Việt Nam mới chỉ tham gia được 21% trong chuỗi giá trị toàn cầu

Ngày 6/12, tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương tổ chức tọa đàm “Toàn cầu hóa kinh tế và thực tiễn quản lý/quản trị nhân sự ở các nước đang phát triển – Trường hợp của Việt Nam”.

Hội nhập kinh tế quốc tế đã và đang trở thành một trong những trụ cột quan trọng của cải cách kinh tế Việt Nam, xuất khẩu và đầu tư nước ngoài là hai động lực chính cho nền kinh tế.

Tuy nhiên, tác động lan tỏa của khu vực đầu tư trực tiếp nước ngoài vẫn còn hạn chế. Sự tham gia của Việt Nam vào chuỗi giá trị vẫn ở giai đoạn đầu, chủ yếu là gia công và lắp ráp để tận dụng nhân công giá rẻ nhưng chưa tham gia vào những khâu quan trọng hơn, cần nhiều chất xám hay hàm lượng vốn cao.

Hiện Việt Nam mới chỉ tham gia được 21% trong chuỗi giá trị toàn cầu, thấp hơn rất nhiều so với các nước khác trong khu vực. Các chuyên gia cho rằng, để tham gia chuỗi giá trị toàn cầu tốt hơn, một trong các giải pháp quan trọng là phải tăng cường quản trị nhân lực.

Tiến sỹ Hitoshi Sato, Trưởng Nhóm nghiên cứu, Viện các Nền kinh tế đang phát triển, Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (IDE JETRO) cho biết, quản trị nguồn nhân lực có vai trò rất quan trọng đối với quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của các doanh nghiệp.

“Doanh nghiệp tham gia toàn cầu hoá kinh tế có lợi thế về năng suất so với doanh nghiệp không tham gia. Ở Nhật Bản, các doanh nghiệp đặc biệt chú trọng vào yếu tố điều hành quản lý về công nghệ, năng suất, quản lý tinh gọn, thực hành quản lý nguồn nhân lực. Đây là những yếu tố cốt lõi để nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp và của nền kinh tế”, Tiến sỹ Hitoshi Sato dẫn chứng.

Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), tỷ trọng giá trị gia tăng trong lĩnh vực chế biến chế tạo của khu vực đầu tư nước ngoài trong tổng xuất khẩu của Việt Nam hiện chiếm khoảng 48,8%. Trong khi đó, hàm lượng giá trị gia tăng nội địa trong xuất khẩu vẫn còn rất khiêm tốn, chỉ chiếm 12,7%.

Ông Lê Duy Bình, Giám đốc Công ty Economia Việt Nam cho rằng, Việt Nam coi trọng quá nhiều thu hút ngoại lực mà chưa chú trọng nhiều đến nâng cao nội lực. Trong khi đó, trọng tâm để các doanh nghiệp Việt có thể tham gia vào chuỗi kinh tế toàn cầu là tăng cường sự kết nối giữa khu vực kinh tế tư nhân với các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài.

Kinh nghiệm của một số quốc gia cho thấy, họ có những chính sách, đạo luật rất cụ thể về việc khuyến khích, kết nối giữa các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp có vốn đầu tư trong nước với các doanh nghiệp lớn và các doanh nghiệp có hoạt động xuất khẩu.

“Nhiều quốc gia có những đạo luật khuyến khích việc mua bán, mua sắm công, mua sắm của các doanh nghiệp lớn từ các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đó là cách giúp cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể tiếp cận được với thị trường toàn cầu thông qua việc nâng cao trình độ quản lý và trình độ về quản lý nguồn nhân lực của các doanh nghiệp này”, ông Bình chỉ rõ./.