Động đất liên tục ở huyện A Lưới: Không nên hoang mang?

Trong tháng 12 này, tại huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế liên tiếp xảy ra 5 trận động đất. Thống kê, trong 2 năm qua, tại huyện miền núi này xảy ra vài chục trận động đất lớn nhỏ. Tuy nhiên, các chuyên gia nhà khoa học cho rằng, ở A Lưới không thể xảy ra động đất lớn nên người dân không nên hoang mang.

Tin động đất  ở A Lưới trên Website chính thức của Viện Vật lý địa cầu.

Trang thông tin điện tử chính thức của Viện Vật lý Địa cầu những ngày qua, dày đặc các thông tin về động đất ở huyện miền núi A Lưới, tỉnh Thừa Thiên-Huế. Trận động đất mới nhất xảy ra vào lúc 18 giờ 44 phút tối 22/12 có cường độ 3,4 độ richter, độ sâu chấn tiêu khoảng 10km. Nhiều người dân ở A Lưới cũng cảm nhận được động đất bởi rung lắc nhẹ. Như vậy, từ tháng 5 năm ngoái đến nay, tại huyện A Lưới và vùng phía Tây, thị xã Hương Trà giáp với A Lưới đã xảy ra 15 trận động đất, trong đó, trận động đất mạnh nhất xảy ra vào ngày 15/5/2014 tại huyện A Lưới với cường độ 4,7 độ richter, độ sâu chấn tiêu khoảng 10km.

Ông Hồ Xuân Trăng, Bí thư Huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên-Huế cho biết, động đất xảy ra liên tiếp trong thời gian qua trên địa bàn huyện mặc dù chưa gây ra thiệt hại nhưng khiến người dân lo lắng, bất an: “Gần đây, tần xuất động đất rất là dày. Về phía bà con người ta cũng hoang mang, chính quyền địa phương chúng tôi cũng lo lắng. Bây giờ chỉ biết trấn an người dân bình tĩnh, nếu mà có xảy ra động đất thì tránh những nơi có công trình tạm bợ hay những chỗ có cây cối mình tránh xa... chứ hiện nay phương án là chưa có. Cứ sau mỗi trận động đất chúng tôi mới được thông báo, chứ cảnh báo thì chưa có”.

 Tiến sĩ Trần Ngọc Nam, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thừa Thiên Huế nhận định, động đất ở A Lưới liên quan đến đới đứt gãy A Lưới- Rào Quán kéo dài qua Thà Khẹt, nước bạn Lào, hiện đới đứt gãy này đang hoạt động.

Theo ông Nam, khi đới đứt gãy đang hoạt động mà xây dựng thêm hồ thủy chứa nước, tích nước thì dẫn đến khả năng giải phóng năng lượng, tạo ra những trận động đất, gọi là động đất kích thích. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là dự đoán. Bởi vì trước đây, khi chưa xây dựng các đập thủy lợi, thủy điện ở khu vực này đã xảy ra động đất. Thậm chí năm 1997, xảy ra động đất mạnh đến 4,7 độ richter. Nhưng với tần suất xảy ra liên tục trong 2 năm qua thì nhận định nguyên nhân động đất là động đất kích thích là hoàn toàn có cơ sở.

Ông Trần Ngọc Nam cũng cho rằng, người dân không nên hoang mang, bởi các nhà khoa học đã dự báo khó có khả năng xảy ra động đất với cường độ trên 5,5 độ richter. Ông Trần Ngọc Nam, Giám đốc Sở Khoa và Công nghệ tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, để đánh giá một cách tổng quát, khách quan về hiện tượng động đất ở huyện A Lưới, đơn vị đã đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ thiết lập nhiệm vụ khoa học cấp quốc gia đột xuất, phát sinh nhưng chưa được Bộ phê duyệt: “Chúng tôi đã đề xuất hơn 1,5 năm nhưng do các quy định quản lý nhà nước về khoa học công nghệ đang thay đổi theo luật mới (Luật Khoa học Công nghệ 2013). Nên Bộ vẫn đang xem xét chứ chưa phê duyệt. Do nó vượt tầm nghiên cứu của địa phương nên chúng tôi chỉ biết chờ đợi sự hỗ trợ của Trung ương”.

Cùng chung nhận định với Tiến sĩ Trần Ngọc Nam, Giáo sư Cao Đình Triều, nguyên Phó Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu cho rằng, khu vực này đang có đới đứt gãy đang hoạt động từ Rào Quán kéo dài qua Sông Tranh 2 đến Bình Định nhưng chưa được quan tâm nhiều. Hiện nay, đới đứt gãy này đang hoạt động, dẫn đến động đất kiến tạo. Giáo sư Cao Đình Triều cho rằng động đất ở A Lưới, nguyên nhân chính là động đất kiến tạo nhưng cũng có tác động khi các hồ chứa hồ chứa thủy lợi, thủy điện đã tích nước dẫn đến động đất kích thích: “Vùng đó đã xảy ra động đất 4,7 độ richter là lớn nhất. Theo mình dự đoán cũng chỉ thế thôi không cao hơn đâu. Còn động đất kiến tạo ở đấy thì người ta đã xác định tối đa là 5,5 độ richter để kháng chấn cho công trình thủy điện A Lưới cho nên nó nằm trong ngưỡng an toàn không có ảnh hưởng gì đâu”.

 PGS-TS Nguyễn Hồng Phương, Phó Giám đốc Trung tâm báo tin động đất và cảnh bảo sóng thần viện Vật lý địa cầu cũng cho biết, động đất kích thích thường là các trận động đất nhỏ và trung bình, có chấn tiêu nằm gần mặt đất nên thường gây rung động trên mặt đất và kèm theo tiếng nổ, nhưng ít có khả năng gây thiệt hại trực tiếp.

Các chuyên gia, nhà khoa học đều có chung nhận định ban đầu là ở khu vực A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế ít có khả năng xảy ra động đất mạnh. Tuy nhiên, người dân thì không khỏi lo lắng! Mới đây, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ và cơ quan liên quan nghiên cứu, đánh giá về tình hình động đất tại khu vực huyện A Lưới, báo cáo Thủ tướng và công bố để chính quyền và nhân dân địa phương biết nhằm tránh hiểu lầm, hoang mang./.