Cuộc họp giữa phái đoàn Anh do ông David Frost, Bộ trưởng Brexit, dẫn đầu cùng phái đoàn của Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu Maros Sefcovic kết thúc trong bế tắc sau khi phía Anh kiên quyết giữ quan điểm rằng nước này sẽ đơn phương hành động để giữ cho việc lưu thông hàng hóa tại tất cả các vùng lãnh thổ của Vương quốc Anh được thông suốt.

Phía châu Âu cho rằng quan điểm này của phía Anh là vi phạm thỏa thuận Brexit được hai bên ký kết cuối năm 2020, trong đó có quy định về điều khoản liên quan đến Bắc Ailen.

Theo điều khoản này, nhằm tránh tái lập biên giới cứng trên đảo Ailen, tỉnh Bắc Ailen thuộc Vương quốc Anh sẽ vẫn nằm trong thị trường chung châu Âu nhưng hàng hóa thực phẩm từ Anh chuyển đến Bắc Ailen phải bị kiểm tra kể từ ngày 30/06/2021. 

Dựa theo quy định này, phía EU cho biết nếu Anh không tuân thủ điều khoản Brexit, kể từ ngày 30/6/2021, sản phẩm thịt đông lạnh và xúc xích từ Bắc Ailen sẽ bị cấm nhập vào EU, trong khi chính phủ Anh lập luận rằng việc hàng hóa trong nội bộ Vương quốc Anh phải chịu sự kiểm tra của EU là không chấp nhận được.

Trước quan điểm không khoan nhượng từ phía Anh, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu - Maros Sefcovic đã đưa ra cảnh báo rằng Liên minh sẽ không ngần ngại hành động để buộc phía Anh tuân thủ nghĩa vụ quốc tế.

Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu - Maros Sefcovic cho biết: “Tôi có thể nói rằng hiện EU đang ở ngã ba đường trong quan hệ với Vương quốc Anh. Nếu Vương quốc Anh thực thi thêm các hành động đơn phương trong những tuần tới thì Liên minh châu Âu sẽ không ngần ngại phản ứng một cách nhanh chóng, cứng rắn và kiên quyết để đảm bảo Vương quốc Anh tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế của mình. Các thỏa thuận cần phải được tôn trọng”.

Phản ứng trước lời đe dọa từ phía EU, Bộ trưởng Brexit của Anh, ông David Frost khẳng định mặc dù cuộc đàm phán với phía châu Âu không đạt được đột phá nhưng cũng không đổ vỡ, đồng thời cho biết hai bên cam kết tiếp tục nỗ lực tìm giải pháp trước ngày 30/6.

Trong khi đó, mâu thuẫn gia tăng giữa EU và Anh chỉ 6 tháng sau khi Brexit có hiệu lực đang đe dọa phủ bóng đen lên Hội nghị Thượng đỉnh G7 sẽ khai mạc trong ngày 11/6 tại Anh. Trong trường hợp phía Anh kiên quyết không nhượng bộ, điều khoản Bắc Ailen trong thỏa thuận Brexit bị vô hiệu, nguy cơ một biên giới cứng sẽ được lập lại trên đảo Ailen nhằm kiểm tra hải quan ở biên giới giữa tỉnh Bắc Ailen thuộc Anh và nước CH Ailen thuộc EU.

Kịch bản đó đe dọa sẽ phá vỡ thỏa thuận hòa bình “Ngày thứ Sáu tốt lành” và khiến tình hình an ninh trên đảo Ailen căng thẳng trở lại. Mới đây, Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng từng cảnh báo chính phủ Anh rằng EU và Mỹ sẽ không đứng nhìn tiến trình hòa bình trên đảo Ailen bị đe dọa./.