Vào ngày 25/3/2020, Ấn Độ đột ngột tuyên bố phong tỏa đất nước chỉ sau 4 giờ thông báo mặc dù thời điểm đó nước này chưa có nhiều ca mắc Covid-19. Hàng triệu người, trong đó có nhiều công nhân nhập cư, bị mắc kẹt không có thức ăn, nơi ở và bị mất việc làm. Đối mặt với khó khăn kinh tế, chính phủ Ấn Độ đã mở cửa trở lại đất nước trước khi đại dịch thực sự diễn ra.
Những gì đang xảy ra ở Ấn Độ hiện nay khá giống với những gì Mỹ đã trải qua trong đợt bùng phát Covid-19 vào nửa đầu năm 2020. Tuy nhiên, khác với Mỹ, các bang ở Ấn Độ có nguồn lực rất hạn chế.
Trong giai đoạn hiện nay, rõ ràng là Ấn Độ đang rất cần áp đặt một lệnh phong tỏa mới ngay lập tức, có thể trước mắt là ở các khu vực có số lượng người mắc Covid-19 cao, dần dần chuyển sang các khu vực khác nếu cần thiết. Điều này cũng cần thực hiện song song với những hạn chế trong việc di chuyển giữa các khu vực với nhau. Tuy vậy, nỗi lo điều gì sẽ xảy ra với nền kinh tế và đặc biệt là đối với người nghèo nếu tái áp đặt lệnh phong tỏa đất nước vẫn là vòng luẩn quẩn.
Tiêm vaccine ngừa Covid-19 cũng là vấn đề. Quan điểm của chính quyền trung ương là tất cả mọi người dân đều có quyền được tiêm chủng; song chi phí sẽ do cá nhân hoặc các bang tự lo. Điều này dẫn đến việc những người giàu có hoặc những bang có tiềm lực sẽ có tỷ lệ chủng ngừa cao; trong khi các bang khác và đa số người nghèo sẽ không được tiêm chủng.
Mặc dù cho đến nay, chính phủ Mỹ, Nhật Bản, các nước Liên minh Châu Âu… đã và đang tăng cường các nỗ lực hỗ trợ Ấn Độ ứng phó đại dịch. Tuy vậy, thời điểm hiện tại là quá muộn và những hỗ trợ vẫn còn rất hạn chế.
Đơn cử như Mỹ, mãi đến cuối tháng 4, tức hơn một tuần sau khi số lượng ca nhiễm hàng ngày ở Ấn Độ vượt quá 300.000, chính quyền Tổng thống Joe Biden mới thông báo sẽ viện trợ vaccine khẩn cấp đến Ấn Độ.
Bên cạnh đó, Ấn Độ hiện không chỉ thiếu vaccine, nước này hiện đang trong tình trạng hệ thống y tế bị tê liệt, bệnh viện hết giường, thiếu oxy...
Thế giới cần phải nhìn xa hơn để tránh thảm kịch như ở Ấn Độ
Người ta đã không thể lường trước được rằng virus SARS-CoV-2 có thể lây lan nhanh như thế tại Ấn Độ. Đáng báo động, biến thể B.1.617 lần đầu tiên được tìm thấy ở Ấn Độ hiện đang lan rộng ra không chỉ trong phạm vi lãnh thổ Ấn Độ mà đã xuất hiện ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có cả các nước nghèo, nước đang phát triển.
Thảm kịch sẽ tái diễn nếu như SARS-CoV-2 và các biến thể của nó sẽ lây lan sang châu Phi, khu vực có hệ thống y tế yếu kém, người dân đói nghèo và việc tiêm chủng vaccine ngừa Covid-19 còn chưa bắt đầu.
Bên cạnh đó, cũng không nên bị ru ngủ trong cảm giác an toàn giả tạo bởi tiến độ của các chiến dịch tiêm chủng ở Mỹ và châu Âu. Và cũng sẽ là sai lầm nếu cho rằng các loại vaccine “tốt hơn” có sẵn ở phương Tây sẽ cứu được chúng ta. Rất nhiều bằng chứng cho thấy, nhiều người đã tiêm chủng đẩy đủ vẫn mắc Covid-19.
Với viễn cảnh đó, chính phủ các quốc gia trên thế giới cần hành động chủ động và nhanh chóng hơn. Chuẩn bị sẵn sàng ngay bây giờ có thể cho chúng ta cơ hội chiến đấu để tránh lặp lại cơn ác mộng của Ấn Độ./.