Các hố đen siêu nặng hoạt động giống như những “cỗ máy” tạo năng lượng ở trung tâm các thiên hà, trong đó có cả Dải Ngân hà của chúng ta. Tuy nhiên, lần đầu tiên các nhà khoa học quan sát được một thiên hà chứa 3 hố đen siêu nặng ở trung tâm và chúng gần nhau đến khó tin.
 |
| Thiên hà NGC 6240 với 3 hố đen siêu nặng ở trung tâm. Ảnh: CNN |
Thiên hà có tên là NGC 6240 này có hình dạng không bình thường khiến trước đó các nhà khoa học tin rằng nó được tạo thành khi 2 thiên hà nhỏ hơn va chạm rồi sau đó sáp nhập với nhau. NGC 6240 tương đối gần chúng ta với khoảng cách 300 triệu năm ánh sáng, do đó các nhà thiên văn học có thể nghiên cứu nó trong mọi bước sóng ánh sáng.
Tuy nhiên, các quan sát mới đây đã tiết lộ rằng có một hố đen siêu nặng thứ 3 ở trung tâm thiên hà NGC 6240. Mỗi hố đen này có khối lượng bằng khoảng 90 triệu ngôi sao.
Phát hiện mới này đã được công bố ngày 21/11 trên tạp chí Astronomy & Astrophysics nhờ những quan sát của một kính thiên văn khổng lồ ở Chile của Tổ chức Nghiên cứu vũ trụ châu Âu tại bán cầu Nam.
Tất cả 3 hố đen siêu nặng ở trung tâm thiên hà NGC 6240 đều được tìm thấy tại cùng một khu vực trải dài chưa tới 3.000 năm ánh sáng. Để dễ hình dung, các nhà thiên văn học cho biết khoảng cách này chưa bằng 1/100 kích cỡ của toàn bộ thiên hà.
"Cho tới nay, hiện tượng tập trung 3 hố đen siêu nặng như vậy chưa bao giờ được phát hiện trong vũ trụ. Trường hợp này đã cung cấp bằng chứng cho sự sáp nhập cùng lúc của 3 thiên hà với các hố đen ở trung tâm mỗi thiên hà", Peter Weilbacher, một thành viên trong nhóm quan sát thuộc Viện Vật lý thiên văn Leibniz tại Potsdam cho biết.
Phát hiện này sẽ giúp các nhà thiên văn học hiểu hơn về cách các thiên hà tiến hóa qua thời gian, đặc biệt là những thiên hà lớn nhất vũ trụ.
"Nếu quá trình sáp nhập các thiên hà diễn ra cùng lúc thì sau đó các thiên hà lớn nhất với những hố đen ở trung tâm sẽ có thể tiến hóa nhanh hơn. Quan sát của chúng tôi là minh chứng đầu tiên cho thấy điều đó", nhà thiên văn học Weilbacher cho biết.
Qua thời gian, có thể là một vài triệu năm nữa, 3 hố đen này sẽ sáp nhập với nhau. Sự sáp nhập cuối cùng được cho là có thể tạo nên những luồng sóng hấp dẫn mạnh đến khó tin hoặc sẽ tạo nên những tác động đến không - thời gian./.