Tuyên bố trên của phía Trung Quốc được đưa ra trong bối cảnh Hải quân Mỹ cùng ngày đã điều tàu USS William P.Lawrence tiến sát Đá Chữ Thập để “thách thức tuyên bố hàng hải quá đáng của một số bên tranh chấp ở Biển Đông”.
Navy Times dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng tuyên bố: “Bắc Kinh hy vọng Philippines sẽ gặp gỡ Trung Quốc và có những bước đi cụ thể nhằm giải quyết tranh chấp hiện nay và đưa mối quan hệ song phương trở lại phát triển tốt đẹp như trước”.
Theo ông Lục Khảng, dù hai bên có quan hệ lâu đời, mối quan hệ này đã bị ảnh hưởng “bởi những sự kiện trong vài năm gần đây vì những lý do mà ai cũng biết rõ”- ám chỉ động thái tăng cường bảo vệ chủ quyền ở Biển Đông của Philippines và việc Hải quân Mỹ điều tàu thách thức những động thái hiếu chiến của Trung Quốc trong khu vực.
Trong vài năm qua, Trung Quốc và Philippines đã liên tục cáo buộc lẫn nhau xâm phạm chủ quyền của đối phương ở Biển Đông- nơi Trung Quốc ngang nhiên cho rằng mình có chủ quyền bao trùm gần như toàn bộ thông qua yêu sách đường 9 đoạn cực kỳ phi lý và không được quốc gia nào công nhận của nước này.
Tổng thống mới được bầu của Philippines Rodrigo Duterte tuyên bố, ông sẽ tiến hành đàm phán trực tiếp với phía Trung Quốc về tranh chấp ở Biển Đông.
Đây cũng chính là điều mà Trung Quốc mong đợi. Người phát ngôn Lục Khảng cho rằng, những tranh chấp ở Biển Đông “cần phải được giải quyết giữa các quốc gia có liên quan trực tiếp thông qua đối thoại và tham vấn trong khi vẫn tôn trọng sự thật lịch sử và luật pháp quốc tế”.
Trung Quốc tức giận vì tàu Mỹ tiến sát Đá Chữ Thập ở Biển Đông
Dù vậy, ông Duterte cũng cảnh báo, nếu đàm phán với Trung Quốc thất bại, ông sẽ điều tàu đến các đảo nhân tạo [mà Trung Quốc cải tạo phi pháp ở Biển Đông-ND] và cắm cờ Philippines lên đó.
Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, việc ông Duterte thắng cử vẫn là một tin tốt lành đối với Trung Quốc bởi ông được cho là không cùng quan điểm với Tổng thống hiện tại của Philippines Benigno Aquino- người đã kiện Trung Quốc ra Tòa Trọng tài Quốc tế và có những động thái tăng cường hợp tác an ninh với đồng minh lâu đời của Philippines là Mỹ./.