, di tích nghệ thuật kiến trúc cấp quốc gia Chùa Sổ (thuộc thôn Ước Lễ, xã Tân Ước, huyện Thanh Oai, Hà Nội) đã xuống cấp nghiêm trọng và mới đây đã được tiến hành hạ giải để trùng tu. Tuy nhiên, ngay từ khâu hạ giải ngôi chùa cổ này đã xuất hiện nhiều sai phạm.
Đơn vị thi công không làm nhà bao che theo đúng nguyên tắc trước khi hạ giải, những cấu kiện gốc của di tích bị ảnh hưởng bởi cung cách hạ giải của công nhân…Tất cả khiến cho ngôi chùa cổ hiện giờ ngổn ngang những mảnh vỡ của ngói, vôi vữa, gạch vỡ, những hoành, những rui, những cột trốn, những mảng chạm từ thời Lê… Đặc biệt, trong khuôn viên chùa, một nhóm thợ đang tiến hành xây dựng một tòa nhà lục giác. Đây là hạng mục mới, không có trong thiết kế thi công.
Hiện tại, chùa Sổ chỉ được phủ bạt sơ sài trên nóc chùa
Được biết, chủ đầu tư dự án tu bổ, tôn tạo di tích nghệ thuật cấp quốc gia chùa Sổ là Ban Quản lý dự án huyện Thanh Oai; Đơn vị thi công là Công ty cổ phần xây dựng số 10 và tư vấn giám sát là Công ty phát triển đô thị Đại học Kiến trúc.
Ngay sau khi nhận được phản ánh về những bất cập trong việc tu bổ, tôn tạo di tích nghệ thuật cấp quốc gia chùa Sổ, chiều ngày 16/7, đại diện thanh tra Bộ VHTT&DL và Cục Di sản đã xuống kiểm tra, xem xét thực tế tại công trình, đồng thời làm rõ vai trò, trách nhiệm của các đơn vị chủ đầu tư, tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát, đơn vị thi công.
Ông Nguyễn Minh Khang, chuyên viên Cục Di sản - Bộ VHTT&DL khẳng định: Việc hạ giải, xây hạng mục mới vi phạm Luật Di sản văn hóa, trái với nguyên tắc trùng tu di tích.
Ngôi chùa cổ hiện giờ ngổn ngang những mảnh vỡ của những ngói, những vôi vữa, những gạch vỡ...
Theo ông Khang, trong văn bản thỏa thuận thiết kế bản vẽ thi công tu bổ, tôn tạo di tích chùa Sổ đã nêu rõ, Cục Di sản yêu cầu có tất cả các phương án về bao che, bảo quản. Nhưng ở đây đơn vị thi công chỉ tiến hành làm nhà bảo quản cấu kiện chứ không làm nhà bao che công trình. Theo đơn vị thi công phản ánh, sau khi có hồ sơ thiết kế, chủ đầu tư và ban quản lý dự án đã cắt bỏ phương án xây nhà bao che đi trước khi phê duyệt.
Ông Khang cũng cho biết, ngoài ra, đơn vị thi công không có biện pháp bảo vệ móng gạch, bó nền của hậu cung, để gạch ngói rơi vỡ xuống sứt mẻ các cấu kiện gỗ. Trong khi đó, văn bản đã yêu cầu phải hết sức thận trọng và có biện pháp bảo vệ.
Một trong những cấu kiện bị sứt vỡ trong quá trình hạ giải
Theo ông Khang, mặc dù đoàn Hà Nội đã gửi văn bản xuống xã Tân Ước yêu cầu đình chỉ việc trùng tu này chờ kết luận chính thức, nhưng đơn vị thi công vẫn phải đảm bảo bổ sung tất cả phương án bao che, bảo quản cấu kiện. Tất cả các hiện vật, hiện nay đã hạ giải xuống phải đánh dấu, phân loại sao cho khoa học, không chất đống, hết sức cẩn thận để không ảnh hưởng đến cấu kiện gốc của di tích.
Còn về việc xây dựng tòa này lục giác mới, trong khu vực bảo vệ 1 của di tích, mà không có ý kiến của Bộ VHTT&DL, theo ông Khang, đã vi phạm Luật Di sản Văn hóa, trách nhiệm quản lý thuộc về phía địa phương.
Ông Vũ Quốc Hiệp, chuyên viên Thanh tra Bộ VHTT& DL đề nghị chủ đầu tư, đơn vị thi công, đơn vị tư vấn giám sát, chính quyền xã trình hồ sơ lên Bộ để làm rõ những sai phạm trên. Thời điểm để cho các đơn vị bố trí sắp xếp trong vòng 15 ngày đình chỉ thi công. Trong thời điểm này, các đơn vị phải mang toàn bộ hồ sơ, thủ tục lên để làm việc với Thanh tra Bộ.
Ông Trương Minh Tiến, Phó Giám đốc Sở VHTT&DL Hà Nội cho biết, Sở sẽ xử lý nghiêm việc xâm hại di tích ở đây. Hạng mục xây thêm không phép là lầu bát giác tại khu vực bảo vệ 1 sẽ bị đập bỏ để trả lại nguyên trạng cho di tích. Các bước thi công sẽ phải thực hiện đúng luật, đúng kỹ thuật. Các tượng có phương án bảo quản ngay trong ngày 17/7.
Về phía Cục Di sản, Cục trưởng Cục Di sản Nguyễn Thế Hùng đã nhận được báo cáo của cán bộ trực tiếp xuống hiện trường trong ngày 16/7. Dự kiến, Cục Di sản sẽ gửi công văn xuống xã trong ngày 18/7./.