Cuộc tập trận diễn ra gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Iraq, khu vực cộng đồng người Kurd đang muốn trưng cầu ý dân đòi độc lập bất chấp sự phản đối của Baghdad.

Ngày 18/9, xe thiết giáp Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu cuộc tập trận ở khu vực Silopi và Habur ở đông nam tỉnh Sirnak, gần biên giới với Iraq. (Ảnh: Anadolu Agency)

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ ngày 18/9 bắt đầu khởi động cuộc tập trận quân sự tại khu vực biên giới tiếp giáp với Iraq. Động thái này diễn ra như một lời khẳng định của Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ chính sách toàn vẹn lãnh thổ của chính phủ Iraq.

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, các hoạt động truy quét các nhóm phiến quân ở biên giới Iraq cũng sẽ vẫn được tiếp tục trong thời gian diễn ra cuộc tập trận kể trên.

Động thái mới nhất này được đưa ra ngay sau khi Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim cho rằng, cuộc trưng cầu ý dân về độc lập của khu tự trị người Kurd ở Iraq là một vấn đề an ninh quốc gia và rằng Ankara sẽ tiến hành bất cứ các bước đi cần thiết. Theo Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ, việc cộng đồng người Kurd có kế hoạch tổ chức trưng cầu ý dân về độc lập chẳng khác nào “đang đùa với lửa”.

Trước đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cũng quả quyết rằng quyết định không trì hoãn cuộc trưng cầu ý dân của thủ lĩnh người Kurd ở Iraq Massoud Barzani là “rất sai lầm”.

“Ông Barzani nhận thức rõ được những gì chúng tôi suy nghĩ về vấn đề này”, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan nói. “Tôi cho rằng, tuyên bố của ông ấy rất sai lầm, bởi vì rõ ràng ông Barzani ý thức được sự nhạy cảm của chúng ta về sự toàn vẹn lãnh thổ của Iraq. Hội đồng An ninh Quốc gia của chúng ta sẽ triệu tập một cuộc họp vào lúc 15h ngày 22/9 và một cuộc họp nội các sẽ được tổ chức ngay sau đó. Sau khi chúng ta đệ trình những đề xuất của mình, chính phủ sẽ đưa ra quyết định cuối cùng tại cuộc họp nội các vào ngày 22/9”.

Tổng thống Erdogan hôm qua cũng thông báo ông sẽ có cuộc gặp với Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi trong tuần này để thảo luận về những quan ngại của họ về cuộc trưng cầu ý dân ngày 25/9 tới. Tổng thống Erdogan nhấn mạnh Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq đang có chung quan điểm về vấn đề này.

“Chúng tôi sẽ có cuộc gặp với Thủ tướng Iraq tại Mỹ và những gì chúng ta có thể thấy chính là mục tiêu của Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq là giống nhau, đó là không chia cắt Iraq”, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho biết.

Trước đó, Thổ Nhĩ Kỳ từng cảnh báo giới lãnh đạo người Kurd tại Iraq rằng cuộc trưng cầu ý dân dự kiến của người Kurd sẽ “phải trả giá”, đồng thời hoan nghênh Quốc hội Iraq bỏ phiếu phản đối cuộc trưng cầu này.

Cũng ủng hộ lập trường của chính phủ Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ trong vấn đề người Kurd, phía Iran đang phản đối chính quyền tự trị người Kurd tại Iraq bỏ phiếu trưng cầu ý dân về việc ly khai khỏi chính quyền Trung ương Baghdad.

Điều này là dễ hiểu bởi cả Thổ Nhĩ Kỳ và Iran đều quan ngại rằng, quyết định trưng cầu ý dân về độc lập của người Kurd tại Iraq sẽ góp phần làm gia tăng sự bất ổn trong khu vực, kích động các cộng đồng người Kurd tại Thổ Nhĩ Kỳ và Iran có hành động tương tự trong tương lai. Nhất là Thổ Nhĩ Kỳ- quốc gia hiện nay có rất đông dân số người Kurd, hiện quan ngại cuộc bỏ phiếu đồng ý đòi độc lập có thể làm bùng phát cuộc chiến với phiến quân người Kurd ở vùng Đông Nam Thổ Nhĩ Kỳ, vốn đã đòi ly khai suốt 3 thập niên.

Chuyện người Kurd tại Iraq kiên quyết tổ chức trưng cầu ý dân đòi độc lập đang nóng lên những ngày này, khiến nhiều chuyên gia trong khu vực đưa ra nhận định, động thái này có thể mang đến những hệ lụy vô cùng nghiêm trọng, thậm chí đẩy Iraq đứng bên bờ vực của một cuộc nội chiến đẫm máu.

Thêm vào đó, hiện còn dấy lên lo ngại vấn đề này có thể làm phân tán sức mạnh của cuộc chiến chống phiến quân Nhà nước Hồi Giáo (IS) trong khu vực vốn đang là tâm điểm chú ý của cộng đồng quốc tế./.