Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross đã gọi Trung Quốc là mối đe dọa lớn về kinh tế và quân sự với châu Á giữa bối cảnh chính quyền Tổng thống Trump gia tăng chỉ trích Bắc Kinh, đồng thời kêu gọi nước này hoàn thành các cam kết trong thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 giữa hai quốc gia.
"Trung Quốc vừa là thị trường tiềm năng lớn nhất, vừa là mối đe dọa lớn về kinh tế cũng như quân sự trong khu vực", ông Ross nhận định trong một bài phát biểu được thu âm trước tại Hội nghị Thượng đỉnh châu Á 2020 của Viện Milken ngày 8/12.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ cho biết bộ này đã áp 539 loại thuế trừng phạt trong đó 210 loại liên quan đến Trung Quốc mặc dù không nêu cụ thể về quãng thời gian. Ngoài ra, một số công ty Trung Quốc cũng nằm trong danh sách đen về thương mại của Mỹ, theo đó bị yêu cầu giấy phép khi vận chuyển các thiết bị công nghệ nhạy cảm.
Chính quyền Tổng thống Trump tiếp tục áp các lệnh trừng phạt và hạn chế lên các công ty và quan chức Trung Quốc trong bối cảnh nhiệm kỳ của nhà lãnh đạo Mỹ sắp kết thúc. Tổng thống đắc cử Joe Biden được cho là sẽ đối mặt với sức ép từ lưỡng đảng để duy trì lập trường cứng rắn với Trung Quốc khi ông nhậm chức vào tháng tới.
Trung Quốc và Mỹ đã ký thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 vào tháng 1/2020 sau gần 2 năm đàm phán căng thẳng. Mỹ đã giảm mức thuế với 110 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc xuống còn 7,5% (trước đó Mỹ áp thuế 25% lên 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc), trong khi Bắc Kinh cam kết sẽ mua 200 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ Mỹ trong 2 năm, cũng như thúc đẩy việc thông qua quá trình tiếp cận thị trưởng Trung Quốc và cải thiện việc bảo vệ tài sản sở hữu trí tuệ.
Việc mua hàng hóa như cam kết của Trung Quốc đã chậm dần trong giai đoạn đầu đại dịch Covid-19 trước khi nối lại vào mùa hè năm nay. Thương mại là một phần trong một loạt căng thẳng giữa 2 quốc gia từ vấn đề Hong Kong, Tân Cương cho tới Biển Đông.
Ông Ross cho biết tại Hội nghị Thượng đỉnh vừa qua rằng Trung Quốc đã thực hiện 57 cam kết công nghệ và mua 23 tỷ USD hàng nông sản.
Trong một cuộc phỏng vấn hồi tuần trước với New York Times, ông Biden cho biết ông sẽ chưa áp thuế ngay lập tức lên hàng hóa Trung Quốc khi chưa xem xét đầy đủ thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 và tham vấn các đồng minh.
Ông Ross cũng bảo vệ quyết định của Tổng thống Trump khi rút khỏi TPP, thỏa thuận hạt nhân Iran và thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu, song khẳng định Mỹ vẫn tiếp tục hợp tác kinh tế với châu Á./.