Hôm nay (16/3), vòng đàm phán mới về vấn đề hạt nhân của Iran giữa Iran và nhóm P5+1 (Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức) diễn ra ở thành phố Lausanne, Thụy Sĩ.

Đây là lần đầu tiên đàm phán với Iran và nhóm P5+1 diễn ra ở cấp Ngoại trưởng. Cùng với cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và người đồng cấp Iran Javad Zarif diễn ra hôm nay, tại vòng đàm phán về vấn đề hạt nhân của Iran lần này, các bên hy vọng sẽ hoàn tất thỏa thuận khung cuối cùng về chương trình hạt nhân trước ngày 31/3 tới.

anh_iran_lwwj.jpgBên trong một nhà máy hạt nhân của Iran. (ảnh: theiranproject)
Cuộc đua marathon ngoại giao diễn ra quyết liệt tại Thụy Sĩ trong cuối tuần qua, nhằm đẩy nhanh các cuộc đàm phán về chương trình hạt nhân của Tehran. Trước khi diễn ra vòng đàm phán mới cấp ngoại trưởng về vấn đề hạt nhân của Iran, chiều qua, tại Lausanne, Thụy Sĩ đã diễn ra cuộc gặp của thứ trưởng ngoại giao Mỹ và Iran. Dự kiến, sáng nay, cũng tại Lausanne, sẽ diễn ra cuộc gặp ngoại trưởng Mỹ John Kerry và người đồng cấp Iran Javad Zarif.

Phát biểu khi tới Lausanne, Ngoại trưởng Iran Zarif nhấn mạnh, cuộc đàm phán lần này có thể tiến tới một thỏa thuận về vấn đề hạt nhân của Iran, nếu các bên cùng bày tỏ thiện chí. Ngoại trưởng Iran Zarif nói:“Theo quan điểm của tôi, nếu các bên tham gia đàm phán có thiện chí như Iran, việc đạt được một giải pháp sẽ không hề khó khăn. Tại vòng đàm phán lần này, có hai vấn đề nổi bật để đưa ra thảo luận. Một là thảo luận các biện pháp kỹ thuật nhằm hạn chế khả năng phát triển vũ khí hạt nhân của Iran và nội dung thứ hai là đưa ra dự thảo nghị quyết trình lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc về việc nới lỏng các biện pháp trừng phạt Tehran nếu các bên đạt được thỏa thuận.”

Ngoại trưởng Iran Zarif cũng cho biết, Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran Akbar Salehi và Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Ernest Moniz hôm qua bắt đầu các cuộc thảo luận về các biện pháp kỹ thuật để đi tới một thỏa thuận khung. Tuy nhiên, ông Zarif cho rằng “việc đạt được các giải pháp không có nghĩa là đạt được một thỏa thuận toàn diện”, đồng thời nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc đưa ra một cơ chế cụ thể nhằm đảm bảo các bên phải thực hiện các cam kết đưa ra.

Về phần mình, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết, dù chưa thực sự chắc chắn về khả năng sẽ đạt được thỏa thuận khung đúng hạn, nhưng các bên liên quan vẫn đang nỗ lực hết sức cho mục tiêu này. Theo người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ, hiện giữa các bên vẫn còn “khoảng cách lớn” cần vượt qua và mục đích đàm phán không chỉ đi tới một thỏa thuận khung mà phải là “một hiệp định thỏa đáng”.

 “Cuối tháng này là thời hạn chót để các bên đi tới một thỏa thuận khung và tất cả đều ý thức được rằng, khoảng thời gian hiện nay là rất quan trọng. Song lúc này tôi không thể khẳng định chắc chắn liệu chúng ta có thể đi tới một thỏa thuận hay chúng ta sẽ lại bỏ lỡ cơ hội”, ông Kerry nói.

Hiện Iran và nhóm P5+1 đang cố gắng hoàn tất thỏa thuận khung cuối cùng về chương trình hạt nhân của nước này trước ngày 31/3 tới và đạt được thỏa thuận đầy đủ trước ngày 30/6, theo đó Iran tạm dừng chương trình hạt nhân trong ít nhất 10 năm.

Song song với cuộc đàm phán này, nhóm P5+1 và Iran đã bắt đầu thảo luận về một nghị quyết nhằm dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt đối với Iran nếu các bên đạt được thỏa thuận về hạt nhân. Từ tháng 12/2006, Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đã áp đặt nhiều lệnh trừng phạt nhằm vào lĩnh vực tài chính và năng lượng của Iran. Việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt này đang là điểm mấu chốt trong các cuộc đàm phán giữa Iran và P5+1./.