Tranh cãi “phủ bóng” quan hệ Dân chủ - Cộng hòa

Đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa tiếp tục tranh cãi về việc công khai báo cáo của công tố viên đặc biệt Robert Mueller trong vụ điều tra liên quan đến Nga can thiệp bầu cử Mỹ năm 2016, trong khi Tổng thống Trump ngày 25/3 vẫn tiếp tục công kích những lời chỉ trích ông.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters

Đảng Cộng hòa đã cản trở những nỗ lực của đảng Dân chủ trong việc thông qua một biện pháp nhằm hối thúc Bộ Tư pháp công khai toàn bộ bản báo cáo.

6 thành viên trong Hạ viện do đảng Dân chủ lãnh đạo đã kêu gọi Bộ trưởng Tư pháp William Barr công khai toàn bộ bản báo cáo của ông Muellertrước Quốc hội ngày 2/4. Đầu tháng 3/2019, Hạ viện đã tiến hành cuộc bỏ phiếu với kết quả 420 - 0 về việc công khai bản báo cáo này và không có thành viên đảng Cộng hòa nào phản đối.

Ngày 24/3, ông Barr đã công bố một bản báo cáo tóm tắt dài 4 trang cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller về các kết luận trong cuộc điều tra Nga can thiệp bầu, theo đó cho thấy không có sự thông đồng nào giữa đội ngũ tranh cử của Tổng thống Trump với Moscow.

Không có bất kỳ ai ngoài Bộ Tư pháp được xem bản báo cáo này, bao gồm cả Nhà Trắng. Bộ Tư pháp không cho biết liệu có công khai toàn bộ bản báo cáo của ông Mueller hay không nhưng ông Barr khẳng định ông sẽ làm mọi thứ minh bạch nhất có thể.

Một nguồn tin hiểu rõ về vấn đề này khẳng định hiện tại không có kế hoạch nào cho thấy bản báo cáo của ông Mueller sẽ được giao cho Nhà Trắng.

Tổng thống Trump đã thể hiện sự giận dữ ngày 25/3 với những người công kích ông khi kêu gọi điều tra những kẻ thù chính trị - những người mà ông cho là đã làm những điều "tồi tệ" và những "hành động phản nghịch". Cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Mueller vẫn chưa giải quyết được câu hỏi liệu Tổng thống Trump có cản trở luật pháp hay không.

Thượng nghị sĩ Lindsey Graham - Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, một đồng minh với Tổng thống Trump đã phát biểu với báo giới rằng ông sẽ yêu cầu một cuộc điều tra về vấn đề này. Ông Barr đã có cuộc điện đàm với ông Graham và khẳng định rằng ông sẵn sàng chứng thực trước ban hội thẩm về cuộc điều tra của ông Mueller, phát ngôn viên của ông Graham cho biết.

Lãnh đạo phe đa số trong Thượng viện Mitch McConnell dẫn ra rằng cuộc điều tra của ông Mueller đã mất 2 năm để hoàn thành, tuyên bố sau khi bác bỏ yêu cầu của đảng Dân chủ về việc công khai bản báo cáo: "Thật không hợp lý khi chỉ cho công tố viên đặc biệt Mueller và Bộ Tư pháp một chút thời gian để hoàn thành bản tổng kết của họ một cách chuyên nghiệp và trách nhiệm".

Tổng thống Trump khẳng định ngày 25/3 rằng "điều này sẽ chẳng gây bận tâm gì tới tôi cả" nếu bản báo cáo được công bố và điều đó phụ thuộc vào ông Barr.

Cuộc điều tra của ông Mueller kết thúc không có nghĩa là nó cũng chấm dứt những sức ép điều tra từ đảng Dân chủ đối với Tổng thống Trump khi mà đảng Dân chủ vẫn không có dấu hiệu gì sẽ từ bỏ các cuộc điều tra của họ liên quan đến các hoạt động kinh doanh và các thỏa thuận cá nhân của ông.

Các nhà lập pháp đảng Dân chủ có thể đối mặt với một cuộc chiến pháp lý mở rộng liên quan đến việc liên lạc giữa Tổng thống với các cố vấn của mình, các chuyên gia chính trị và pháp lý cho biết.

Một trong những luật sư của Tổng thống Trump, Jay Sekulow cho biết ít nhất một phần của bản báo cáo nên được giữ lại.

Ông Sekulow cho biết sẽ "thật không phù hợp" khi công bố các câu trả lời bằng văn bản của Tổng thống trước những câu hỏi được công tố viên đặc biệt Mueller nêu ra, đồng thời kêu gọi những câu trả lời được đưa ra hồi tháng 11/2018 cần được giữ kín. Sau những cuộc đàm phán kéo dài, Tổng thống Trump đã thay đổi lập trường trước đó của mình khi ông sẵn sàng tham gia cuộc phỏng vấn riêng với đội ngũ của ông Mueller và cuối cùng nhất trí là sẽ đưa ra câu trả lời dưới dạng văn bản.

Cú “phản đòn” của ông Trump với đảng Dân chủ

Tổng thống Trump và các đồng minh của ông trong Hạ viện đã giành được thế chủ động khi bản báo cáo kết quả điều tra của ông Mueller đem tới cho ông Trump chiến thắng về mặt chính trị trước thềm tái tranh cử Tổng thống năm 2020 với việc không còn cáo buộc phạm tội nào "bủa vây" ông nữa.

"Có rất nhiều người ngoài kia đã làm một số việc rất tồi tệ, rất xấu xa và tôi có thể khẳng định rằng những hành động phản nghịch ấy là nhằm chống lại đất nước chúng ta", Tổng thống Trump phát biểu với báo giới tại Nhà Trắng, tuy nhiên, không đề cập cụ thể đển bất cứ ai hay những hành động ấy là gì.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Sarah Sanders đã yêu cầu phiên tòa của Hạ viện tiến hành điều tra những người chỉ trích Tổng thống Trump, trong đó có cựu Giám đốc Tình báo quốc gia James Clapper, cựu Giám đốc CIA John Brennan, cựu Giám đốc FBI James Comey và các thành viên khác của FBI.

Xuất hiện trên chương trình "Today" của NBC, bà Sanders cho biết: "Truyền thông và đảng Dân chủ đã gọi Tổng thống là một gián điệp của chính phủ nước ngoài. Đó là một hành động giống như "phản nghịch" và đáng bị trừng phạt tử hình".

Khi được hỏi liệu Tổng thống Trump có nợ ông Mueller một lời xin lỗi hay không, bà Sanders nhận định thêm: "Tôi cho rằng đảng Dân chủ và truyền thông nợ Tổng thống và người dân Mỹ một lời xin lỗi".

Trước đó, Tổng thống Trump đã nhiều lần cáo buộc ông Mueller - cựu giám đốc tình báo FBI đang thực hiện một "cuộc săn phù thủy" với một đội ngũ gồm những kẻ "côn đồ" có những lợi ích xung đột. Trước câu hỏi ngày 25/3 rằng liệu ông Mueller có hành động một cách trung thực và công tâm không, Tổng thống Trump đã khẳng định rằng: "Có".

Ông Mueller đã nộp bản báo cáo mật về các điều tra của ông lên Bộ trưởng Tư pháp ngày 22/3. Ông Barr cho biết ông và Thứ trưởng Bộ Tư pháp Rod Rosenstein, người đã bổ nhiệm ông Mueller tiến hành điều tra đã kết luận rằng các bằng chứng của cuộc điều tra này "không đủ để kết tội Tổng thống cản trở luật pháp".

Cuộc điều tra của ông Mueller từng "phủ bóng" lên nhiệm kỳ Tổng thống của ông Trump nhưng ông Trump luôn tuyên bố mình hoàn toàn vô tội, bất kể những gì được nêu ra trong bản tóm tắt mà ông Barr công bố về vấn đề cản trở luật pháp.

Ngày 5/3, ông Mueller đã đến văn phòng của Bộ Tư pháp để gặp ông Barr và ông Rosenstein, đồng thời cho biết ông sẽ không đưa ra kết luận đối với vấn đề cản trở luật pháp - một quyết định được cho là khá bất ngờ, một quan chức Bộ Tư pháp nhận định.

Ngày 25/3, điện Kremlin cho biết Tổng thống Vladimir Putin đã sẵn sàng cải thiện quan hệ với Mỹsau khi bản tóm tắt của ông Barr được công bố và kêu gọi Washington chính thức công nhận không có sự cấu kết nào giữa Nga và cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016. Nga cũng một lần nữa phủ định các thông tin từ các cơ quan tình báo Mỹ về việc nước này can thiệp bầu cử.

Trong tập hồ sơ pháp lý trước đó, ông Mueller đã miêu tả Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016 qua việc đánh cắp các dữ liệu và thực hiện tuyên truyền nhằm khoét sâu chia rẽ trong lòng nước Mỹ để hạ bệ bà Hillary Clinton và nâng vị thế của ông Trump. Công tố viên đặc biệt Mueller đã buộc tội 12 quan chức tình báo Nga cùng với 13 người Nga khác và 3 công ty của Nga với cáo buộc đã tham gia vào chiến dịch làm sai lệch thông tin trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016./.