Họa sĩ Trần Khánh Chương, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam (Hội MTVN) đã có những bày tỏ thẳng thắn trước thông tin họa sĩ Nguyên Nhân bị Hội Văn học nghệ thuật Trà Vinh kỷ luật và thu giữ bức tranh “Biển chết” do vi phạm bản quyền.

Bức tranh "Biển chết" của họa sĩ Nguyễn Nhân.

Theo Chủ tịch Hội MTVN, văn bản quyết định thu hồi tranh và kỷ luật họa sĩ Nguyễn Nhân có nhiều nhiều điểm không hợp lý.

“Thứ nhất trong mục căn cứ, tôi không thấy có mục nào căn cứ cuộc họp nào của Ban chấp hành. Về nguyên tắc nói chung của các hội, khi kết nạp hội viên, khen thưởng, kỷ luật hội viên đều phải do Ban chấp hành quyết định chứ không phải chi hội hoặc ban kiểm tra. Họ có thể đề nghị nhưng việc kỉ luật ấy đã được Ban chấp hành thông qua chưa?

Thứ hai, trong điều 1 của quyết định có nói kỷ luật nhưng không nêu rõ lý do. Về mặt văn bản mà nói là không đúng. Vì người ta không hiểu tại sao lại bị kỷ luật.

Trong vụ việc này, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Trà Vinh phải nói rõ, bức tranh của ông Nhân sao chép từ bức ảnh nào, để từ đó mới soi chiếu xem có bao nhiêu phần trăm bức tranh sao chép từ ảnh.

Ngay trong quyết định cũng cần phải ghi rõ là bức tranh của ông Nhân vi phạm bản quyền bức ảnh nào, của tác giả nào, đã đăng tải trên phương tiện nào... thì mới thuyết phục.

Thứ ba, tôi chưa bao giờ thấy trên đời này có một kỷ luật nào cảnh cáo một năm, các cơ quan hay đoàn thể chỉ có khiển trách, cảnh cáo, xóa tên, khai trừ. Về nguyên tắc kỷ luật thì không có kỷ luật nào như vậy, tôi không biết trong điều lệ của Hội Trà Vinh có ghi vậy không?

Thứ tư là việc thu giữ, thu hồi tác phẩm phải nói là Ban kiểm tra và Chi hội có thể đề nghị. Nhưng quan trọng nhất khi có một cuộc thi, Ban chấp hành đứng ra chủ trương thì phải có ban tổ chức, hội đồng nghệ thuật.

Khi thu giữ anh đã hỏi ý kiến của hội đồng và ban tổ chức chưa, họ có ý kiến ra sao về việc có hay không vi phạm bản quyền.

Ban kiểm tra có quyền đề xuất nhưng ý kiến cuối cùng phải là ban tổ chức, hội đồng nghệ thuật sau đó Ban chấp hành họp và phân tích, quyết định. Nếu chỉ có chi hội và ban kiểm tra tôi cảm giác chưa đủ thẩm quyền.

Theo Chủ tịch Hội MTVN việc ra quyết định kỷ luật họa sĩ Nguyễn Nhân có nhiều điểm không hợp lý.

Trả lời câu hỏi, liệu việc phóng tác có phải là vi phạm bản quyền, họa sĩ Khánh Chương cho hay, ông chưa được xem tranh kĩ hay xem ảnh nên muốn kết luận thì phải có cả hai. Tuy nhiên, nếu chép toàn bộ từ ảnh thì rõ sai phạm nhưng nếu chỉ có gợi ý thì không vấn đề gì.

Cũng theo Chủ tịch Hội MTVN, Hội chưa bao giờ và không bao giờ từng để xảy ra tiền lệ về việc thu hồi tranh của bất cứ một tác giả nào. “Tranh là tác phẩm, tài sản cá nhân của tác giả thì làm sao thu được. Chỉ có cơ quan quyền lực, theo luật định có quyền thu giữ như công an, viện kiểm soát, tòa án hay thanh tra. Chi hội có thể chụp ảnh lưu lại và giao cho tác giả giữ lại nhưng không có quyền giữ lại vì đó là tài sản cá nhân. Việc giữ lại là chiếm dụng tài sản vi phạm pháp luật”, họa sĩ Trần Khánh Chương cho hay.

Được biết, họa sĩ Nguyễn Nhân là hội viên của Hội MTVN. Vì thế, để bảo vệ quyền lợi của hội viên, Hội MTVN sẽ làm việc với Hội VHNT Trà Vinh để tìm hiểu về sự việc. “Nếu chưa đúng thì phải bênh vực hội viên của mình còn nếu đúng thì cũng phải giải thích với hội viên cho thật rõ ràng", họa sỹ Khánh Chương nói./.