Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hôm qua (4/6) ký một loạt thỏa thuận hợp tác song phương tại Timor-Leste. Thắt chặt hơn nữa quan hệ hợp tác với Trung Quốc là một trong những ưu tiêu của Tân Tổng thống Timor-Leste Ramos-Horta trong bối cảnh quốc gia này cũng đang tìm cách gia nhập ASEAN vào năm nay.
Timor-Leste là chặng dừng chân cuối cùng trong chuyến thăm các quốc đảo Thái Bình Dương kéo dài 10 ngày của Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị. Hàng loạt các thỏa thuận được ký kết giữa hai bên về nông nghiệp, quan hệ đối tác truyền thông và hợp tác kinh tế, kỹ thuật. Hai bên cũng ký thỏa thuận về việc cử một đội y tế của Trung Quốc đến Timor-Leste. Phát biểu tại cuộc gặp Vương Nghị, Tổng thống Timor-Leste Ramos-Horta nhấn mạnh mối quan hệ chặt chẽ giữa hai bên, đặc biệt trong bối cảnh quốc gia này cũng đang tìm cách gia nhập khối khu vực ASEAN.
“Chúng tôi đã thảo luận các biện pháp thúc đẩy quan hệ song phương với Trung Quốc đã kéo dài 20 năm. Vì Trung Quốc là thành viên của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Timor-Leste sẽ đề nghị Liên Hợp Quốc và Trung Quốc hỗ trợ trong nhiều lĩnh vực”.
Thúc đẩy hợp tác an ninh với Timor-Leste và các nước trong khu vực được coi là một nội dung quan trọng trong chuyến thăm của Ngoại trưởng Vương Nghị, tuy nhiên, Trung Quốc và Timor-Leste đã không ký thỏa thuận hợp tác trên lĩnh vực này.
Lý giải về việc hai bên không ký hiệp ước an ninh, trong bài trả lời phỏng vấn hãng tin Sky News của Australia, Tổng thống Timor-Leste Jose Ramos-Horta cho biết ông sẽ không ký thỏa thuận an ninh với Trung Quốc khi đất nước của ông không phải đối mặt với bị mối đe dọa nào. Tổng thống Ramos-Horta cũng nhấn mạnh Timor-Leste đang có mối quan hệ tốt nhất có thể với Mỹ, Indonesia, Australia, New Zealand và Singapore, và lợi ích chiến lược của Timor-Leste nằm trong các khu vực trực tiếp.
Timor-Leste với 1,3 triệu dân phụ thuộc nhiều vào nguồn thu từ trữ lượng dầu khí và quốc gia này đang nỗ lực đa dạng hóa nền kinh tế và giảm tỷ lệ đói nghèo.
Tân Tổng thống Ramos-Horta cam kết trong lễ nhậm chức vào ngày 20/5 vừa qua về mối quan hệ song phương bền chặt hơn với Trung Quốc, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp và năng lượng cùng các lĩnh vực khác. Trong khi đó, Trung Quốc cũng nhấn mạnh Timor-Leste là đối tác trong chiến lược đầu tư Vành đai và Con đường.
Từ ngày 24/5 đến ngày 4/6, Ngoại trưởng Vương Nghị và đoàn quan chức cấp cao của Trung Quốc đã thăm 8 quốc gia Thái Bình Dương và dự một hội nghị với các ngoại trưởng của 10 quốc đảo trong khu vực có quan hệ ngoại giao với Trung Quốc.
Nhân dịp này, Trung Quốc đã ký tổng cộng hơn 50 thỏa thuận hợp tác với các nước trong khu vực, nhưng không thuyết phục được các quốc đảo Thái Bình Dương ký vào một thỏa thuận hợp tác thương mại và an ninh chung với các nước khu vực./.