Phát biểu với hãng tin Krasnaya Zvezda hồi tuần trước, Tư lệnh lực lượng phòng thủ tên lửa của Không quân Nga, Tướng Sergei Babakov cho biết, S-500 được phát triển như một hệ thống phòng không thế hệ hoàn toàn mới, có khả năng bắn hạ các tên lửa đạn đạo tầm trung và nếu cần thiết cả tên lửa đạn đạo liên lục địa ở giai đoạn cuối của hành trình bay.
Ngoài ra, S-500 còn có khả năng bắn hạ máy bay siêu thanh và các UAV.
“Hệ thống phòng không S-500 có khả năng tiêu diệt các vũ khí siêu thanh, trong đó có cả các mục tiêu ở tầm không gian. Chúng tôi có thể tự tin tuyên bố rằng hệ thống này là ‘độc nhất vô nhị’”, Tướng Babakov nói.
S-500 có thể tấn công tên lửa đạn đạo thù địch ở khoảng cách lên tới 600km và máy bay ở khoảng cách 500km.
Quan chức quốc phòng Nga cho biết, các cuộc diễn tập chiến đấu bao gồm bắn vào các mục tiêu có thông số kỹ thuật tương tự như vũ khí tấn công hàng không vũ trụ hiện đại hoặc những vũ khí có khả năng tiên tiến hơn. S-500 đã thử nghiệm đánh chặn cả mục tiêu cỡ nhỏ, bay chậm, bay thấp cho tới UAV, cũng như mục tiêu mô phỏng vũ khí bay nhanh, bay cao, tương tự như tên lửa siêu thanh.
Ngoài ra, Không quân Nga cũng đã tính tới kinh nghiệm thu được trong các chiến dịch ở Syria. Tất cả các chiến dịch sử dụng vũ khí và trang thiết bị tên lửa phòng không [ở Syria] đã được nghiên cứu rất kỹ lưỡng và áp dụng trong các cuộc diễn tập với S-500.
Các trường quân sự và học viện thuộc Bộ Quốc phòng cũng như các trường đại học kỹ thuật tại Nga hiện đang đào tạo chuyên gia vận hành các tổ hợp phòng không cho Không quân. Hơn 1.000 học viên đã tốt nghiệp và nhận nhiệm vụ trong lực lượng phòng không của Nga trong năm nay.
S-500 là hệ thống “kế nhiệm” S-400 hay vũ khí hoàn toàn mới?
Tháng 12/2020, Thứ trưởng Quốc phòng Nga Alexei Krivoruchko tiết lộ hệ thống S-500 và radar cảnh báo sớm tầm xa Voronezh có thể được biên chế trong năm 2021 sau khi hoàn tất các cuộc thử nghiệm.
Radar cảnh báo sớm tầm xa là xương sống trong bất cứ tổ hợp phòng thủ tên lửa nào. Gia đình Voronezh có 3 phiên bản: Voronezh-M, Voronezh-DM và Voronezh-SM. Cả 3 phiên bản đều hoạt động trong một hệ thống độc lập cho phép nó có khả năng xác định các thông số và phân loại mục tiêu chính xác hơn.
Đầu tháng 4 vừa qua, Almaz-Antey cho biết, hệ thống phòng không S-500 mới dự kiến kết thúc các cuộc thử nghiệm trong năm nay. Hệ thống tiên tiến này sẽ được bàn giao cho quân đội Nga sau khi các cuộc thử nghiệm chiến đấu hoàn tất. Trong tương lai, tổ hợp phòng không tầm xa độc nhất vô nhị này có thể trở bước ngoặt trong hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không của Nga.
Ngày 28/6, trong một cuộc gặp với các học viên hàng đầu các trường quân sự Nga, Tổng thống Vladimir Putin nhấn mạnh hệ thống S-500 Prometheus, tên lửa đạn đạo liên lục địa Sarmat, tên lửa siêu thanh Zicron sẽ sớm được đưa vào tác chiến cùng với các tổ hợp quân sự tiên tiến khác.
Dự án phát triển S-500 của Nga đã làm dấy lên nhiều tranh cãi giữa các nhà quan sát quân sự phương Tây.
Trong số tất cả những dự án vũ khí mới của Nga, S-500 là câu trở lời trực tiếp và uy lực nhất đối với các tiêm kích tàng hình thế hệ thứ 5 của Mỹ như F-35 Lightning II và F-22 Raptor”, một bài báo trên National Interest ngày 27/5/2021 nhấn mạnh.
“S-500 là vũ khí lý tưởng để phòng thủ tên lửa đạn đạo dọc biên giới Nga với NATO. Theo nhiều cách, hệ thống này tương tự như hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoan cuối THAAD của Mỹ, dù S-500 rõ ràng có khả năng phản ứng linh hoạt với nhiều mối đe dọa trên không thông thường hơn”, bài viết của The Drive hồi tháng 5/2019 nhận định.
Theo các nhà quan sát nước ngoài, không thể coi S-500 là hệ thống “kế nhiệm” thuần túy cho S-400 mà là một hệ thống hoàn toàn mới, được thiết kế để thực hiện nhiều nhiệm vụ chiến lược hơn./.