Một ngày sau tuyên bố để ngỏ cho đối thoại với Mỹ, Tổng thống Iran Hassan Rouhani ngày 27/8 nhấn mạnh tới việc Mỹ phải sửa chữa những sai lầm của mình và tôn trọng cam kết trong thỏa thuận hạt nhân năm 2015. Văn kiện yêu cầu Mỹ phải dỡ bỏ các lệnh trừng phạt để đổi lấy cam kết của Iran không sở hữu vũ khí hạt nhân.
 |
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thống Iran Rouhani. Ảnh: Getty |
Theo nhà lãnh đạo Iran, chìa khóa cho một sự thay đổi tích cực nằm trong tay nước Mỹ. Iran đã từ bỏ chương trình chế tạo bom hạt nhân, mối lo ngại lớn nhất đối với nước Mỹ. Vì thế, nếu không dỡ bỏ các lệnh trừng phạt, chìa khóa sẽ không được mở.
“Chúng ta sẽ không chứng kiến bất kỳ sự phát triển tích cực nào trừ khi Mỹ dỡ bỏ các lệnh trừng phạt và từ bỏ con đường sai trái mà họ đã chọn. Chìa khóa nằm trong tay Mỹ”, Tổng thông Rouhani nói.
Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cùng ngày nhấn mạnh, một cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Hassan Rouhani và Tổng thống Mỹ Donald Trump là điều không tưởng, ngay cả khi Mỹ quyết định trở lại thỏa thuận quốc tế về chương trình hạt nhân Iran.
Sự gia tăng căng thẳng giữa Mỹ và Iran, như bị "đổ thêm dầu vào lửa" bởi các vụ tấn công bí ẩn nhằm vào tàu chở dầu tại vùng Vịnh hồi tháng 5 và tháng 6 vừa qua, vụ một máy bay không người lái bị bắn hạ trên không phận Yemen hay vụ các tàu chở dầu bị bắt giữ đã làm gia tăng lo ngại về một sự leo thang vượt tầm kiểm soát.
Tuy nhiên tại Hội nghị Thượng đỉnh G7 tại Pháp, khi được hỏi về khả năng về một cuộc gặp với Tổng thống Rouhani trong những tuần tới, nhà lãnh đạo Mỹ đã có câu trả lời khá tích cực.
“Tôi nghĩ rằng Iran là một đất nước có tiềm năng to lớn. Chúng tôi không tìm kiếm sự thay đổi lãnh đạo, chúng tôi không tìm kiếm sự thay đổi đó. Tôi thực sự tin rằng Iran có thể là một quốc gia tuyệt vời. Tôi muốn thấy điều đó xảy ra, nhưng họ không thể có vũ khí hạt nhân”, Tổng thống Trump nói.
Cũng thời điểm đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết, các cuộc thảo luận tại G7 đã tạo ra những điều kiện cho một cuộc gặp và một thỏa thuận giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Hassan Rouhani.
Khả năng về một cuộc gặp như thế đã được các thị trường tài chính đón nhận tích cực, sau một thời gian dài lo ngại về những căng thẳng tại vùng Vịnh, khu vực quan trọng đối với trao đổi dầu mỏ toàn cầu.
Tại Iran, đồng nội tệ nước này đã có sự phục hồi nhẹ. Trên thị trường chợ đen ngày 27/8, 112.000 rial đổi được 1 USD so với 117.500 rial cách đây 1 tuần. Tuy nhiên, dù hy vọng cuộc gặp này có thể diễn ra trong những tuần tới, song ông Macron cũng cảnh báo mọi thứ rất mong manh. Cả hai nhà lãnh đạo Mỹ và Iran đều sẽ tới New York để tham dự cuộc họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tháng 9 tới./.