Biển Đông, thương mại, an ninh mạng “nóng” trong Đối thoại Mỹ- Trung?

Biển Đông nóng nhất Đối thoại Mỹ- Trung

AFP dẫn lời Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á Danny Russel khẳng định: “Chúng tôi sẽ đối thoại về những bất đồng còn tồn tại giữa hai bên và tìm cách giải quyết các bất đồng cũng như kiểm soát những vấn đề mà chúng tôi chưa thể giải quyết được”.

“Chúng tôi sẽ không nhắm mắt làm ngơ trước các bất đồng và sẽ tìm cách giải quyết thông qua đối thoại trực tiếp”, ông Russel khẳng định.

Một số công trình mà Trung Quốc xây dựng trái phép trên đá Vành Khăn (Ảnh AP)

Dự kiến, trong Đối thoại lần này, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Bộ trưởng Tài chính Jack Lew sẽ tiếp đón Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì và Phó Thủ tướng Uông Dương vào ngày 22/6 trước khi các cuộc đối thoại chính thức khai mạc vào ngày 23/6.

Hiện Mỹ và Trung Quốc vẫn đang bất đồng về tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc bao trùm hầu khắp Biển Đông. Mỹ cũng đã nhiều lần kêu gọi Trung Quốc dừng ngay việc cải tạo đảo trong khu vực.

“Những hành động của Trung Quốc là không công bằng với Mỹ và các nước khác trong khu vực. Việc Trung Quốc có thể triển khai quân đến các tiền đồn tại các đảo mà Trung Quốc đã cải tạo xong là đi ngược với mục tiêu hạ nhiệt căng thẳng trong khu vực” ông Russel khẳng định.

An ninh mạng: Đối đầu nhưng vẫn hợp tác

Không chỉ có Biển Đông, Mỹ và Trung Quốc còn đang căng thẳng sau khi Mỹ cáo buộc Trung Quốc đang tiến hành các hoạt động gián điệp mạng nhằm vào Mỹ.

Trước đó, năm 2014, cuộc họp nhóm công tác về an ninh mạng Mỹ- Trung đã bị Trung Quốc làm gián đoạn sau khi Mỹ cáo buộc 5 quân nhân Trung Quốc tiến hành xâm nhập trái phép các máy tính của Mỹ nhằm thu thập những thông tin tình báo và bí mật quốc gia của Mỹ.

Tuy nhiên, cả Mỹ và Trung Quốc đều cho rằng đây là lĩnh vực mà hai bên cần hợp tác chặt chẽ với nhau.

“Đây là lĩnh vực mà cả Mỹ và Trung Quốc đều sở hữu những bí mật rất quan trọng và chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh đàm phán với các đối tác Trung Quốc”, một quan chức Bộ Tài chính Mỹ tiết lộ.

Trong khi đó, các quan chức Trung Quốc tỏ ra thận trọng hơn trong vấn đề này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lu Kang khẳng định: “Trung Quốc sẽ có cuộc trao đội sâu rộng về quan hệ Mỹ- Trung cũng như những vấn đề mà hai nước cùng quan tâm”.

Các tờ báo Trung Quốc đã bày tỏ lạc quan về cuộc Đối thoại lần thứ 7 giữ Mỹ và Trung Quốc, diễn ra ngay trước thời điểm Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến Mỹ vào tháng 9 này.

“Sau nhiều tháng trời căng thẳng về vấn đề Biển Đông, quan hệ Mỹ- Trung dường như đang dần hạ nhiệt”, tờ China Daily nhận định.

Tờ báo này dẫn lời Giáo sư Wang Yiwei tại Đại học Renmin nhận định:”Mỹ hiểu rõ hậu quả của việc đối đầu Mỹ- Trung, chính vì thế sẽ không xảy ra xung đột trong cuộc họp lần này”.

“Tuy nhiên, Mỹ vẫn phải tiếp tục chỉ trích các động thái của Trung Quốc ở Biển Đông để thể hiện sức mạnh của mình cũng như duy trì cam kết với các đồng minh ở châu Á”, ông Yiwei nói.

Bất đồng thương mại khó phủ bóng Đối thoại Mỹ- Trung

Thương mại là một trong những vấn đề còn tồn tại giữa Mỹ và Trung Quốc nhất là trong bối cảnh Trung Quốc đề xuất thành lập Ngân hàng đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng châu Á (AIIB) cũng như việc liệu có để đồng nhân dân tệ của Trung Quốc làm đồng tiền tham chiếu trong hệ thống của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF).

Mỹ từng cáo buộc rằng Trung Quốc cố tình hạ thấp đồng nhân dân tệ, tuy nhiên IMF vào cuối tháng 5 đã lên tiếng cho rằng, đồng nhân dân tệ đã không còn thấp hơn mức thực tế nữa.

Những bất đồng này “khó có thể phủ bóng đen lên đối thoại Mỹ- Trung” ông Adam Posen, Chủ tịch Viện nghiên cứu Kinh tế Quốc tế Peterson nhận định và cho rằng, các cuộc đối thoại sẽ diễn ra “một cách chuyên nghiệp”.

Trong khi đó, ông David Dollar, một chuyên gia tại Viện Brookings, dự đoán những bất đồng về vấn đề an ninh sẽ không thể đẩy mối quan hệ kinh tế giữa hai nước “đi chệch đường”.

“Cả hai nước đều có những lý do để thúc đẩy đàm phán kinh tế và thúc đẩy các vấn đề song phương. Căng thẳng về an ninh sẽ càng khiến việc đối thoại về kinh tế trở nên quan trọng hơn bao giờ hết”, ông Dollar khẳng định.

Tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn lo ngại về việc làm thế nào để Tổng thống Mỹ Barack Obama có thể thuyết phục Quốc hội Mỹ đẩy nhanh việc hoàn tất hiệp định thương mại xuyên Thái Bình Dương dù Trung Quốc không tham gia Hiệp định này.

“Trung Quốc bắt đầu tự hỏi, liệu Chính phủ Mỹ có được quyền thực thi những gì đem lại lợi ích cho chính nước Mỹ hay không?”, ông Posen nói.

Ngoài ra, Mỹ và Trung Quốc có thể hợp tác trong lĩnh vực biến đổi khí hậu thông qua việc thiết lập các mục tiêu mới nhằm làm giảm lượng khí thải nhà kính.

“Chúng tôi là hai nước thải nhiều khí nhà kính nhất thế giới và chúng tôi đang nỗ lực để đi đầu trong các sáng kiến cắt giảm lượng khi thải này”, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á Danny Russel nói./.