Các mối quan hệ giữa Mỹ và Cuba đã bện vào nhau trong nhiều năm. Kể từ năm 1960, Mỹ đã duy trì một lệnh trừng phạt kinh tế đối với Cuba. Dưới đây là dấu mốc chính trong quan hệ giữa hai quốc gia này:
Năm 1898: Mỹ tuyên bố chiến tranh đối với Tây Ban Nha.
1898: Mỹ đánh bại Tây Ban Nha. Tây Ban Nha đã từ bỏ mọi tuyên bố chủ quyền đối với Cuba và nhượng hòn đảo này cho Mỹ.
1902: Cuba trở thành quốc gia độc lập, Tomas Estrada Palma trở thành tổng thống của nước này. Tuy nhiên tu chính án Platt giữ cho hòn đảo này dưới sự bảo vệ của Mỹ và trao cho Mỹ quyền can thiệp vào tình hình Cuba.
1906-09: Ông Estrada từ chức và Mỹ đã chiếm Cuba sau một cuộc nổi loạn do Jose Miguel Gomez cầm đầu.
1909: Jose Miguel Gomez trở thành tổng thống sau các cuộc bầu cử do Mỹ giám sát, nhưng ông này nhanh chóng bị hoen ố hình ảnh do tham nhũng.
1912: Các lực lượng Mỹ quay lại Cuba để hỗ trợ việc trấn áp các cuộc biểu tình của người da đen chống nạn phân biệt chủng tộc.
1933: Gerardo Machado bị lật đổ trong một cuộc đảo chính do Fulgencio Batista chỉ huy.
1934: Mỹ bãi bỏ quyền can thiệp vào công việc nội bộ của Cuba, xem lại hạn ngạch đường của Cuba và thay đổi thuế quan theo hướng có lợi cho Cuba.
1956: Từ Mexico, Castro đổ bộ lên miền đông Cuba và đã xuống vùng núi Sierra Maestra. Tại đây, được sự hỗ trợ của Che Guevara, ông phát động một cuộc chiến tranh du kích.
1958: Mỹ rút viện trợ quân sự đối với Batista.
1959: Castro lãnh đạo một đội quân du kích gồm 9.000 thành viên tiến vào thủ đô Havana, buộc nhà độc tài Batista phải rút chạy. Castro trở thành thủ tướng.
Tháng 4/1959: Castro đã gặp gỡ Phó Tổng thống Mỹ Richard Nixon trong một chuyến thăm không chính thức tới Washington. Nixon về sau có viết rằng, Mỹ không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc cố gắng định hướng lại nhà lãnh đạo cánh tả này đi theo hướng “đúng đắn”.
1960: Tất cả các doanh nghiệp Mỹ ở Cuba đã bị quốc hữu hóa mà không được đền bù. Mỹ cắt đứt quan hệ ngoại giao với Havana và áp đặt một lệnh cấm vận thương mại để đáp trả các cuộc cải cách do ông Castro tiến hành.
1961: Mỹ hậu thuẫn một cuộc xâm lược do những phần tử người Cuba lưu vong tiến hành ở Vịnh Con Lợn. Ông Castro tuyên bố rằng Cuba là một quốc gia XHCN và bắt đầu làm đồng minh của Liên Xô.
1961: CIA bắt đầu lên kế hoạch ám sát ông Castro như một phần trong chiến dịch Mongoose. Trong giai đoạn 1961-1963, đã có ít nhất 5 kế hoạch giết hại lãnh tụ Cuba đã được vạch ra.
Vụ việc sau đó được giải quyết khi Liên Xô nhất trí dỡ bỏ tên lửa để đổi lại việc Mỹ rút tên lửa hạt nhân khỏi Thổ Nhĩ Kỳ.
1980: Khoảng 125.000 người Cuba di tản sang Mỹ khi ông Castro tạm bỏ các hạn chế đi lại.
1993: Mỹ thắt chặt lệnh cấm vận đối với Cuba, khi ấy bắt đầu thực hiện một số cải cách thị trường nhằm ngăn chặn nền kinh tế xuống dốc. Các cải cách này bao gồm việc hợp pháp hóa đồng USD, chuyển đổi nhiều nông trang nhà nước thành các hợp tác xã bán tự chủ, và việc hợp pháp hóa doanh nghiệp tư nhân quy mô nhỏ.
1994: Cuba ký một thỏa thuận với Mỹ theo đó Mỹ đồng ý tiếp nhận 20.000 công dân Cuba mỗi năm để đổi lại việc Cuba chặn dòng người nhập cư đổ sang Mỹ.
1998: Mỹ giảm nhẹ các hạn chế đối với việc gửi tiền cho người thân của người Mỹ gốc Cuba.
Tháng 11/1999: Cậu bé Elian Gonzalez được cứu ở ngoài khơi Florida sau khi một con thuyền chở mẹ, cha dượng và những người khác cố đào tẩu sang Mỹ bị lật. Những người Cuba lưu vong ở Miami khởi động chiến dịch lớn nhằm ngăn Elian quay trở về với cha mình ở Cuba và giữ cho cậu bé ở bên người thân ở Miami.
Tháng 6/2000: Elian được phép đoàn tụ với cha mình ở Cuba sau nhiều cuộc chiến pháp lý kéo dài.
Tháng 6/2001: Năm người Cuba bị kết án ở Miami và phải chịu mức án nhiều năm tù vì tội làm gián điệp cho chính phủ Cuba. Trường hợp 5 người Cuba này đã trở thành lời kêu gọi tập hợp lực lượng của chính quyền Havana.
Tháng 11/2001: Mỹ xuất khẩu thực phẩm sang Cuba lần đầu tiên trong hơn 40 năm sau khi chính phủ Cuba yêu cầu giúp họ khắc phục hậu quả của bão Michelle.
Tháng 1/2002: Các tù nhân bị Mỹ bắt giữ trong chiến tranh ở Afghanistan đã được đưa bằng máy bay tới cảng Guatanamo để thẩm vấn với tư cách là nghi phạm al-Qaeda.
Tháng 5/2002: Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ John Bolton đã tố cáo Cuba đang cố gắng phát triển vũ khí sinh học, đưa quốc gia này vào danh sách của Washington về các nước thuộc “trục ma quỷ”.
Tháng 5/2002: Cựu Tổng thống Mỹ Jimmy Carter có chuyến thăm thiện chí lịch sử tới Cuba. Chuyến viếng thăm bao gồm việc đến thăm các trung tâm khoa học nhằm đáp ứng lại các cáo buộc của Mỹ về vũ khí sinh học.
Tháng 10/2003: Tổng thống Mỹ George Bush công bố các giải pháp mới nhằm đẩy nhanh việc chấm dứt chế độ XHCN ở Cuba, bao gồm việc thắt chặt cấm vận thương mại đối với hòn đảo này, thẳng tay với các vụ chuyển tiền mặt bất hợp pháp, và một chiến dịch tuyên truyền mạnh hơn nữa nhằm vào Cuba. Mỹ đã tạo ra một cơ quan mới có tên Ủy ban Trợ giúp cho một nước Cuba tự do.
Tháng 8/2006: Tổng thống Mỹ George W Bush, trong các bình luận đầu tiên sau khi Chủ tịch Cuba Castro trải qua phẫu thuật và trao quyền cho em trai Raul, hối thúc người Cuba hãy nỗ lực theo hướng “dân chủ hóa”.
Tháng 12/2006: Phái đoàn lớn nhất của Quốc hội Mỹ tới thăm Cuba kể từ cách mạng 1959. Jeff Flake, một nghị sĩ Cộng hòa dẫn đầu phái đoàn, cho biết ông muốn mở ra “một kỷ nguyên mới trong quan hệ Mỹ-Cuba”.
Tháng 7/2007: Quyền lãnh đạo Raul Castro bắn tín hiệu cho rằng ông có thể đón chào mối quan hệ ấm dần lên với Mỹ. Ông đề nghị tham gia vào hội đàm, nhưng chỉ là sau khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2008 được tổ chức.
Tháng 2/2008: Raul Castro chính thức đảm nhận chức vụ Chủ tịch nước Cuba. Washington kêu gọi bầu cử tự do và công bằng, đồng thời tuyên bố lệnh cấm vận của mình sẽ tiếp tục.
Tháng 11/2008: Barack Obama được bầu làm tổng thống Mỹ.
Tháng 12/2008: Cuộc thăm dò dư luận mới cho thấy đa số người Mỹ gốc Cuba sống ở Miami muốn chấm dứt lệnh cấm vận đối với Cuba
Tháng 4/2009: Tổng thống Obama dỡ bỏ các hạn chế đối với du lịch gia đình và chuyển kiều hối về Cuba.
Tháng 12/2009: Công dân Mỹ Alan Gross bị bắt ở Cuba với cáo buộc làm gián điệp cho Washington.
Tháng 11/2010: Nhà hát Ballet thăm Cuba lần đầu tiên trong 50 năm – trường hợp mới nhất trong số các trao đổi văn hóa.
Tháng 10/2011: Điệp viên Cuba Rene Gonzalez đã được thả tự do khỏi nhà giam Florida. Gonzalez là một thành viên trong nhóm bộ 5 Cuba – những người này bị kết án nhiều năm tù vào năm 2001 ở Mỹ sau khi bị kết tội làm gián điệp. Havana liên tục kêu gọi thả tự do cho những người này.
Tháng 12/2011: Mỹ một lần nữa kêu gọi thả Alan Gross một người Mỹ chịu mức án 15 năm tù trong nhà tù Cuba vì đã đưa thiết bị internet vào nước này. Việc Cuba từ chối thả tự do cho ông này đã làm đóng băng quan hệ song phương trong nhiều tháng.
Tháng 9/2012: Cuba gợi ý sẵn sàng đàm phán với Washington về việc tìm giải pháp cho vụ Gross.
Tháng 12/2014: Tổng thống Obama tuyên bố việc khôi phục lại quan hệ ngoại giao với Cuba./.
>> Xem thêm: Ái nữ Che Guevara: Phương Tây chả hiểu gì về chế độ độc tài