Trong tiếng Anh, các tay súng thiện xạ được gọi là sniper – thuật ngữ này bắt nguồn từ Ấn Độ thuộc Anh, dùng để chỉ những tay thợ săn có khả năng bắn hạ được loài chim “snipe” (chim dẽ giun) bay rất nhanh và bất ngờ...

Một lính bắn tỉa.

Các tay súng bắn tỉa sniper như thế đóng vai trò rất quan trọng trong cuộc Chiến tranh Thế giới lần 2.

Ở Mặt trận phía Đông, các tay súng của Liên Xô tỏ ra là bậc thầy trong lĩnh vực bắn tỉa. Họ chiếm ưu thế trong danh sách các tay súng bắn tỉa hàng đầu của Thế chiến 2.

10. Stepan Vasilievich Petrenko: Bắn hạ được 422 địch

Trong Thế chiến thứ 2, Liên Xô bắn tỉa giỏi hơn bất cứ nước nào trên Trái đất. Trong khi các quốc gia khác giải tán các đội bắn tỉa chuyên nghiệp, Liên Xô lại sở hữu các tay súng thiện xạ được huấn luyện kỹ càng nhất thế giới, thông qua quá trình tập luyện trong suốt thập niên 1930.

Stepan Vasilievich Petrenko đứng ở vị trí cao trong hàng ngũ bắn tỉa tinh nhuệ của Liên Xô. Con số 422 tên địch bị anh này bắn hạ (đã được xác nhận) là minh chứng cho cả kỹ năng bắn súng của cá nhân Stepan lẫn tính hiệu quả của chương trình huấn luyện Xô viết. Chương trình này giúp cho các tay súng phối hợp nhuần nhuyễn với các lực lượng chính quy trong các tình huống chiến đấu, nhuần nhuyễn hơn nhiều các quốc gia khác.

9. Vasilij Ivanovich Golosov: Cũng kết liễu 422 địch quân

Xét về kỹ năng bắn tỉa của binh lính, Liên Xô là nước hàng đầu thế giới trong cả Thế chiến 2 và thời kỳ trước đó. Học thuyết quân sự của Liên Xô chú ý nhiều tới việc sử dụng các tay súng bắn tỉa – những người có khả năng tạo hỏa lực chế áp từ cự ly xa và có khả năng triệt hạ chỉ huy của đối phương ngay trên chiến trường.

Trong Thế chiến 2, 261 tay súng thiện xạ của Liên Xô (gồm cả nam lẫn nữ) được thưởng danh hiệu tay súng bắn tỉa xuất sắc. Mỗi người trong số họ đều bắn hạ trên 50 tên địch.

Vasilij Ivanovich Golosov nằm trong danh sách này với 422 chiến công đã được xác minh. Trong số 422 lính đối phương bị Vasilij Ivanovich Golosov tiêu diệt, có 70 kẻ cũng là lính bắn tỉa và bị tiêu diệt ngay trong trận đánh.

8. Fyodor Trofimovich Dyachenko: Diệt 425 địch

Fyodor Trofimovich Dyachenko là một trong các học viên xuất sắc của các lớp bắn tỉa này.

Vị anh hùng Liên Xô này tiêu diệt được 429 lính địch và được tặng thưởng Huân chương Chữ Thập vì “chủ nghĩa anh hùng đặc biệt gắn liền với các chiến dịch quân sự chống lại lực lượng vũ trang địch”.

7. Fyodor Matveyevich Okhlopkov: Hạ 429 lính đối phương

Fyodor Matveyevich Okhlopkov, một trong các tay súng bắn tỉa được nể phục nhất Liên Xô, là người dân tộc Yakut, sinh ra ở nước Cộng hòa Sakha thuộc Liên Xô.

Chuyện kể rằng anh này và em trai cùng đăng ký nhập ngũ. Em trai của Fyodor sau đó ngã xuống trên chiến trường. Fyodor tức giận thề sẽ trả thù chính những kẻ đã lấy đi mạng sống của em mình. Kết quả, Fyodor đã bắn tỉa và tiêu diệt tới 429 kẻ địch. Ngoài ra anh còn dùng súng máy để tiêu diệt thêm nhiều tên nữa.

Nằm trong số những tay súng bắn tỉa đáng giá nhất Liên Xô, Fyodor đã được vinh danh bằng danh hiệu Anh hùng Liên Xô vào năm 1965. Anh cũng được tặng Huân chương Lenin. Một con tàu chở hàng được mang tên anh vào năm 1974.

6. Mikhail Ivanovich Budenkov: Tỉa gục 437 địch

Khó có thể phủ nhận tầm quan trọng của các tay súng bắn tỉa trong lục quân Xô viết trong Thế chiến 2. Theo một số nguồn, họ được coi trọng đến mức, có ít nhất một tay súng bắn tỉa Liên Xô trong cả trung đội bộ binh và trinh sát. Tay súng Mikhail Ivanovich Budenkov đạt được thành công “rực rỡ” khi bắn hạ được 437 tên địch. Con số này chưa bao gồm những tên địch bị Budenkov tiêu diệt bằng súng máy.

5. Vladimir Nikolaevich Pchelintsev: Lấy mạng của 456 địch

Các tay súng bắn tỉa Liên Xô không chỉ có kỹ năng và sức mạnh với cây súng trường mà còn am tường địa hình chiến trường và có khả năng hòa mình vào khung cảnh để giấu mình trước kẻ thù. Các tay súng Liên Xô có lợi thế hơn do chiến trường là lãnh thổ quen thuộc của họ.

Vladimir Nikolaevich Pchelintsev đã kết liễu 456 quân nhân đối phương trong cuộc chiến này.

4. Ivan Nikolayevich Kulbertinov: Bắn hạ 489 địch

Khác với các nước khác, trong Thế chiến 2, Liên Xô xây dựng các đơn vị bắn tỉa bao gồm cả phụ nữ.

Năm 1942, hai khóa học kéo dài nửa năm dành riêng cho nữ giới đã cung cấp cho Liên Xô gần 55.000 chiến sĩ bắn tỉa. Năm 1943, ở giai đoạn cao trào của cuộc chiến tranh, ước tính có 2.000 phụ nữ tham gia vào nhiệm vụ này.

Trong số các tay súng bắn tỉa nữ của Liên Xô, trường hợp nổi bật nhất là Lyudmila Lyudmila Pavlichenko, người đã tiêu diệt 309 lính địch trong cuộc Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại.

Pavlichenko trở thành một huyền thoại cả ở Liên Xô và trên thế giới. Thế nhưng một số nam giới ít nổi tiếng hơn đã vượt qua chiến công của cô. Ivan Nikolayevich Kulbertinov là một cá nhân như thế. Dù ít nổi tiếng hơn nữ quân nhân Pavlichenko, anh chiếm một vị trí cao trong danh sách này nhờ vào thành tích diệt tới 489 lính đối phương.

3. Nikolay Yakovlevich Ilyin: Hạ gục 494 lính đối phương

Năm 2001 Hollywood sản xuất một bộ phim về tay súng bắn tỉa nổi tiếng người Nga tên làVasily Zaitsev. Các diễn viên  Jude Law, Rachel Weisz và Ed Harris thủ vai trong bộ phim nói về các sự kiện xung quanhtrận đánh Stalingradtừ năm 1942 đến 1943.

Chưa có bộ phim nào về Nikolay Yakovlevich Illyin nhưng những đóng góp của anh cho nỗ lực chiến tranh của Liên Xô không hề thua kém các thiện xạ khác. Cụ thể, Nikolay đã tiêu diệt tới 494 tên địch (có nguồn nói là 497 tên).

2. Ivan Mihailovich Sidorenko: Bắn gục khoảng 500 địch

Ivan Mihailovich Sidorenko, xuất thân từ một gia đình nông dân. Anh bỏ học đại học để vào quân ngũ vào năm 1939 – thời điểm Thế chiến thứ 2 bắt đầu.

Trong trận Moscow năm 1941, anh đã tự học kỹ năng bắn tỉa và trở thành một tay súng nổi tiếng về tài thiện xạ chết người. Sidorenko nhanh chóng trở thành một trong những công cụ bắn tỉa chủ lực của Liên Xô. Người ta sử dụng hiệu quả amh với cả tư cách lính bắn tỉa lẫn giảng viên về bắn tỉa.

Một trong các chiến công nổi tiếng nhất của Sidorenko là việc sử dụng đạn cháy để tiêu diệt một xe tăng và 3 xe quân sự khác của địch.

Sau khi bị thương ở Estonia, anh chủ yếu được giao nhiệm vụ giảng dạy. Năm 1944 Sidorenko được nhận danh hiệu uy tín Anh hùng Liên Xô.

1. Simo Häyhä: Kết liễu 542 quân nhân đối phương (nếu tính cả những trường hợp chưa xác nhận thì con số này là 705)

Simo Häyhä là người Phần Lan – người lính duy nhất không thuộc Liên Xô trong danh sách thiện xạ này.

Các chiến sĩ Hồng quân đã đặt cho Simo biệt danh “Tử thần Trắng” do Simo thường mặc đồ ngụy trang màu tuyết trong cuộc chiến mùa Đông 1939-1940 giữa Liên Xô và Phần Lan.

Theo các số liệu thống kê, Simo là tay súng bắn tỉa gây chết người nhiều nhất trong lịch sử.

Trước khi tham gia cuộc chiến tranh nói trên, ông là một nông dân và thợ săn.

Thật khó tin, ông ưa thích dùng thước ngắm bằng sắt hơn là ống ngắm quang học. Nguyên nhân là thước ngắm sắt giúp ông ít bị lộ trước các tay súng đối phương (còn ống ngắm có thể phản quang làm lộ vị trí nấp – ND).

Mặc dù “cẩn thận” như vậy, một viên đạn của đối phương vẫn găm trúng mặt ông khiến cho khuôn mặt bị biến dạng.

Năm 1998 người ta hỏi ông làm thế nào mà ông lại thiện xạ đến như vậy, ông trả lời một cách đơn giản rằng đó là nhờ “luyện tập”./.