“Trẻ” để viết về trẻ em
Nhà báo Minh Hằng, người phụ trách chương trình thiếu nhi đã gắn bó với chương trình 7 năm. Và 7 năm đó đã cho chị được trở lại tuổi thơ lần 2 “Lứa tuổi mà chương trình hướng đến từ 6-14 tuổi nên khi viết bài, chúng tôi phải đặt mình vào vị trí của các em, nghĩa là mình luôn luôn trẻ. Dù mình cũng đã trải qua tuổi thơ nhưng suy nghĩ, sở thích, tâm lý, tình cảm… của thiếu nhi ngày nay đã khác trước. Vì thế khi viết bài chúng tôi phải tìm hiểu trẻ qua con mình, qua bạn bè của con, qua sách báo… Chúng tôi luôn cố gắng đưa đến cho các em những thông tin mà các em cần, các em mong muốn, các em đang băn khoăn. Tiếp xúc với các em chúng tôi cũng học được ở các em rất nhiều điều” - chị Hằng chia sẻ.
Còn nhà báo Thiên Nga, người gắn bó với chương trình thiếu nhi 23 năm, nay vẫn rất hăng say với nghề. Chị liên tục có những chuyến công tác về vùng sâu, vùng xa tiếp cận với những trẻ em nghèo khó. Thấy các em miền núi còn nhiều thiếu thốn, ngoài công việc chuyên môn viết những tin, bài phản ánh, chị tích cực tham gia các hoạt động xã hội, kêu gọi sự hỗ trợ của cộng đồng giúp đỡ trẻ em nghèo miền núi. 3 năm nay, chị liên kết CLB PV nhỏ tỉnh Quảng Bình với các trường học ở Hà Nội tổ chức những chuyến “Về với trẻ em vùng sâu, vùng xa” tặng cho các em những đồ dùng học tập, sinh hoạt.
Ở độ tuổi đã “cứng”, chị vẫn rất gần gũi và hiểu trẻ cũng bởi chị tham gia đào tạo những PV nhí ở CLB phóng viên nhỏ. Được thường xuyên tiếp xúc và chứng kiến nhiều thế hệ PV nhí trưởng thành giúp chị thêm hiểu đối tượng mà mình đang “phục vụ”. “Các em bây giờ thông minh lắm. Mới đây, vào ngày giỗ tổ Hùng Vương, tôi lên Phú Thọ và hướng dẫn một PV nhí tác nghiệp. PV nhí này cầm điện thoại đi phỏng vấn đã cho tôi một tác phẩm hoàn chỉnh như người lớn khiến tôi rất ưng ý” - chị Nga chia sẻ.
Chị Nga thấy vui vì chương trình đã đưa đến cho chị những người bạn nhỏ. Khi các bạn gọi điện vừa nghe tiếng chị đã gọi “mẹ à” rất tự nhiên khiến chị không khỏi xúc động. Điều đó làm cho chị thêm cảm xúc và càng hào hứng với công việc. Thỉnh thoảng “các bạn” cũng gọi điện hỏi thăm và chia sẻ với chị chuyện trường lớp, chuyện cuộc sống khiến chị rất vui.
Tạo diễn đàn cho trẻ em
Anh Trần Nguyên Hưng, Phó trưởng Ban Biên tập phát thanh Thanh - Thiếu nhi cho biết, cái khó của những người thực hiện chương trình là làm sao vừa phải thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền do Đoàn TNCS HCM và Đài TNVN giao phó vừa phải làm cho chương trình hấp dẫn, bổ ích với thiếu nhi. Chương trình thực hiện nhiều cuộc tọa đàm, tạo diễn đàn để các em lên tiếng.
Ngoài phán ánh hoạt động Đội trong nhà trường, chương trình rất chú trọng phản ánh những hoạt động ngoài trường học, những câu chuyện của trẻ em trong cuộc sống đời thường, ví dụ như những cám dỗ từ những tệ nạn xã hội, bạo lực trẻ em, phòng tránh tai nạn thương tích... “Với những đề tài ngoài trường học, chúng tôi tạo những diễn đàn để các em tự lên tiếng, các em có thể trao đổi với nhau hoặc trao đổi với người lớn, có thể là giáo viên, chuyên gia tư vấn, cha mẹ, người làm công tác quản lý…”.
Ví dụ chương trình đã xây dựng chuyên đề “Người bạn thân thiết của tuổi thơ”. Đây là chương trình do chính các em viết, nó không có kết cấu cố định mà giống như một diễn đàn để ở đó các em có thể chia sẻ những tâm sự, những buồn vui trong cuộc sống, phản ánh những điều xảy ra với chính bản thân các em. Lắng nghe chương trình, thiếu nhi cả nước có thể tự rút ra những bài học cho bản thân.
Với chuyên đề này, hàng tháng, Ban biên tập nhận được hàng trăm bài cộng tác của chính các em thiếu nhi. Chương trình đã xây dựng được nhóm cộng tác viên là những em từ những câu lạc bộ phóng viên nhỏ ở các địa phương. Một điều thú vị là dù đó là bài viết là của PV chương trình, hay của những CTV nhí thì chương trình đều do các em học sinh thể hiện.
Những năm qua, nhiều giọng đọc đã trở nên thân thiết với các em nhỏ như Bảo Ngọc, Hải Yến, Tú Anh, Thục Anh, Lan Anh, Thế Anh, Viết Duy… và bây giờ là Thùy Trang, Nguyệt Minh. Nguyệt Minh, học sinh lớp 9A, Trường THCS Giảng Võ chia sẻ, Minh tham gia CLB PV nhỏ của Đài và được giới thiệu đến chương trình. “Lúc mới đọc em cũng rất bỡ ngỡ nhưng các anh chị rất thân thiện, hướng dẫn em cách thể hiện tác phẩm thế nào cho đúng, cho hay” - Nguyệt chia sẻ. Giờ thì Minh Nguyệt đã khá tự tin khi thể hiện tác phẩm trên sóng. Với giọng đọc trong veo, truyền cảm, những tác phẩm mà Nguyệt Minh thể hiện được các em nhỏ rất yêu thích.
Chị Nguyễn Thu Lan (Nam Định) chia sẻ, thuở nhỏ chị rất hay nghe chương trình phát thanh thiếu nhi trên Đài TNVN. Chị nhớ mãi tiết mục “Người sưu tầm vui tính”. Tiết mục này do cố nghệ sĩ Văn Hiệp diễn xuất hay đóng vai trò là người sưu tầm, kể những câu chuyện lý thú, kì lạ trên thế giới cho các em học sinh nghe. Nhờ chịu khó nghe chương trình mà thế giới quan của chị thêm phong phú. Bây giờ có con, chị hay mở chương trình thiếu nhi cho con nghe.
Còn chị Lan Anh (Cầu Giấy, Hà Nội) thì cho biết, khi con chị chuẩn bị bước vào lứa tuổi dậy, chị thường khuyến khích con nghe và tham gia diễn đàn “Tuổi mới lớn - niềm vui và những thử thách” của chương trình phát thanh thiếu nhi Đài TNVN. Mỗi tuần diễn đàn chọn một chủ để để các em học sinh tham gia tranh luận, chia sẻ đưa ra những quan điểm, suy nghĩ của mình. “Tôi thấy đây là chương trình khá bổ ích, lúc đầu là do mẹ khuyến khích nghe nhưng càng ngày con tôi càng yêu thích” - chị Anh nói.
Thời gian gần đây, chương trình phát thanh Thiếu nhi tăng cường định hướng về văn hóa cho giới trẻ (văn hóa đọc, âm nhạc…). Chương trình đề cập nhiều đến tình trạng thiếu bài hát cho thiếu nhi khiến trẻ con thường phải hát bài hát của người lớn. Có quá ít nhạc sĩ quan tâm đến việc sáng tác bài hát dành cho trẻ đã được nhiều bậc phụ huynh và các em gửi thư về bày tỏ sực đồng tình. Để khuyến khích thiếu nhi đọc sách và lựa chọn sách hay để đọc, chương trình đã hợp tác với Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu sách hay cho thiếu nhi trên sóng.
Hiện nay có nhiều chương trình dành cho thiếu nhi nhưng chương trình hay và bổ ích với các em không nhiều. 46 năm qua, với các tên tuổi PV, BTV như Lan Minh, Quỷnh Thơ, Lê Minh Hợi, Mạnh Sơn, Quách Liêu, Nguyên Hưng, Thiên Nha, Minh Hằng...chương trình phát thanh Thiếu nhi đã tạo được thương hiệu, trở thành “Người bạn thân thiết của tuổi thơ” như tên một chuyên đề của chương trình./.
Chương trình Phát thanh thiếu nhi phát hàng ngày 15 phút vào 8h30, phát lại vào 15h45 trên Hệ Văn hóa - Đời sống - Khoa giáo (VOV2), Đài TNVN.
Thành tích đạt được của Ban biên tập phát thanh Thanh - Thiếu nhi:
- Huân chương Lao động hạng nhất, nhì, ba.
- Huân chương Độc lập hạng Nhất năm 2008.