Việc ngày 13/6/2014, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã tổ chức họp báo về giàn khoan Hải Dương-981 trong đó đưa ra một số thông tin và hình ảnh sai lệch với tình hình thực địa nơi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan đã vấp phải sự phản đối của Việt Nam cũng như cộng đồng quốc tế.
Tại cuộc họp báo quốc tế do Bộ Ngoại giao Việt Nam phối hợp với Bộ Tư lệnh Cảnh sát Biển Việt Nam, Cục Kiểm ngư, và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam tổ chức chiều 16/6, các đại diện của Việt Nam đã đưa ra nhiều chứng cứ, lý lẽ thuyết phục cho thấy những cáo buộc của Bộ Ngoại giao Trung Quốc là hoàn toàn phi lý và bịa đặt.
Tàu Việt Nam không thể dùng mạn và boong để đâm vào mũi tàu Trung Quốc
Ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết, trên thực địa, các tàu Trung Quốc đã chủ động tấn công, uy hiếp các tàu Kiểm ngư Việt Nam dưới các hình thức vây ép, húc đẩy, đâm va, phun nước bằng vòi rồng, thậm chí còn có hành động áp mạn và ném các vật cứng sang tàu Kiểm ngư, dùng hệ thống âm thanh, đèn pha công suất lớn nhằm làm ảnh hưởng tới tâm lý, sức khỏe của lực lượng Kiểm ngư Việt Nam.
Bên cạnh đó, các tàu Trung Quốc còn sử dụng các phương thức như chặn đuôi, vượt lên trước các tàu của Việt Nam, cắt mặt để tàu Việt Nam đâm, từ đó tạo ra các tư liệu giả để vu cáo Việt Nam đâm tàu Trung Quốc…
“Chúng tôi có đầy đủ tư liệu, bằng chứng để chứng minh và khẳng định đến nay, chưa có bất kỳ một trường hợp nào tàu của Việt Nam chủ động đâm va vào tàu của Trung Quốc như Trung Quốc đã đưa tin”, ông Hà Lê khẳng định.
Đáp lại việc Bộ Ngoại giao Trung Quốc tại cuộc họp báo hôm 13/6/2014 đã công bố rằng: “Tính đến 12 giờ ngày 13/6/2014 các tàu Việt Nam đã tiến hành đâm húc 1547 lần vào các tàu của Trung Quốc và làm cho mũi tàu Trung Quốc hư hỏng”, Đại tá Ngô Ngọc Thu Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam đã lên tiếng bác bỏ những thông tin sai lệch và phi lý trên. “Chúng tôi có đầy đủ bằng chứng và hình ảnh về những tàu Trung Quốc tiến hành đâm và tàu Việt Nam bị đâm. Các tàu Việt Nam không thể sử dụng mạn và boong tàu để đâm vào mũi tàu Trung Quốc được”, Đại tá Ngô Ngọc Thu nói.
Về việc Trung Quốc vu khống Việt Nam cử nhiều người nhái, thả nhiều lưới đánh cá và chướng ngại vật tại khu vực hiện trường gây ảnh hưởng tới người và tàu của Trung Quốc, Đại tá Ngô Ngọc Thu khẳng định: “Cho đến thời điểm hiện nay, Việt Nam không hề sử dụng lực lượng người nhái tại khu vực hiện trường. Về một số lưới đánh cá và một số vật trôi nổi Trung Quốc vớt được, nguyên nhân đây là vùng đánh cá truyền thống của Việt Nam khi ngư dân của Việt Nam tiến hành đánh bắt cá các tàu của Trung Quốc ngăn cản, đâm va và phun nước nên tàu cá Việt Nam buộc phải bỏ lưới, cơ động tàu để tránh sự truy cản của tàu Trung Quốc; tàu Trung Quốc đã tiến hành thu mất lưới của ngư dân Việt Nam. Những vật trôi nổi trên biển như thùng phi, mảnh gỗ Trung Quốc vớt được trên biển là do tàu Trung Quốc đâm va vào các tàu của Việt Nam và sử dụng vòi rồng công suất lớn phun sang các tàu Việt Nam làm cho các thùng phi chứa dầu, thùng sơn, các khúc gỗ là dụng cụ huấn luyện để trên mặt boong tàu, các mảnh ván và thiết bị của tàu Việt Nam bị đâm vỡ… bị văng xuống biển. Phía Trung Quốc vớt lên nói đó là vật chứng là hoàn toàn sai với sự thật”.
Tàu chiến Trung Quốc xuất hiện tại nơi hạ đặt giàn khoan trái phép (Video do Cảnh sát Biển Việt Nam cung cấp)
Việc Bộ Ngoại giao Trung Quốc tại cuộc họp báo ngày 13/6/2014 nói rằng: “Trước đây, bây giờ và sau này, Trung Quốc không cử tàu quân sự vì tác nghiệp của giàn khoan là hoạt động thương mại bình thường. Có một số tàu quân sự Trung Quốc đi từ phía Nam về, nhưng đều đi cách xa khu vực này. Phía Trung Quốc không có bất kỳ lực lượng quân sự nào tham gia bảo vệ an toàn của giàn khoan”, đại diện Cảnh sát Biển Việt Nam đã khẳng định thông tin sai sự thật này.
“Trung Quốc nói không đưa tàu chiến và máy bay quân sự đến hiện trường, trên thực tế chúng tôi và cả phóng viên các hãng thông tấn báo chí trong và ngoài nước đã ghi lại được đầy đủ các số liệu, số hiệu tàu và máy bay tại thực địa là bằng chứng không thể chối cãi. Trong hơn 40 ngày qua không thể ngày nào cũng có từ 4 - 6 tàu chiến đi qua khu vực này bình thường như Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố”, Đại tá Ngô Ngọc Thu nói.
Tàu cá Việt Nam không thể tự đâm vào tàu Trung Quốc và bị chìm
Cũng tại cuộc họp báo quốc tế ngày 16/6, ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư cho biết, tháng 5/2014, Trung Quốc đơn phương áp dụng lệnh cấm đánh bắt cá đối với các tàu cá trong nước và nước ngoài trong một số khu vực ở Biển Đông trong vòng hai tháng rưỡi bắt đầu từ ngày 16/5/2014 (trong đó có vùng biển Hoàng Sa của Việt Nam). Tuy nhiên, cũng đúng từ ngày 16/5/2014, Trung Quốc đã huy động khoảng 50 tàu cá vỏ sắt ra khu vực hạ đặt giàn khoan; và thực tế đã chứng minh, các tàu cá này của Trung Quốc không vì mục đích khai thác hải sản mà tham gia cùng các tàu hải cảnh, ngư chính, hải giám, tàu quân sự của Trung Quốc cản trở, uy hiếp, phá hoại tài sản của tàu cá Việt Nam (sử dụng công cụ chuyên dùng để cắt lưới; phá hỏng các ngư cụ và trang thiết bị thông tin liên lạc, máy móc trên tàu....), đối xử thô bạo với ngư dân, đâm chìm các tàu cá Việt Nam đang hoạt động khai thác bình thường, hợp pháp trên các ngư trường truyền thống của Việt Nam.
Theo ông Hà Lê, chỉ tính từ ngày 1/5/2014 đến nay, trong quá trình đánh bắt bình thường trên ngư trường truyền thống tại quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, đã có hàng trăm lần tàu cá của Việt Nam bị phía Trung Quốc xua đuổi, uy hiếp; trong đó 17 tàu cá của Việt Nam đã bị các lực lượng chấp pháp và tàu cá của Trung Quốc gây thiệt hại làm bị thương hàng chục ngư dân, trong đó có 3 ngư dân bị thương nặng.
Bằng chứng tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá Việt Nam (Video do Cục Kiểm ngư Việt Nam cung cấp)
Một nội dung nữa mà Bộ Ngoại giao Trung Quốc thông báo tại cuộc họp báo ngày 13/6/2014 là: "Chiều 26/5, một tàu cá Việt Nam nhiều lần đâm vào tàu cá của Trung Quốc và tự bị lật. Tàu Trung Quốc định vào cứu, nhưng 30 tàu Việt Nam đã nhanh chóng vây quanh tàu cá này, phía Trung Quốc không có cách nào vào cứu được. Không hề có chuyện tàu Trung Quốc ngăn cản việc cứu hộ"?, ông Hà Lê một lần nữa khẳng định:
“Tại khu vực này, các tàu cá của Việt Nam thường xuyên bị phía Trung Quốc xua đuổi, uy hiếp. Đặc biệt nghiêm trọng là vụ việc xảy ra vào ngày 26/5/2014, khi tàu cá của Việt Nam mang số hiệu ĐNa-90152-TS có 10 ngư dân trên tàu đang hoạt động khai thác hải sản cách giàn khoan Hải Dương-981 khoảng 17 hải lý thì bị nhiều tàu cá của Trung Quốc bao vây, uy hiếp, trong đó tàu cá của Trung Quốc mang số hiệu 11209 đã chủ động bám đuổi, đâm, đẩy tàu cá ĐNa-90152-TS của Việt Nam đến khi lật úp. Ngoài ra, các tàu cá của Trung Quốc còn có hành động ngăn cản các tàu của Việt Nam tham gia cứu hộ, cứu nạn 10 ngư dân của tàu cá ĐNa-90152-TS”./.