Phát biểu khi có mặt ở Bắc Kinh, Trung Quốc ngày 9/11, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kêu gọi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hành động nhanh chóng và có hiệu quả để “dập tắt mối đe dọa hạt nhân” của Triều Tiên.

Video lễ đón Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Đại lễ đường Nhân dân.

Nhà lãnh đạo Mỹ cũng không quên dành những lời “có cánh” khen ngợi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khi mô tả ông là một người “nồng hậu và có duyên”, đồng thời đánh giá cao sự ủng hộ của ông Tập với những nỗ lực gần đây nhằm kiềm chế chương trình phát triển vũ khí hạt nhân của Triều Tiên.

“Nhưng thời gian sẽ nhanh chóng cạn dần. Chúng ta phải hành động nhanh chóng và tôi hy vọng Trung Quốc sẽ hành động nhanh hơn và hiệu quả hơn trong vấn đề này”, Tổng thống Trump nhấn mạnh.

Trong bài diễn văn dài 8 phút, Tổng thống Trump cũng nói rằng quan hệ thương mại giữa hai nước từ lâu đã là "quan hệ một chiều và bất công". Mặc dù vậy, ông chủ Nhà Trắng cho biết không đổ lỗi cho Bắc Kinh về chênh lệch trong cán cân thương mại Trung - Mỹ hiện tại mà quy trách nhiệm cho "các chính quyền tiền nhiệm đã để thâm hụt thương mại vượt ngoài tầm kiểm soát".

Tổng thống Trump khẳng định Mỹ và Trung Quốc sẽ thực hiện những biện pháp vững chắc nhằm “giải quyết lập tức những thực tiễn bất công từ lâu đã làm biến dạng quan hệ thương mại song phương”.

Sau hội đàm, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chứng kiến lễ ký các Hiệp định hợp tác thuộc các lĩnh vực năng lượng, bảo vệ môi trường, kỹ thuật thông tin, nông nghiệp và y tế... với tổng giá trị lên tới 253,5 tỉ USD, đây là con số kỷ lục trong hợp tác thương mại Trung - Mỹ.  

Trung Quốc trải thảm đỏ đón ông Trump

Trước đó, lễ đón chính thức Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng Đệ nhất Phu nhân Melania Trump đã diễn ra sáng 9/11 tại Đại lễ đường Nhân dân, thủ đô Bắc Kinh. Lễ đón được mô tả là nghi lễ đặc biệt nhất trong gần 70 năm qua Trung Quốc dành đón lãnh đạo nước ngoài tới thăm.

Nói về tính chất đặc biệt của chuyến thăm, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải mô tả chuyến thăm Trung Quốc của ông Trump là "chuyến thăm cấp nhà nước +", bao gồm các nghi thức chào đón, quốc yến chính thức và một số "sự sắp xếp đặc biệt". Cụm từ "chuyến thăm cấp nhà nước +" chưa từng được Trung Quốc dùng để mô tả chuyến thăm của một lãnh đạo nước ngoài nào kể từ năm 1949.

Giải thích về những nghi lễ đặc biệt dành đón ông Trump, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh cho biết Trung Quốc muốn đáp lại lòng hiếu khách của Tổng thống Trump cùng phu nhân Melania khi Chủ tịch Tập thăm Mỹ hồi tháng 4/2017.

Tờ Global Times trong một bài bình luận thậm chí còn cho rằng: “Sự hiếu khách như vậy rất hiếm có trong lịch sử Trung Quốc hiện đại".

Jonathan Betz, một chuyên gia phân tích nhận định: “Điều này rõ ràng là một ngoại lệ. Trung Quốc thực sự đã đưa ra một chương trình đón tiếp hoành tráng để đảm bảo rằng Tổng thống Trump cảm thấy được chào mừng. Trung Quốc đã ‘trải thảm đỏ’ theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng để đón nhà lãnh đạo Mỹ”.

Tuy nhiên, Jorge Guajardo, cựu Đại sứ Mexico tại Trung Quốc lại có suy nghĩ hoàn toàn khác khi cho rằng, sự đón tiếp trọng thị của Trung Quốc dành cho ông Trump đơn thuần là một phương tiện ngoại giao cổ điển.

“Người Trung Quốc rất, rất giỏi trong việc tổ chức công tác lễ tân nhưng về bản chất thì không có gì đặc biệt”, ông Guajardo – người từng hai lần tháp tùng các đoàn Tổng thống Mexico thăm Trung Quốc trong 6 năm làm Đại sứ tại Bắc Kinh chia sẻ.

Không đồng tình với quan điểm trên, Ely Ratner, người từng là phó cố vấn an ninh quốc gia của cựu phó Tổng thống Mỹ Joe Biden, chuyên viên cao cấp thuộc Hội đồng Quan hệ Quốc tế cho rằng, với việc dành những nghi lễ đặc biệt đón tiếp Tổng thống Mỹ, Trung Quốc muốn gây ấn tượng với ông Trump – người đã không tiếc lời chỉ trích Bắc Kinh về thâm hụt thương mại song phương trong chiến dịch chạy đua vào Nhà Trắng.

“Đó rõ ràng là một trong những nỗ lực để giữ cho ông ấy [Donald Trump - ND] không tiếp tục theo đuổi một số biện pháp trừng phạt bổ sung mà chính quyền Mỹ đang xem xét liên quan đến vấn đề Triều Tiên cũng như thương mại và đầu tư”, ông Ratner nói.

Phát huy tác dụng?

Những nỗ lực của Trung Quốc để xoa dịu ông Trump dường như đã phát huy tác dụng. Sau khi cùng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và phu nhân Bành Lệ Viện viếng thăm Tử Cấm Thành, thưởng thức kinh kịch tại cung điện mà các đời hoàng đế Trung Quốc từng sống suốt gần 6 thế kỷ, ông Trump viết trên Twitter: “Cảm ơn sự chào đón ấn tượng của Trung Quốc. Melania và tôi sẽ không bao giờ quên!”.

Ngày 9/11, phát biểu tại Đại lễ đường Nhân dân ở thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã dành những lời khen có cánh cho Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. “Ngài là một người đàn ông rất đặc biệt”, ông Trump nói với ông Tập.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tỏ ra thận trọng hơn trong việc lựa chọn ngôn từ dù hoan nghênh thành công của chuyến thăm “lịch sử” này. Ông Tập cũng bày tỏ hy vọng rằng Mỹ và Trung Quốc có thể cùng nhau “viết thêm nhiều câu chuyện tuyệt vời” trong tương lai.

Ông Tập Cận Bình không trực tiếp hồi đáp lời kêu gọi của Tổng thống Trump “hành động nhanh hơn” đối với Triều Tiên, nhưng nói với các phóng viên có mặt tại khán phòng rằng Bắc Kinh đã cam kết giải quyết vấn đề này “thông qua đối thoại và đàm phán”.

Bất chấp những động thái tích cực này, nhiều nhà phân tích vẫn tỏ ra nghi ngờ về khả năng hai bên có thể thực sự giải quyết rốt ráo những bất đồng chỉ sau một cuộc gặp bởi các nhà lãnh đạo chắc chắn cần đặt lợi ích quốc gia và chương trình nghị sự của họ lên hàng đầu thay vì các mối quan hệ cá nhân./.