Sau mỗi mùa mưa lũ, bờ sông Thạch Hãn, đoạn qua huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị lại bị sạt lở, hàng trăm gia đình sống dọc bờ sông phải di chuyển nhà cửa đi nơi khác sinh sống. Điều đáng nói là trong khi Nhà nước tốn tiền tỷ để xây kè, bảo vệ bờ sông thì hàng ngày nạn khai thác cát trái phép dưới lòng sông vẫn ngang nhiên diễn ra. Người dân bất bình vì chính quyền và cơ quan chức năng buông lỏng quản lý.
Khu vực sông Thạch Hãn gần bến đò ngang cũ thuộc thôn Trà Liên Đông, xã Triệu Giang, huyện Triệu Phong là một trong những điểm khai thác cát trái phép diễn ra từ nhiều năm nay. Mỗi ngày, cả chục tàu thuyền lớn nhỏ tập trung hút cát. Nhiều đối tượng đưa cả sà lan công suất lớn, dùng vòi dí xuống đáy sông để hút cát. Trên bờ là những núi cát hình thành trái phép từ lâu nhưng chẳng cơ quan chức năng nào đếm xỉa đến.
Ông Bùi Duy Long, người dân ở thôn Trà Liên Đông bức xúc cho biết, tiếng máy nổ gào thét thâu đêm suốt sáng, khiến người dân mất ăn mất ngủ. “Trước đây bãi cát này lớn lắm. Giờ 2 bên bờ sông lở quá nhiều, mỗi bên lở sâu vào từ 15 đến 20m do khai thác cát. Từ khi có đường Trần Hữu Dực mở ra, các tàu thuyền tập trung về đây khai thác nhiều, khối lượng vài trăm khối và khai thác quanh năm” – ông Long nói.
Sông Thạch Hãn đoạn qua huyện Triệu Phong và thị xã Quảng Trị hiện có rất nhiều điểm khai thác cát trái phép. Theo phản ánh của người dân, ban ngày, các đối tượng đưa tàu thuyền ẩn nấp, ban đêm họ lén đưa phương tiện ra giữa lòng sông thả vòi hút cát đến tận sáng.
Những năm qua, cùng với lũ lụt, nạn khai thác cát trái phép khiến bờ sông Thạch Hãn bị sạt lở ngày một nặng thêm. Đã có hàng trăm gia đình ở sát mép sông phải di dời nhà cửa, lùi vào phía sau hoặc rời bỏ làng đi nơi khác sinh sống. Điều đáng nói trong khi Nhà nước tốn tiền tỷ để xây kè, bảo vệ bờ sông thì hàng ngày nạn khai thác cát, sỏi trái phép dưới lòng sông Thạch Hãn vẫn diễn ra ồ ạt.
Theo ông Đoàn Lương, người dân ở thôn Đầu Kênh, xã Triệu Long: Trước đây, nhà của gia đình ông còn cách bờ sông vài ba chục mét, phía trước còn có con đường chạy dọc bờ sông. Bây giờ, bờ sông lở sát vào nhà, mỗi lần mưa lũ là nơm nớp lo sợ.
Nạn khai thác cát trái phép trên sông Thạch Hãn diễn ra nhức nhối từ nhiều năm nay. Người dân sinh sống dọc bờ sông nhiều lần kiến nghị lên các cấp có thẩm quyền, phản ánh trước các kỳ họp hội đồng nhân dân, ở các buổi tiếp xúc cử tri. Chính quyền các địa phương, cơ quan chức năng có phối hợp ra quân đẩy đuổi truy quét nhưng vì thiếu quyết liệt nêu đâu lại vào đấy.
Trung tá Nguyễn Thanh Hải, Phó Trưởng công an huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị cho biết, Công an huyện phối hợp với chính quyền các địa phương tổ chức nhiều đợt truy quét, xử lý hàng trăm vụ, nhưng mức xử phạt không đủ mạnh nên các đối tượng này ngày càng liều lĩnh.
Theo ông Hải: “Đối tượng chủ yếu khai thác vào đêm khuya nên gây khó khăn cho lực lượng chắc năng. Điều kiện đi ban đêm hết sức nguy hiểm. Chúng tôi phối hợp mật phục, nhưng các đối tượng nắm rất kỹ, khi phát hiện công an, cơ quan chức năng thì bỏ chạy”.
Mùa mưa lũ sắp tới, người dân sống dọc sông Thạch Hãn, tỉnh Quảng Trị lại thấp thỏm âu lo lũ cuốn trôi nhà. Nếu tình trạng khai thác cát trái phép không được chấn chỉnh quyết liệt, thì bờ kè này nay mai cũng sớm trôi sông, ra biển./.