“Tổng biên tập 4.0”

Đó là hình dung về những người đứng đầu các cơ quan báo chí đang thể hiện “bản lĩnh vượt sóng” đưa con thuyền của mình đi đúng hướng và phát triển giữa kỷ nguyên 4.0 đan xen đầy cơ hội và cả thách thức.

Trên sân khấu Gala báo chí 2019 “Nhìn lại và đi tới” do báo Nhà báo & Công luận tổ chức tối 16/3 trong khuôn khổ Hội Báo toàn quốc 2019, Talkshow “Tổng biên tập 4.0 - Thời cơ và thách thức” là nơi hội tụ lãnh đạo các cơ quan báo chí trên toàn quốc. Đây là dịp để các “Tổng biên tập 4.0” chia sẻ về những thời cơ cũng như áp lực, thách thức mà các toà soạn đang và sẽ phải trải qua trong dòng chảy báo chí thời 4.0.

Ông Nguyễn Thế Kỷ (ảnh phải) - Ủy viên Trung ương Đảng, TGĐ Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) nhấn mạnh đến 5 yếu tố phải giải quyết đối với báo chí (ảnh: congluan.vn)

Chia sẻ tại Talkshow, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) Nguyễn Thế Kỷ ví các cơ quan báo chí trong kỷ nguyên 4.0 giống như con thuyền vượt sóng để phát triển: “Báo chí luôn đi liền với thời cơ và thách thức, giống như con thuyền phải vượt thác ghềnh đề đi lên. Nếu chúng ta có chiến lược đúng thì chúng ta sẽ thành công, nếu sai lầm chúng ta sẽ thất bại”. Theo ông Nguyễn Thế Kỷ, trong thời kỳ này, bất kỳ cơ quan báo chí nào cũng phải đối mặt và giải quyết đồng thời 5 vấn đề, đó là: Nội dung-trái tim của báo chí; Con người cùng mô hình tổ chức, quản trị cơ quan báo chí; Công nghệ; Tài chính và Công chúng. 

Ông Lê Quốc Minh, Phó Tổng Giám đốc TTXVN chia sẻ, hiện nay báo chí thế giới đang ứng dụng rất nhanh  những thành tự công nghệ trong viết tin, phân phối tin tức đến người dùng một cách chuyên nghiệp, trong đó có nhiều công nghệ hầu hết các cơ quan báo chí Việt Nam chưa biết tới. Trí tuệ nhân tạo, công nghệ chatbot tương tác với bạn đọc, phương thức sản xuất nội dung được cá nhân hóa một cách cao độ đang thay đổi diện mạo báo chí thế giới. "Các cơ quan báo chí lớn co tiềm lực phải là những đơn vị tiên phong ứng dụng nhanh các công nghệ mới vào việc làm báo", ông Lê Quốc Minh nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Tiến Thanh, Tổng biên tập báo Đời sống pháp luật chia sẻ, đầu năm 2019, tờ báo của ông đã phải thực hiện một quyết định đau đớn đó là đóng cửa hoàn toàn các ấn phẩm phụ, chỉ tập trung nguồn lực nâng cao chất lượng ấn phẩm chính của báo đồng thời đầu tư mạnh vào online. 

Còn ông Ngô Việt Anh TBT Zing.vn cho biết, Zing.vn ra đời sau do vậy Zing không tập trung lặp lại các nội dung là sở trường của các "ông lớn" có bề dày kinh nghiệm mà phải tập trung tạo ra những trải nghiệm khác biệt cho bạn đọc: "Zing.vn không phấn đấu để trở thành người đưa tin nhanh thứ hai sau mạng xã hội". 

Tổng biên tập Tiền phong Lê Xuân Sơn lại tập trung vào thực hiện các chuyên đề sâu, phân tích, giải thích các vấn đề thời sự được dư luận quan tâm chứ không chạy theo đưa tin dàn trải. Theo ông Sơn, đây là cách làm hy vọng tạo ra sự đặc sắc của tờ Tiền Phong. 

Các vị khách mời tham gia talkshow này đều nhấn mạnh đến nhu cầu phải đổi mới,  theo Phó TBT báo Pháp luật TP.HCM Nguyễn Đức Hiển, trước hết và khó nhất là thuyết phục được đội ngũ lãnh đạo nhận thấy cần phải đổi mới. "Chúng tôi phải mất 5 năm để thay đổi nhận thức và chuyển mạnh từ 1 tờ báo giấy truyền thống sang đa phương tiện, tập trung vào online", ông Hiển cho biết.  

VOV và hành trình vượt sóng

Với cuộc cách mạng 4.0, VOV đã áp dụng khá nhiều giải pháp kỹ thuật, nâng cao trình độ kỹ thuật công nghệ. Hiện VOV đã số hóa toàn bộ kho lưu trữ âm thanh rất quý và lớn nhất cả nước, để có thể bảo quản và sử dụng tốt.

“VOV đã đưa các chương trình cả phát thanh và truyền hình lên hai APP VOV Media và VTC Now, để công chúng có thể xem mọi chương trình của VOV. Trên Báo điện tử VOV.VN, độc giả cũng có thể nghe phát thanh và xem truyền hình”, ông Nguyễn Thế Kỷ nhấn mạnh.

Theo ông Nguyễn Thế Kỷ, chiến lược đúng để dẫn tới thành công là sự quyết đoán để thu hút công chúng, xây dựng niềm tin của công chúng với cơ quan báo chí: “Năm ngoái khi VOV mua bản quyền ASIAD, thời điểm đó VTC Now lúc đầu chỉ có khoảng 200.000 người truy cập, nhưng sau đó đã tăng lên 600.000 và 1.000.000 người. APP VOV Media cũng như vậy”.

Những hướng đầu tư mới, cách thức sản xuất mới cũng được VOV thực hiện để nâng cao chất lượng các bài viết, các chương trình cả phát thanh và truyền hình, đặc biệt giúp công chúng và người làm báo có sự tương tác tốt hơn.

“Chúng tôi có những kênh đầu tư hoàn toàn bằng xã hội hóa ví dụ kênh FM Sức khỏe, với máy móc thiết bị và camera để thính giả có thể xem, nghe tư vấn về sức khỏe từ những bác sĩ nổi tiếng trên cả nước. Với kênh truyền hình VOVTV trước đây là kênh tổng hợp và từ năm ngoái chúng tôi chuyển thành kênh chuyên biệt về văn hóa du lịch Vietnam Journey thu hút lượng người xem đông đảo và có sự tương tác giữa khán giả”, Tổng Giám đốc VOV Nguyễn Thế Kỷ nói. Chỉ cần một chiếc điện thoại di động, công chúng có thể đọc, nghe và xem các bài viết, các chương trình của VOV ở bất cứ nơi nào.

Thách thức từ sự thay đổi quá nhanh của công nghệ, sự phát triển của mạng xã hội là nguy cơ nhưng cũng đồng thời mở ra những cơ hội cho báo chí truyền thống. Nếu biết tận dụng các cơ hội để  tạo ra sự khác biệt, đi vào các thị trường ngách, biết sẵn sàng phá bỏ tư duy làm báo truyền thống, cũ kỹ, đón nhận cái mới, tạo ra những giá trị mới mà công chúng cần thì báo chí vẫn có cơ hội phát triển. Những từ khóa mà các "thủ lĩnh" báo chí tâm đắc là: Đổi mới & Sáng tạo, chỉ làm báo với tư duy đổi mới, sáng tạo thì báo chí mới chinh phục và giữ chân được công chúng của mình./.