Ngừng bắn tại Syria: Bình yên hiếm hoi sau 5 năm nội chiến

Theo Reuters, tại thành phố Aleppo - vốn tan hoang vì chiến tranh - trẻ em vui chơi trên đường phố và nhiều người đã đi đến các cửa hàng mà không còn phải lo lắng nhờ lệnh ngừng bắn do Nga-Mỹ bảo trợ có hiệu lực từ đêm 26/2.

Lệnh ngừng bắn này đã tạo điều kiện để hàng cứu trợ được đưa tới các khu vực xung đột dù nhiều người vẫn hoài nghi hòa bình khó có thể kéo dài.

"Hãy nhìn vào các khu chợ xem, mọi người trốn đi đâu cả rồi?” Mahmoud Ashrafi bày tỏ sự hoài nghi khi đi qua khu vực do phe đối lập kiểm soát ở Aleppo - vốn bị tàn phá bởi bom thùng và các cuộc không kích.

Những đứa trẻ trên tay là những hộp bánh quy đi qua đống đổ nát do xung đột tại thành phố Aleppo. Ảnh: Reuters

Không khí bình yên ngự trị

Sau 5 năm chìm trong nội chiến, nhiều khu vực tại Syria đã được hưởng bầu không khí hòa bình kể từ khi lệnh ngừng bắn do Nga-Mỹ bảo trợ có hiệu lực vào ngày 26/2 vừa qua.

Liên Hiệp Quốc hy vọng lệnh ngừng bắn sẽ cho phép tiến hành các cuộc đàm phán hòa bình nhằm giải quyết các cuộc xung đột kéo dài 5 năm qua tại Syria khiến hơn 250.000 người thiệt mạng và tạo ra cuộc khủng hoảng tị nạn tồi tệ nhất tại Trung Đông và châu Âu. 

Nhiều chuyến hàng viện trợ đã được đưa vào khu vực do phe đối lập kiểm soát kể từ khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực.

Chỉ một vài tuần trước đây, người dân Syria ở các khu vực do phe đối lập kiểm soát tại Aleppo đã cố gắng chạy trốn do lo ngại quân đội của Tổng thống Bashar al-Assad sẽ tiến hành một cuộc bao vây sau khi cắt đường cung cấp của phiến quân ở phía bắc của thành phố này. Tuy nhiên trong tuần này, một số người chạy trốn khỏi Aleppo đã trở về nhà.

Jamila al-Shabani - một cư dân tại Aleppo cho biết, bà đã ra khỏi nhà và đi tham quan một số khu vực trong thành phố - nơi bà đã không đặt chân đến trong một thời gian dài do “tự giam mình ở trong nhà”. "Mọi người sợ không dám đi ra ngoài," Jamila al-Shabani nói.

"Các công viên ngày hôm qua trông như một tổ ong. Trẻ em và các gia đình đổ xô đến đây vui chơi", Abdullah Aslan - một cư dân khác của Aleppo nói với Reuters. "Thật là thú vị với bầu trời đầy nắng và công viên chật ních mọi người vui chơi cùng gia đình và họ cảm thấy an toàn hơn", ông nói.

Trước chiến tranh, du khách rất thích Aleppo - thành phố lớn thứ 2 của Syria và là một trong những nơi có cư dân sinh sống lâu đời nhất trên thế giới. Các bảo vật về kiến trúc như nhà tắm công cộng, cung điện, và nhà thờ hiện diện khắp nơi tại Aleppo, biến thành phố này trở thành một trong những nơi có nhiều di tích lịch sử nhất Trung Đông. Những người Souk đã từng buôn bán gia vị, xà phòng và vải vóc vốn được ưa chuộng tại châu Âu từ hơn 4.000 năm trước.

Các khu chợ nhộn nhịp trở lại

Những người dân liên lạc với Reuters đã mô tả cảnh nhộn nhịp trở lại ở các khu chợ. Một vài người so sánh thời điểm này với thời khắc cuối cùng trước khi diễn ra những ngày nghỉ lễ lớn. "Mọi người đã cảm thấy an tâm hơn", ông Abdul Munim Juneid, một người giám sát trại trẻ mồ côi cho biết.

Ở phía bên kia của thành phố - nơi nằm dưới sự kiểm soát của quân chính phủ, người dân cũng nhận thấy các vụ pháo kích của lực lượng nổi dậy đã giảm đi đáng kể. Tuy nhiên, cũng giống như các khu vực nằm dưới sự kiểm soát của phe đối lập, người dân vẫn còn tâm lý dè dặt và sợ hãi. "Đã có sự thay đổi. Tuy nhiên, người dân vẫn còn tâm lý lo sợ rằng bất kỳ lúc nào, họ [phe đối lập] sẽ lại tiếp tục pháo kích vào khu dân cư", Suheib Masry 28 tuổi cho biết. 

Sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, cả phe đối lập và chính phủ Syria đều cho biết họ sẽ tôn trọng thỏa thuận chấm dứt sự thù địch, nhưng cả hai bên đều cáo buộc nhau vi phạm thỏa thuận ngừng bắn.

Trong khi đó, nhịp độ của cuộc chiến hầu như không thay đổi tại một số vùng ở miền Bắc Syria, đặc biệt là tại khu vực gần biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ - nơi phe đối lập cáo buộc quân đội chính phủ Syria đang tìm cách đóng cửa biên giới.

Chính phủ Syria cho biết họ đang hợp tác với các nỗ lực quốc tế nhằm chấm dứt xung đột thì phe đối lập lại bày tỏ nghi ngại về thành ý này và cho rằng hàng cứu trợ chỉ đến được với một phần nhỏ của những người có nhu cầu và chính quyền Assad đang vi phạm lệnh ngừng bắn.

Trực thăng của quân đội Syria đã thả truyền đơn kêu gọi quân nổi dậy hạ vũ khí và thề sẽ chiến đấu với những kẻ chống đối.

Khoảng lặng trước cơn bão?

Cư dân tại thị trấn Jisr al-Shughour - khu vực do quân nổi dậy chiếm giữ từ năm ngoái - hiện lo sợ rằng vấn đề chỉ là thời gian trước khi các cuộc tấn công tiếp theo lại bắt đầu. 

"Nỗi sợ hãi vẫn bao trùm, các hoạt động mua bán không diễn ra và những người có tài sản đang cố gắng để chuyển chúng đi", Abdullah Akhras cư dân tại một ngôi làng gần thị trấn cho biết. 

 "Đây là khoảng lặng trước cơn bão. Lệnh ngừng bắn này chẳng khác nào sự chuẩn bị cho một cuộc chiến lớn. Họ [quân chính phủ] đang tập trung lực lượng để bắt đầu cuộc chiến trên tất cả các mặt trận".

Trong khi đó, tại khu vực gần thủ đô Damascus do phe đối lập kiểm soát, người dân đang tận dụng khoảng “thời gian hòa bình” này để làm những công việc mà lâu nay bị bỏ quên như sửa chữa nhà cửa bị hư hỏng hay thậm chí là chăm sóc cho khu vườn của mình.

 "Hiện tại chúng ta có thể thấy những đứa trẻ đang nô đùa và vui chơi trên phố", Badran al Doumi - chủ một cửa hàng nội thất tại thành phố Douma, phía đông thủ đô Damascus cho biết.

Âm thanh ồn ã của xe cộ đi lại trên phố đang thay cho tiếng gầm rú của máy bay chiến đấu vốn thường xuyên dội bom xuống khu vực này, cư dân địa phương cho biết.

Thay vì đưa tin về  những thương vong từ các cuộc tấn công của quân chính phủ, những thông trên trang mạng xã hội của lực lượng dân phòng tại khu vực này đăng tải cho biết, các nhân viên cứu hộ đang tiến hành sửa chữa xe cộ, làm sạch thánh đường và tổ chức các bữa tiệc cho trẻ em.

Ở khu vực chỉ cách ranh giới do chính phủ kiểm soát khoảng 9km tại Damascus, bà Samira al-Shawki, 60 tuổi mong muốn khoảng thời gian bình yên này sẽ tiếp tục kéo dài. "Âm thanh từ các vụ nổ ít hơn rất nhiều và chúng tôi muốn nó kéo dài mãi" bà  Samira al-Shawki nói./.