Quân đội Iraq đã cố gắng chiến đấu để đánh bật nhóm al-Qaeda Iraq ra khỏi thành phố Tikrit vào hôm 30/6 sau khi nhóm này tuyên bố lãnh đạo của họ trở thành caliph (vua Hồi giáo) của một nhà nước Hồi giáo mới ở các xứ sở mà họ chiếm được trong tháng 6 trên một khu vực rộng lớn của Iraq và Syria.
Nhà nước Hồi giáo Iraq và vùng Cận Đông (ISIL) tuyên bố nằm quyền toàn cầu khi nó tự bỏ yếu tố địa phương trong danh xưng của mình và khẳng định lãnh đạo Abu Bakr al-Baghdadi của mình, với tư cách là lãnh tụ của Nhà nước Hồi giáo, hiện đã trở thành caliph của toàn bộ thế giới Hồi giáo – một danh xưng có từ thời trung cố.
Lực lượng vũ trang chính phủ Iraq (ảnh: Reuters)
Chính quyền của Thủ tướng Nuri al-Maliki, với sự giúp đỡ của các dân quân phái Shiite, đã cố gắng xoay xở để ngăn chặn các chiến binh này tiến về thủ đô nhưng các lực lượng an ninh đã không thể lấy các thành phố mà họ từng phải từ bỏ sau giao tranh.Ở Falluja, phía tây Baghdad nơi các chiến binh Nhà nước Hồi giáo kiểm soát trong 6 tháng qua, một kế toán viên của ngân hàng cho biết việc khôi phục chế độ Caliphate là một “bước lùi”. Ông này nói: “Điều này sẽ chỉ càng làm cho chúng tôi xa cách hơn với thế giới”.
Nhà nước Hồi giáo đã sử dụng các liên minh với các nhóm Sunni vũ trang ít cấp tiến hơn và các chiến binh bộ lạc vỡ mộng với chế độ của Thủ tướng Maliki. Ngoài ra, các đảng viên của đảng Baath thế tục của Saddam Hussein cũng tham gia chiến đấu trong cuộc nổi dậy này.
Tikrit là quê hương của cố lãnh đạo Saddam Hussein, bị các lực lượng Mỹ lật đổ vào năm 2003, kéo theo sự chấm dứt một thời kỳ dài người Sunni ngự trị cộng đồng Shiite chiếm đa số ở Iraq.
>> Xem thêm: Bãi lầy Iraq do người Mỹ để lại từ năm 2003
Chiến sự nơi đây đầu bắt đầu thu hút sự ủng hộ quốc tế dành cho Baghdad. Mỹ đã hỗ trợ vũ khí và huấn luyện cho lính Iraq. Nga cũng đã gửi những chiếc chiến đấu cơ đầu tiên tới Baghdad./.