Ông Chu Văn Trọng, người từng đảm nhiệm vai trò Đại sứ Trung Quốc tại Hoa Kỳ giai đoạn 2005-2010 cho rằng, Trung-Mỹ vẫn có thể tìm được lợi ích chung ngay cả khi quan hệ song phương không mấy hòa hợp như hiện nay.

Theo ông, cùng phát triển chính là lợi ích chung giữa hai bên. Khái niệm quan hệ nước lớn kiểu mới mà Trung Quốc đưa ra bao gồm nội dung không xung đột, không đối đầu. Đây chính là lợi ích chung giữa hai nước. Ông cho rằng, nếu Trung Quốc và Mỹ đều làm được việc tôn trọng lẫn nhau, hợp tác cùng thắng, đây sẽ là điều có lợi nhất đối với cả hai bên.

Tuy nhiên, khi được hỏi liệu quan hệ Trung-Mỹ có thể quay trở lại thời kỳ yên bình trước đó, ông cho rằng, điều này là không thể, nguyên nhân chính là do quan điểm của Mỹ đối với Trung Quốc đã thay đổi. Đây là sự thay đổi lớn nhất. Washington đã không còn coi Bắc Kinh là đối tác, mà là đối thủ và địch thủ chính trị.

Về cách thức ứng xử được cho là phù hợp nhất giữa hai bên, ông cho rằng, vấn đề và thách thức của Mỹ là học cách sống chung với một Trung Quốc đang phát triển và trỗi dậy hòa bình. Theo cựu đại sứ Trung Quốc, Bắc Kinh không liên minh quân sự và có cách làm hoàn toàn khác với Liên Xô trước đây trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, do vậy Mỹ không nên coi Trung Quốc là Liên Xô thứ 2.

Ông nhận định, làm cho quan hệ Trung-Mỹ tốt lên là điều rất khó, song không được làm nó xấu đi. Duy trì quan hệ giữa hai bên ổn định là thách thức rất lớn. Theo ông, việc Trung Quốc phải cạnh tranh trong quan hệ ngoại giao với Mỹ là điều không thể tránh khỏi, nhưng đó phải là sự cạnh tranh tích cực. Hai bên cần ngăn ngừa các rủi ro có thể phát sinh, đặc biệt là tránh xung đột./.