Các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ những ngày qua có những chỉ trích mạnh mẽ nhằm vào đồng minh Mỹ. Những lời chỉ trích này được đưa ra khi hình ảnh binh lính Mỹ đeo phù hiệu của Lực lượng Dân quân người Kurd xuất hiện trên các trang báo.
Những rạn nứt giữa hai đồng minh truyền thống này không chỉ ảnh hưởng đến cuộc chiến chống nhóm IS mà Mỹ đang phát động, mà còn gây khó khăn cho việc tìm kiếm một giải pháp cho cuộc khủng hoảng Syria.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 28/5 lên án việc Mỹ hỗ trợ cho các tay súng thuộc Lực lượng Dân quân người Kurd và Đảng Liên minh Dân chủ người Kurd tại Syria (PYD).
Tổng thống Erdogan cho rằng, Đảng Công nhân người Kurd (PKK), Lực lượng Dân quân người Kurd ( YPG), Đảng Liên minh Dân chủ người Kurd, Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng là không có gì khác biệt. Tất cả đều là tổ chức khủng bố”.
Ông Erdogan cũng lên án việc binh lính Mỹ đeo phù hiệu của Lực lượng Dân quân người Kurd, sau khi một nhiếp ảnh gia của hãng tin AFP (Pháp) chụp lại được hình ảnh cho thấy một số đặc nhiệm Mỹ đeo phù hiệu này trên vai.
Ông Erdogan nói: “Tôi lên án sự ủng hộ của Mỹ đối với Đảng Liên minh Dân chủ người Kurd tại Syria và Lực lượng Dân quân người Kurd. Đây không phải là những điều mà họ đã cam kết với chúng tôi. Những người bạn trong NATO không thể gửi những binh lính đến Syria mặc trang phục Lực lượng dân quân người Kurd”.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlüt Çavuşoğlu trước đó cũng tuyên bố, sự hợp tác của Mỹ và nhóm này là không thể chấp nhận được, đồng thời gọi Mỹ là “ kẻ hai mặt” nếu nước này từ chối gọi Lực lượng dân quân người Kurd là những kẻ khủng bố.
Mối quan hệ giữa hai đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ gần đây nổi sóng liên quan đến vai trò lực lượng người Kurd trong cuộc chiến chống IS. Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu đã coi Lực lượng dân quân người Kurd là một nhóm khủng bố, cáo buộc nhóm này thường xuyên tiến hành các vụ tấn công bên trong lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ và là một nhánh khủng bố tại Syria của Đảng Công nhân người Kurd.
Trong khi đó, Mỹ liệt Đảng Công nhân người Kurd vào danh sách tổ chức khủng bố nước ngoài, song lại coi Lực lượng Dân quân người Kurd là một đồng minh trong cuộc chiến chống IS tại Syria.
Mặc dù không muốn làm phật ý đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng Mỹ không thể phủ nhận vai trò quan trọng của lực lượng người Kurd trong cuộc chiến chống IS hiện nay.
Một số nước, trong đó có Đức đã trực tiếp vũ trang và huấn luyện lực lượng người Kurd tại Iraq, trong khi Mỹ hỗ trợ hoạt động trên bộ của người Kurd bằng các cuộc không kích. Chính vì vậy, phía Mỹ ngày 28/5 khẳng định sẽ tiếp tục hợp tác với lực lượng dân quân người Kurd bất chấp những lo ngại của chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner nhấn mạnh: “Với việc tôn trọng những phản ứng từ phía Thổ Nhĩ Kỳ, chúng tôi đã có những giải thích rõ ràng về vụ việc.
Chúng tôi tin rằng Lực lượng dân quân người Kurd không có liên quan đến PKK – nhóm đã bị chúng tôi liệt vào danh sách khủng bố quốc tế. Trái lại, chúng tôi tin rằng Lực lượng dân quân người Kurd cũng như các lực lượng khác tại Syria đang đóng vai trò hiệu quả trong cuộc chiến chống IS và chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ họ”.
Không chỉ bất đồng về vai trò của người Kurd, thực tế mối quan hệ Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã có nhiều rạn nứt liên quan đến cuộc nội chiến Syria. Mỹ đã nhiều lần gửi đi tín hiệu rằng sẽ không tham gia vào lời kêu gọi của Thổ Nhĩ Kỳ thực hiện một chiến dịch trên bộ tại Syria, cũng như không muốn xảy ra đối đầu quân sự trực tiếp với Nga trong cuộc xung đột Syria.
Tuy nhiên là một đồng minh gần gũi của Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ cũng là quốc gia có tiếng nói quan trọng trong việc giải quyết nhiều vấn đề nóng của khu vực. Vì vậy, Mỹ cũng luôn tìm cách xoa dịu những căng thẳng với Thổ Nhĩ Kỳ.
Người phát ngôn Nhà Trắng ngày 28/5 bác bỏ những bất đồng đang xảy ra giữa hai bên, cho rằng Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ vẫn là các đối tác gần gũi trong cuộc chiến chung chống IDD, đồng thời thông báo rằng lính đặc nhiệm Mỹ tại phía Bắc Syria sẽ dừng việc mặc quân phục của Lực lượng dân quân người Kurd./.