Trong một tuyên bố đưa ra ngày 14/1, Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã chỉ trích phán quyết của tòa án Trung Quốc: “Là người đứng đầu Chính phủ, tôi sẽ tăng cường chính sách yêu cầu Chính phủ Canada phải đại diện cho người dân bảo hộ công dân trong trường hợp xảy ra án tử hình trên thế giới. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm như vậy trong vụ việc này. Chúng tôi vô cùng quan ngại trước việc Trung Quốc lựa chọn áp đặt án tử hình trong vụ việc liên quan đến công dân Canada”.
Ngay sau phán quyết của Trung Quốc đối với công dân Canada, Bộ Ngoại giao Canada đã cập nhật cảnh báo du lịch đối với công dân nước này khi đến Trung Quốc, trong đó khuyến cáo người dân cần thận trọng khi du lịch tới đây.
Trước đó ít giờ, một tòa án tại thành phố Đại Liên, thuộc tỉnh Liêu Ninh, Đông Bắc Trung Quốc đã kết án tử hình công dân Canada Robert Lloyd Schellenberg, với cáo buộc buôn lậu ma túy. Tòa trên cho biết thêm toàn bộ tài sản cá nhân của Schellenberg cũng sẽ bị tịch thu. Bị cáo có quyền kháng cáo trong vòng 10 ngày.
Công dân Canada Schellenberg bị bắt giữ tại Trung Quốc từ cuối năm 2014 và phiên tòa xét xử đối tượng này đã bắt đầu từ năm 2016. Tòa án tại thành phố Đại Liên ngày 20/11 năm ngoái đã phán quyết Schellenberg 15 năm tù giam. Tuy nhiên, tại phiên tòa ngày 29/12/2018, các công tố viên cho rằng mức án này quá nhẹ và tòa đã ra phán quyết xét xử lại vụ việc.
Giới chuyên gia nhận định, vụ việc sẽ tiếp tục làm leo thang cẳng thẳng ngoại giao giữa Canada và Trung Quốc. Ông Lynette H. Ong – Giáo sư Khoa học Chính trị Đại học các vấn đề toàn cầu Toronto nhận xét, trong nhiều năm qua, mối quan hệ ngoại giao Canada và Trung Quốc đã không ít lần xuống mức thấp song chưa có vụ việc nào bị đánh giá nghiêm trọng như vụ việc này.”
Mối quan hệ Trung Quốc và Canada đã đóng băng vào đầu tháng 12 vừa qua khi nhà chức trách Canada bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu - Giám đốc Tài chính của tập đoàn công nghệ Huawei tại Vancouver, theo yêu cầu của Mỹ.
Sau đó, Trung Quốc đã tiến hành bắt giữ hai công dân Canada là cựu cán bộ ngoại giao Michael Kovrig và doanh nhân Michael Spavor, với cáo buộc “tham gia các hoạt động gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia của Trung Quốc”./.