Sáng nay (31/10), sau phần phát biểu của các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát đã giải trình một số vấn đề các đại biểu quan tâm.
Đại biểu Đỗ Ngọc Liễn (đoàn Bình Thuận) nêu ý kiến về phát triển đánh bắt trên biển, năm 2013, 2014, tốc độ tăng trưởng ngành thủy sản khá cao nhưng đánh bắt trên biển chậm hơn nuôi trồng. Điều này phù hợp chiến lược phát triển ngành thủy sản. Phát triển trên biển sẽ vẫn tiếp tục nhưng khả năng cũng có mức độ nhất định.
Về nội dung này, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết: Qua cuộc tổng điều tra vừa qua cho thấy trữ lượng hải sản trên biển khoảng hơn 4 triệu tấn, có thể khai thác bền vững hàng năm 2 triệu tấn nhưng trong năm 2013 chúng ta đã khai thác 2,5 triệu tấn. Với cơ cấu đó, trong khi vùng ven bờ chỉ nên khai thác 700.000 – 800.000 tấn thì chúng ta khai thác 1,5 triệu tấn. Vùng xa nên khai thác 1,3 triệu tấn thì mới khai thác 900.000 tấn. Bộ sẽ khuyến khích và hỗ trợ ngư dân công cụ để đánh bắt biển xa. Đối với ngành này, cái chính là nâng cao hiệu quả đánh bắt. Riêng việc cải tiến công nghệ bảo quản trên tàu cá đã giúp nâng giá trị 30%. Thí điểm vừa qua với cá ngừ ở Bình Định đã giúp nâng giá trị cá ngừ lên 8 – 10 lần.
Về việc hỗ trợ ngư dân đóng tàu sắt, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết, Bộ Nông nghiệp đang triển khai quyết liệt NĐ 67 và chính sách với bà con nông dân. Tất cả thông tư cần thiết đã ban hành, ban hành mẫu tàu cá đóng bằng sắt, và lập danh sách gửi ngân hàng để hỗ trợ vốn cho bà con.
Bộ Nông nghiệp đang phối hợp các tỉnh Khánh Hòa, Phú Yên, Bình Định trong đánh bắt cá ngừ đại dương trên diện rộng. Chính phủ đã sử dụng 16.000 tỷ đồng đã được Quốc hội cho phép để tăng cường năng lực cảnh sát biển hỗ trợ nông dân.
Đối với ngành cá tra, dù có nhiều lợi thế nhưng đang rơi vào khó khăn nên Chính phủ đã ban hành NĐ 36 về chính sách đối với việc nuôi, chế biến và xuất khẩu cá tra. Bộ Nông nghiệp cũng ban hành thông tư hướng dẫn NĐ này nhưng còn thiếu thông tư về giá sàn và thu lệ phí, nhưng việc đó chưa cản trở nhiều.
Bộ cũng đã phối hợp Hiệp hội cá tra tổ chức đăng ký và sau 1 tháng tiếp nhận 5.000 hồ sơ xuất khẩu cá tra. Hiện chúng tôi đang nỗ lực đàm phán mở cửa thị trường, trước hết là với Nga. Nga đã mở cửa với 9 DN và đang tiếp tục thẩm tra để mở cửa thêm với các DN khác. Bộ hiện đang đàm phán với Brazil để mở cửa trở lại.
Chính phủ đã chủ trương chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước giải quyết những khó khăn về nợ của các DN nhưng phải tuân thủ các quy định trong cam kết quốc tế, nếu đưa các DN này vào đối tượng hưởng lợi ích trong QĐ 540 thì các DN đối thủ có thể cáo buộc DN Việt vi phạm cam kết chống bán phá giá.
Theo Bộ trưởng Cao Đức Phát, ngành nông nghiệp có 1 năm tương đối được mùa được giá trừ cao su và cá tra. Xuất khẩu nông sản 10 tháng 25,85 tỷ USD - tăng 13%. Xây dựng nông thôn mới đẩy mạnh, hết 15/10 đã có 785 xã đạt 19 tiêu chí.
Bộ trưởng Cao Đức Phát cho rằng, đối với ngành nông nghiệp, giải pháp căn cơ là triển khai chủ trương tái cơ cấu và phát triển bền vững theo QĐ 199 do TTCP ban hành vào tháng 6/2013. Năm qua Bộ đã triển khai nhiều biện pháp như 16 đề án với 6 đề án cụ thể hóa chủ trương tái cơ cấu trong trồng trọt chăn nuôi chế biến nông sản thủy lợi… và 6 giải pháp thực hiện chủ trương này, đó là phát triển khoa học công nghệ,đào tạo nhân lực, đổi mới hình thức tổ chức sản xuất…
Chính phủ đã hỗ trợ chuyển đổi cơ cấu cây trồng tại Đồng bằng Sông Cửu Long, phát triển chăn nuôi nông hộ, thủy sản, bảo vệ phát triển rừng, đổi mới các nông lâm trường quốc doanh.
Hầu hết các địa phương đã có đề án và kế hoạch, lựa chọn và ưu tiên lĩnh vực để triển khai nghị định của Chính phủ. Hơn 100.000 ha trồng lúa đã chuyển sang trồng màu và cây trồng khác hiệu quả hơn. Nhiều địa phương trồng giống lúa chất lượng và giá cao hơn từ 7.000 – 8.000/kg chứ không ở mức 5.000 – 6.000/kg như trước. Có hơn 120.000 ha lúa sản xuất theo mô hình cánh đồng mẫu lớn.
Về sản xuất lúa gạo và chăn nuôi, Bộ trưởng Cao Đức Phát khẳng định sản xuất lúa gạo cần được phát huy để nâng cao thu nhập cho nông dân. Một số nơi có chính sách khuyến khích nhưng nông dân vẫn gắn bó với cây lúa. Một mặt, Bộ NN&PTNT xây dựng đề án và triển khai nâng cao hiệu quả trồng lúa theo hướng nâng cao chất lượng, giảm giá thành và hướng dẫn nông dân áp dụng KHCN để có hiệu quả sản xuất tốt hơn.
Chính phủ cũng chỉ đạo Bộ Nông nghiệp sửa đổi một số văn bản để hỗ trợ nông dân chuyển đổi cây trồng hiệu quả hơn. Thay vì hỗ trợ cho từng hộ nông dân thì Bộ đề xuất tập trung lại, sử dụng vào việc công cộng.
Về phát triển chăn nuôi đã chuyển biến theo hướng chăn nuôi công nghiệp nhưng sức cạnh tranh của ngành còn thấp vì 60% đàn gia súc gia cầm là tại các hộ chăn nuôi nhỏ. Vì vậy để nâng cao sức cạnh tranh của ngành chăn nuôi và mở cửa thì ngành nông nghiệp đang thực hiện khuyến khích chăn nuôi công nghiệp và hỗ trợ phát triển chăn nuôi nông hộ có hiệu quả cao hơn./.