Campuchia đang trải qua giai đoạn hết sức khó khăn do những tác động tiêu cực của đợt bùng phát dịch Covid-19 trong cộng đồng kéo dài từ ngày 20/2 tới nay. Cuộc sống của hầu hết người dân Campuchia tại những vùng dịch đều bị ảnh hưởng, trong đó có cộng đồng người Campuchia gốc Việt. Để chung tay góp phần cùng nỗ lực chống dịch của Chính phủ Campuchia, trong thời gian qua Đại sứ quán Việt Nam tại Campuchia đã tăng cường hỗ trợ về vật chất, thủ tục pháp lý cho bà con, đồng thời tuyên truyền để bà con yên tâm thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống dịch bệnh của Chính phủ Campuchia. Phóng viên VOV tại Campuchia đã có cuộc phỏng vấn Đại sứ Vũ Quang Minh về vấn đề này.
Phóng viên: Đại sứ có đánh giá như thế nào về tình hình dịch bệnh Covid-19 tại Campuchia nói chung và với cộng đồng người Việt nói riêng?
Đại sứ Vũ Quang Minh:Như Thủ tướng Hun Sen đã phát biểu, Campuchia đang đứng trước bờ vực thảm họa, nếu nhân dân và Chính phủ không đồng lòng chung tay chống dịch thì hậu quả khó lường.
Hơn một năm trước đây kể từ khi dịch bắt đầu xuất hiện đầu năm 2020 và cho tới tháng 2 năm nay Campuchia đã phòng chống rất thành công và là một trong số ít nước có số ca bệnh thấp nhất thế giới, không có ai tử vong. Tuy nhiên, từ vụ bùng phát hôm 20/2, chủng virus mới với tốc độ lây nhiễm nhanh đã lan truyền mạnh trong cộng đồng và buộc Chính phủ Campuchia phải áp dụng các biện pháp quyết liệt như lần đầu tiên phong tỏa toàn bộ Thủ đô Phnom Penh và thành phố liền kề Ta Khmao, thiết lập giới nghiêm, cấm đi lại giữa các địa phương, và lập ra các “vùng đỏ”-khu nguy cơ lây nhiễm cao trong Thủ đô nhằm chặn đứng chuỗi lây nhiễm.
Cho đến nay Campuchia khoảng 7.500 người mắc Covid-19, gần 5.000 người đang điều trị và có gần 50 người tử vong. Riêng trong một tháng qua đã có 4.700 ca mắc mới. Đáng lo ngại là một loạt công nhân ở các nhà máy dệt may, giày dép... và tiểu thương tại các chợ đông đúc ở Thủ đô và một số tỉnh thành bị lây nhiễm. Trong số những người mắc bệnh có cả bà con gốc Việt và công dân Việt Nam sang làm ăn, du lịch kẹt lại... cho đến nay đã có khoảng hơn 100 người nhiễm.
Các tỉnh Kandal, Svay Rieng, Preh Sihanouk và Thủ đô Phnom Penh là các địa phương tập trung nhiều người gốc Việt (khoảng trên 80.000) cũng là những địa phương bị ảnh hưởng nặng nề. Đặc biệt, một số khu vực bị cách ly, phong tỏa cũng có nhiều người Việt sinh sống. Đời sống bà con ta trở nên khó khăn hơn trước vừa vì mất hoặc sa sút công ăn việc làm, vừa vì phải chịu cách ly và phong tỏa. Ước tính, khoảng 25.000 hộ gốc Việt chịu ảnh hưởng, riêng Phnom Penh có khoảng 2.500 hộ nghèo đang phải cách ly và phong tỏa, thiếu lương thực và nhu yếu phẩm.
Phóng viên: Xin Đại sứ cho biết các công tác bảo hộ công dân của ĐSQVN đối với cộng đồng bà con ta tại Campuchia, đặc biệt là tại các “điểm nóng của dịch bệnh”?
Đại sứ Vũ Quang Minh:Thời gian qua Đại sứ quán và hai Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Sihanoukville và Battambang đã hết sức nỗ lực phối hợp cùng Tổng hội Khmer Việt Nam và chi nhánh Hội ở các tỉnh, thành phố hỗ trợ và cứu trợ bà con gốc Việt ở những nơi gặp nhiều khó khăn nhất vì dịch bệnh, thông qua kêu gọi sự giúp đỡ và tài trợ nhu yếu phẩm, vật phẩm y tế phòng bệnh, tiền mặt... từ các tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp, địa phương, đoàn thể và các nhà hảo tâm ở Việt Nam và Campuchia, để phân phối kịp thời tới tay bà con.
Các hoạt động hỗ trợ gồm ba hướng chính. Thứ nhất là tuyên truyền, hướng dẫn bà con nâng cao ý thức tự bảo vệ bản thân, tuân thủ các quy định của chính quyền sở tại, đồng thời theo dõi sát tình hình các điểm nóng nhất để có trợ giúp kịp thời và thiết thực để bà con không thiếu đói, vận động bà con không di cư tự do và tìm cách nhập cảnh trái phép vào Việt Nam thông qua các dịch vụ nhập cảnh lậu.
Hội Khmer Việt Nam đã phát hành trên 50 bản tin qua mạng xã hội để cập nhật thông tin cho bà con và khuyến cáo các biện pháp phòng dịch. Chúng tôi hiểu bà con lo lắng và bị động hoang mang vì đây là lần đầu tiên Campuchia phải áp dụng các biện pháp mạnh như cách ly và phong tỏa, giới nghiêm toàn bộ những khu vực rộng lớn trong khi các điều kiện và biện pháp của chính quyền nhằm hỗ trợ cung cấp thực phẩm, nhu yếu phẩm, v..v còn chưa hoàn thiện ngay.
Thứ hai là vận động các nhà hảo tâm, các doanh nghiệp Việt và gốc Việt cứu trợ tại chỗ, trong đó có từ Câu lạc bộ doanh nghiệp Việt Nam VBCC và các doanh nhân thành đạt khác ở các địa phương Campuchia.
Thứ ba là vận động cứu trợ từ Việt Nam. Vừa qua nhiều Tỉnh, Thành phố, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, các tổ chức hữu nghị như Hội hữu nghị Việt Nam – Campuchia, Mặt trận Tổ quốc, các quân khu 5, 7 và 9, các tổ chức tôn giáo... đã gửi nhiều nhu yếu phẩm, gạo, vật phẩm y tế, tiền mặt... để hỗ trợ bà con. Từ đầu tháng 3 tới nay các cơ quan đại diện Việt Nam và Hội Khmer Việt Nam đã tiếp nhận và phân phát trực tiếp hàng cứu trợ thiết yếu tới hơn 3500 gia đình, trong đó có hơn 60 tấn gạo, 2500 thùng mỳ ăn liền, 120 ngàn khẩu trang, hơn 5000 chai dung dịch sát khuẩn và nhiều mặt hàng thiết yếu khác... Các tỉnh thành và bộ ngành Việt Nam cũng tích cực gửi cứu trợ tới các tỉnh, thành phố kề biên hoặc kết nghĩa và các bộ ngành tuyến đầu chống dịch của Campuchia.
Ngoài ra, Sứ quán cũng đã phối hợp với Bộ Nội vụ Campuchia đưa một số bệnh nhân quốc tịch Việt Nam vi phạm luật nhập cảnh, sau khi cách ly và xét nghiệm âm tính, trở về Việt Nam an toàn.
Bên cạnh đó, Sứ quán đã làm việc chặt chẽ với các cơ quan của Campuchia và phối hợp với các doanh nghiệp Việt Nam để thu xếp việc đăng ký tiêm chủng cho công nhân và công dân Việt Nam đang làm ăn, sinh sống ở Campuchia. Cho đến nay, công nhân Việt Nam ở một loạt các doanh nghiệp lớn như các công ty cao su Việt Nam, các công ty viễn thông, y bác sỹ tại bệnh viện Chợ Rẫy Phnom Penh... đã được tiêm chủng đợt đầu.
Các cơ quan truyền thông của Việt Nam ở Campuchia như VOV, VTV, báo Nhân dân, Thông tấn xã đã và đang rất tích cực truyền tải thông tin, cập nhật các chính sách và diễn biến mới nhất của dịch bệnh để cộng đồng bà con gốc Việt nắm bắt đầy đủ và kịp thời.
Phóng viên: Đại sứ có khuyến cáo gì đối với bà con cộng đồng trong công tác phòng, chống dịch Covid-19 trước diễn biến phức tạp hiện nay?
Đại sứ Vũ Quang Minh: Điều quan trọng hàng đầu là bà con cần bình tĩnh, yên tâm thực hiện đúng mọi chính sách, quy định và biện pháp phòng chống dịch bệnh của chính quyền địa phương. Chỉ khi chúng ta đồng lòng, đoàn kết và chung tay, kiên trì nhẫn nại, thì chắc chắn sẽ sớm vượt qua dịch bệnh quay lại cuộc sống bình thường. Như Thủ tướng Hun Sen đã nhắn nhủ, nếu tuân thủ tốt việc phong tỏa, chặt đứt chuỗi lây lan, thì sẽ sớm chấm dứt phong tỏa, nếu không thì lại phải kéo dài. Thực ra so với các nước khác ở khu vực, chưa kể đến các điểm nóng trên thế giới, thì Campuchia vẫn còn có con số lây nhiễm khiêm tốn.
Đặc biệt, chính phủ Campuchia đã và đang dồn hết sức lực và quyết tâm chống dịch, đã tiêm chủng hơn một triệu liều vaccine, một tốc độ và tỷ lệ cao hàng đầu ở Đông Nam Á và cả trên thế giới bởi Campuchia chỉ có 16 triệu dân. Một tin vui là Chính quyền sở tại đã cho bà con gốc Việt ở trên 10 tỉnh, thành phố đăng ký tiêm chủng như công dân Campuchia, và vừa qua Kandal tỉnh giáp biên với Việt Nam và với Thủ đô Phnom Penh đã tổ chức tiêm chủng đợt đầu cho gần 200 bà con gốc Việt tại xã Xam Pau Pun, đối diện cửa khẩu quốc tế Long Bình. Chúng tôi đề nghị bà con tích cực đăng ký và khi đến lượt thì đi tiêm chủng ngay, không có gì phải băn khoăn lo lắng vì về cơ bản vaccine rất an toàn, rất ít trường hợp có phản ứng phụ nghiêm trọng. Tất cả cán bộ nhân viên và gia đình Đại sứ quán và các Tổng lãnh sự quán cũng đã tiêm chủng.
Chúng tôi xin bà con cố gắng nỗ lực vượt qua khó khăn trước mắt, giữ liên lạc thường xuyên với Hội Khmer Việt Nam và các cơ quan đại diện Việt Nam, thông báo kịp thời cho chúng tôi các khó khăn phát sinh, các trường hợp cần cứu trợ khẩn cấp để Sứ quán, các Tổng lãnh sự quán và Hội Khmer Việt Nam hỗ trợ kịp thời. Hiện nay chính quyền sở tại cũng đã có chương trình cứu trợ thực phẩm khẩn cấp cho người dân nghèo thiếu đói trên mạng telegram, xin bà con lưu ý sử dụng khi cần thiết.
Đặc biệt, bà con cần tuân thủ nghiêm các quy định phong tỏa, ở nhà nếu không có việc khẩn cấp cần ra ngoài. Bà con cũng không cố gắng di chuyển sang Việt Nam, vì dịch bệnh các cửa khẩu và đường biên được kiểm soát rất nghiêm ngặt và có hình phạt nghiêm khắc với người vượt biên trái phép. Một số hộ gia đình đã bị buộc quay lại Campuchia vì không có giấy tờ chứng nhận là công dân Việt Nam như hộ chiếu, chứng minh thư nhân dân còn hiệu lực.
Chung sức đồng lòng, chúng ta chắc chắn sẽ sớm vượt qua thời gian khó khăn này và Đại sứ quán Việt Nam, Hội Khmer Việt Nam ở trung ương và các tỉnh thành luôn sát cánh bên cạnh bà con.
Phóng viên:Trân trọng cảm ơn Đại sứ!./.