Lực lượng đòi liên bang hóa ở miền Đông Ukraine vừa thả 4 người còn lại trong nhóm quan sát viên Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) bị bắt ngày 29/5 vừa qua.
Đây là một trong số những điều kiện mà Chính phủ Ukraine đặt ra cho lực lượng đòi liên bang hóa ở miền Đông trong tiến trình tham vấn hòa bình hiện nay.
Bốn quan sát viên Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) vừa được chính quyền tự xưng ở Donetsk trả tự do gồm 1 phụ nữ người Đức cùng 3 người đàn ông mang quốc tịch Nga, Estonia và Đan Mạch.
Thủ tướng của nước Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng, ông Alexander Borodai khẳng định, lực lượng đòi liên bang hóa đã hoàn thành phần trách nhiệm của họ trong tiến trình tham vấn hòa bình với các nhà đàm phán của chính quyền ở Kiev. Ông Borodai cũng cam kết tuân thủ việc kéo dài lệnh ngừng bắn hiện nay.
Việc thả con tin và tuân thủ lệnh ngừng bắn chỉ là hai trong số những yêu cầu mà Chính phủ Ukraine và Liên minh châu Âu đặt ra đối với các nhóm vũ trang ủng hộ liên bang hóa tại Ukraine nhằm khởi động đàm phán nghiêm túc về việc thực thi kế hoạch hòa bình của Tổng thống Petro Poroshenko.
Ngoài ra, Liên minh châu Âu còn yêu cầu các nhóm vũ trang ở miền Đông Ukraine trao trả các trạm kiểm soát biên giới đang chiếm giữ cho chính quyền Kiev vào thời hạn chót là ngày 30/6, trùng với thời điểm lệnh ngừng bắn vừa được gia hạn sẽ hết hiệu lực.
Tuy nhiên, lãnh đạo lực lượng đòi liên bang hóa ở Lugansk tuyên bố sẽ tiếp tục nắm giữ các chốt kiểm soát biên giới. Chủ tịch Hội đồng tối cao của nước Cộng hòa Nhân dân Lugansk tự xưng Alexei Karyakin cho biết, các chốt biên giới mà họ đang nắm quyền kiểm soát là để phục vụ dân thường có nguyện vọng trốn chạy khỏi cuộc xung đột hiện nay.
“Chính quyền ở Ukraine yêu cầu chúng tôi trả lại chốt kiểm soát biên giới ở Izvarino, Krasnyh Partizan and Dolzhansky để lực lượng vũ trang của Ukraine có thể vào đây. Quan điểm của chúng tôi về vấn đề này không đổi. Đó là chúng tôi sẽ kiểm soát những chốt biên giới này bởi chúng thuộc phần lãnh thổ của chúng tôi. Chúng tôi đã nhất trí để đại diện OSCE ở lại những chốt biên giới này giám sát hành lang nhân đạo cho người tị nạn xin sang Liên bang Nga”, ông Karyakin nói.
Bất chấp lệnh ngừng bắn được gia hạn, giao tranh ở các thành phố miền Đông Ukraine là Slaviansk, Kramatorsk vẫn tiếp diễn làm ít nhất 1 binh sỹ chính phủ thiệt mạng.
Một số báo cáo khác cho rằng thương vong do vụ đụng độ ở Slaviansk,lên đến 3 người. Chỉ huy lực lượng đòi liên bang hóa ở Slaviansk, khẳng định, lực lượng này chỉ bảo vệ thành phố khỏi sự tấn công của quân đội chính phủ. Trong khi đó, quân đội Ukraine đã chiếm được một số chốt kiểm soát an ninh ở thành phố Kramatorsk và Bộ Quốc phòng nước này cũng ghi nhận một vài vụ đụng độ ở Lugansk và Donetsk.
Trả lời phỏng vấn trên truyền hình ngày 28/6, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng, lệnh ngừng bắn ở miền Đông được gia hạn lên hơn 1 tuần là một cơ hội cho tất cả các bên song cho rằng nó sẽ tác động mạnh mẽ và tích cực hơn đến quá trình tìm kiếm một giải pháp hòa bình nếu chính quyền ở Kiev kiểm soát chặt chẽ hơn các nhóm vũ trang theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan.
“Tôi nghĩ rằng Tổng thống Poroshenko muốn giảm căng thẳng và gia hạn lệnh ngừng bắn nhưng có nhiều lực lượng trong chính quyền Ukraine còn cực đoan vẫn nằm dưới sự kiểm soát hoặc thường xuyên qua lại với các nhóm vũ trang theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan như Right Sector hay tiểu đoàn của chính trị gia đầu sỏ Igor Kolomoisky và một số nhóm khác. Họ không chịu sự chỉ huy của Tổng tư lệnh Ukraine”, ông Lavrov nói.
Ông Lavrov cũng cáo buộc Mỹ đang khuyến khích chính phủ Ukraine thách thức Nga và can dự sâu sắc vào Liên minh châu Âu. Ngoại trưởng Nga cho rằng Mỹ đang ép giới chức Ukraine đi vào “con đường đối đầu”.
Theo ông Lavrov, cơ hội giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine có thể cao hơn nếu nước này chỉ dựa vào Nga và châu Âu./.
