Hôm nay (5/6) , báo điện tử Business Insider của Australia trích dẫn báo cáo của Cơ quan Tình báo Canada công bố gần đây cho thấy, ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc đối với quốc đảo New Zealand đang ngày càng khiến liên minh tình báo giữa 5 quốc gia là Australia, Canada, New Zealand, Anh và Mỹ (hay còn gọi là liên minh Five eyes) hết sức lo ngại.

Báo cáo của Cơ quan tình báo Canada khẳng định, New Zealand đang phải đối mặt với “một chiến dịch phối hợp can thiệp” từ Trung Quốc nhằm tiếp cận với các thông tin chiến lược và các nguồn lực, xây dựng sự ủng hộ cho mục tiêu “liên kết với giới tinh hoa về chính trị-kinh tế” của New Zealand.

Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình trong một chuyến thăm New Zealand. (Ảnh: Reuters)

Báo cáo này nhận định, Trung Quốc đã nỗ lực tạo ra các cơ hội kinh doanh, đầu tư, thông qua việc cấp học bổng, các dự án để nhận được sự ủng hộ của giới tinh hoa New Zealand. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng đang nỗ lực đưa người dân sang quốc đảo này để lâu dài sẽ tác động tới lá phiếu của New Zealand. Trung Quốc còn gia tăng sự hiện diện tại New Zealand bằng cách mua lại các công ty hoặc làm đối tác với các công ty địa phương, với các trường đại học. Mục đích của hành động này là mở rộng ảnh hưởng và tăng cơ hội tiếp xúc với công nghệ quốc phòng, các bí mật thương mại và các thông tin có giá trị khác.

Theo đánh giá của báo cáo, một số hành động của Trung Quốc đe dọa trực tiếp tới an ninh quốc gia trong khi các hành động khác có thể tạo ra những hệ lụy lâu dài tới xã hội dân chủ, trong đó bao gồm cả việc từ bỏ tranh luận công khai về Trung Quốc hay tạo ra hệ thống chính trị tham nhũng.

Sở dĩ New Zealand lại quan trọng với Trung Quốc do nước này đang có kế hoạch vươn tới Nam Cực cũng như các nghiên cứu vũ trụ. New Zealand cũng có nguồn trữ lượng dầu và khí dồi dào. Hơn thế nữa, New Zealand có nền nông nghiệp bền vững có thể cung cấp nông sản cho Trung Quốc. Đất nông nghiệp ở New Zealand cũng rẻ vì thế Trung Quốc cũng có thể sử dụng.

Tuy nhiên, điều khiến Liên minh Five Eyes lo ngại chính là New Zealand là thành viên của Liên minh tình báo Five Eyes, là đối tác của NATO. Báo cáo này cho rằng, vì lý do đó mà New Zealand rất có giá trị đối với Trung Quốc cũng như các quốc gia khác như Nga chẳng hạn. Bởi nếu tiếp cận với New Zealand có thể có được thông tin tình báo của liên minh Five Eyes.

Vì lo ngại này mà ông Peter Mattis, cựu chuyên gia tình báo CIA về Trung Quốc đề nghị liên minh Five Eyes nên cân nhắc có tiếp tục để New Zealand là thành viên của nhóm hay không.

Business Insider cho biết, các chuyên gia của New Zealand cho rằng, một quốc gia đang trỗi dậy như Trung Quốc cần gia tăng ảnh hưởng trong cộng đồng quốc tế song New Zealand cũng nên cẩn trọng trước các động thái của Trung Quốc. Tuy nhiên, New Zealand cũng không nên để bị rơi vào tình trạng mâu thuẫn kiểu chiến tranh lạnh với Trung Quốc.

Báo cáo kết luận rằng, một quốc gia nhỏ như New Zealand sẽ gặp phải thách thức nhằm bảo vệ đất nước trước sự can thiệp chính trị từ bên ngoài. Để làm được điều này thì New Zealand cần ý chí chính trị và sự ủng hộ rộng rãi của người dân. Và nếu New Zealand tìm ra được cách tốt hơn trong việc kiểm soát quan hệ kinh tế và chính trị với Trung Quốc thì nước này sẽ trở thành tấm gương để các nước Phương Tây học tập./.