Ngày 7/9, Chủ tịch Ủy ban An ninh quốc gia và chính sách đối ngoại của Quốc hội Iran Alaeddin Boroujerdi cho biết, Bộ Ngoại giao nước này sẽ đáp trả "ngay lập tức và mạnh mẽ" với quyết định của Canada đình chỉ các quan hệ ngoại giao với Iran.Trước đó cùng ngày, trong khi các nước Liên minh châu Âu (EU) đang xem xét áp đặt biện pháp trừng phạt mới chống Iran, Bộ trưởng Ngoại giao Canada John Baird thông báo nước ông quyết định đình chỉ quan hệ ngoại giao với Iran và đề nghị các nhà ngoại giao Iran tại Canada rời khỏi nước này trong vòng 5 ngày.
 |
| Người Iran xếp hàng làm thủ tục xin thị thực tại Đại sứ quán Canada ở Tehran trước đây. (ảnh: AFP) |
Tuyên bố của ông Baird nêu rõ, Canada coi Chính phủ Iran là "mối đe dọa lớn nhất cho hòa bình và an ninh toàn cầu," đồng thời chỉ trích Tehran trong các vấn đề như cuộc khủng hoảng Syria và chương trình hạt nhân của Iran.Phản ứng trước quyết định trên, hãng thông tấn bán chính thức Fars của Iran dẫn lời ông Boroujerdi nhấn mạnh: "Vì lợi ích quốc gia Iran, Bộ Ngoại giao Iran cần phải đáp trả các biện pháp của Canada." Theo ông, bước đầu tiên là trục xuất các nhân viên của Đại sứ quán Canada tại Tehran.Cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Ramin Mehmanparast cáo buộc Canada theo chân các chính sách của Anh và Israel đối với Iran.Hãng thông tấn IRNA của Iran dẫn lời ông Mehmanparast cho biết Chính phủ Canada đã áp đặt "nhiều biện pháp thù địch" chống lại đất nước Iran và nhân dân Iran đang sống tại Canada và thái độ "thù địch" của Chính phủ Canada hiện nay đối với Iran thực chất là theo chân các chính sách của Anh và Israel.Trước đó hồi tháng 11/2011, Anh đã đóng cửa đại sứ quán tại Tehran sau khi người biểu tình Iran xông vào khuôn viên tòa đại sứ, đốt cờ Anh và phóng hỏa một chiếc xe ôtô. Sự việc xảy ra sau khi Iran hạ cấp quan hệ ngoại giao với Anh nhằm đáp trả việc London áp đặt trừng phạt tài chính chống lại Tehran.Trong những năm qua, Canada là một tác nhân tích cực đòi áp đặt trừng phạt chống Iran, ngăn cản các thỏa thuận về thương mại và tài chính với các thực thể và cá nhân Iran nhằm buộc Tehran chấm dứt mọi hoạt động liên quan đến làm giàu urani.Trong một diễn biến liên quan cùng ngày, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho rằng các cuộc đàm phán giữa các cường quốc với Iran về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này nên được tiếp tục.Phát biểu tại một hội nghị về không phổ biến vũ khí hạt nhân ở Moscow, ông Ryabkov tuyên bố: "Không nên dừng các cuộc đàm phán giữa nhóm P5+1 (gồm năm nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Đức) với Iran, bởi tiến trình đàm phán đang đi vào cụ thể.Ông cũng kêu gọi Iran tăng cường hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA). Ông Ryabkov cho biết thêm rằng Iran đã bày tỏ sẵn sàng hợp tác và sẽ có các bước đi cụ thể tiếp theo.Phương Tây nghi ngờ Iran đang tìm cách chế tạo vũ khí hạt nhân trong khi Tehran nhấn mạnh chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm mục đích hòa bình.Thứ trưởng Ryabkov khẳng định Nga không thấy có bằng chứng nào về mục đích quân sự trong chương trình hạt nhân của Tehran. Ông cũng nhắc lại rằng các nguyên liệu hạt nhân đang được chế tạo tại Iran đều nằm dưới sự giám sát của các chuyên gia IAEA./.