Các đại biểu tại Hội thảo về cơ hội và rủi ro nhập khẩu gỗ nguyên liệu trong bối cảnh hội nhập diễn ra ngày 4/4 tại Hà Nội nhấn mạnh, gỗ nguyên liệu nhập khẩu đóng vai trò quan trọng trong ngành chế biến gỗ để đáp ứng nhu cầu ngày càng gia tăng trên thị trường trong và ngoài nước.

Gỗ nguyên liệu nhập khẩu đối mặt với rủi ro về tính hợp pháp. (Ảnh minh họa: Vietfores)

Xu hướng nhập khẩu gỗ nguyên liệu của Việt Nam trong những năm vừa qua cho thấy một số tín hiệu tích cực, trong đó có sự dịch chuyển cơ cấu nhập khẩu nguyên liệu, với lượng nhập khẩu các loại gỗ từ các quốc gia có tính hợp pháp rất cao như Hoa Kỳ và châu Âu.

Các đại biểu đánh giá, dịch chuyển trong thương mại gỗ theo hướng sử dụng các sản phẩm đầu vào có tính hợp pháp cao là tín hiệu đảm bảo sự tuân thủ với các yêu cầu nghiêm ngặt của thị trường tiêu thụ quốc tế, đặc biệt là tại các thị trường đòi hỏi các sản phẩm gỗ có tính hợp pháp cao.

Ông Tô Xuân Phúc, đại diện tổ chức Forest Trends, nhấn mạnh, quá trình hội nhập đòi hỏi nguồn nguyên liệu nhập khẩu phải “sạch”, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, và tuân thủ quy định về tính hợp pháp.

Ông Phúc cho biết, ngành gỗ có sự sụt giảm về nhập khẩu gỗ quý có giá trị cao, chuyển sang nhập các loại gỗ có giá trị thấp hơn, đẩy mạnh tiêu thụ gỗ nguyên liệu nội địa. Đây là được coi là cơ hội cho ngành gỗ Việt Nam trong thời kỳ hội nhập.

Tuy nhiên, các đại biểu tại Hội thảo cũng chỉ ra một số rủi ro, trong đó có thách thức liên quan đến việc kiểm định tính hợp pháp của nguồn gỗ nguyên liệu nhập khẩu.

Thực tế cho thấy, lượng gỗ quý nhập khẩu có nguồn gốc từ rừng tự nhiên vẫn ở mức cao, nhiều loài nằm trong nhóm đang bị hạn chế về mặt thương mại. Bên cạnh đó, nhập khẩu gỗ nguyên liệu từ các quốc gia có độ rủi ro cao như các nước khu vực Tiểu vùng Sông Mê Kông và các nước châu Phi cũng ở mức cao.

Nhóm nghiên cứu của Hiệp hội Gỗ và Lâm sản phối hợp với Forest Trends, Hội gỗ mỹ nghệ TP HCM và Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định lưu ý, việc kiểm soát rủi ro hiệu quả đòi hỏi cần phải tiếp cận với các thông tin  minh bạch có liên quan đến các loại gỗ nhập khẩu. Để thực hiện điều này, nhóm nghiên cứu kiến nghị, Việt Nam cần chuẩn bị danh sách tất cả các loại gỗ nguyên liệu được nhập khẩu vào thị trường nội địa.

Ngoài ra, cần có kênh thông tin trao đổi với các doanh nghiệp trực tiếp tham gia vào nhập khẩu gỗ nguyên liệu để giúp cơ quan quản lý có bức tranh toàn diện hơn, từ đó xác định các cơ chế kiểm soát gỗ nhập khẩu hiệu quả trong tương lai./.