Hàng Việt đang dần chiếm ưu thế
Sau 5 năm triển khai, Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Trước khi có Cuộc vận động, theo kết quả điều tra của Tập đoàn Grey Group (Hoa Kỳ), có đến 77% người tiêu dùng Việt Nam ưa chuộng các thương hiệu nước ngoài, trong khi đó, chỉ có 23% tin dùng các sản phẩm trong nước thì đến thời điểm này, đã có 71% người tiêu dùng tin tưởng vào hàng Việt Nam chất lượng cao.
Điều này đã giúp hàng nội nâng cao được sức cạnh tranh so với hàng ngoại, làm thay đổi suy nghĩ, thói quen sính hàng ngoại của người tiêu dùng.
Bà Lê Việt Nga, Phó Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước, Bộ Công Thương cho biết, theo kết quả khảo sát gần đây của Công đoàn ngành Công thương, kể từ khi phát động cuộc vận động, tỷ lệ nội địa hóa các sản phẩm đầu vào, nguyên liệu cũng như thiết bị máy móc của các doanh nghiệp tăng bình quân 25%.
Đến thời điểm giữa năm 2014, người tiêu dùng Việt Nam nói chung ngày càng đánh giá cao hàng Việt Nam. Tại nhiều địa phương, các mặt hàng dệt may, da giầy có tới 80% người ưa chuộng; nhóm hàng thực phẩm, rau quả có tới trên 58% người tiêu dùng ưa chuộng… Trong hệ thống siêu thị của một số doanh nghiệp trong nước, hàng hoá sản xuất trong nước vẫn chiếm tỷ trọng lớn từ 80 - 90%. Đồng thời, Cuộc vận động cũng góp phần giảm tỉ lệ nhập siêu, đặc biệt, năm 2012 và năm 2013 cán cân thương mại đã liên tục đạt trạng thái xuất siêu (năm 2012 xuất siêu 287 triệu USD, năm 2013 xuất siêu 862 triệu USD.
Vẫn tồn đọng nhiều vướng mắc
Tuy nhiên, sau 5 năm thực hiện, Cuộc vận động đã xuất hiện một số bất cập, như việc xây dựng và phát triển mở rộng hệ thống phân phối vẫn chưa thực sự đạt kết quả cao.
Bà Hồ Thị Kim Thoa, Thứ trưởng Bộ Công Thương, nhận định, sở dĩ Cuộc vận động còn gặp nhiều khó khăn do âm lý sính hàng ngoại của người Việt khó thay đổi đối với những người có thu nhập cao. Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp sản xuất hàng Việt chưa tích cực quảng bá thương hiệu của mình đến người tiêu dùng, cũng như chưa có chiến lược cụ thể cải thiện chất lượng, mẫu mã nhằm tăng sức cạnh tranh cho hàng hóa của mình. Hàng hóa sản xuất ra cũng chưa đáp ứng được thị hiếu của người tiêu dùng và hệ thống phân phối trên thị trường.
Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa cũng cho rằng, nhiều doanh nghiệp Việt vẫn chưa coi trọng thì trường nội địa, chỉ chú trọng đến xuất khẩu ra thị trường nước ngoài do khi gia nhập vào thị trường nội địa, các doanh nghiệp phải chuyển sang kinh doanh nhỏ lẻ và xây dựng lại hệ thống phân phối hàng hóa. Ngoài ra, sự phối kết hợp giữa các bộ ngành, địa phương còn chưa được đồng bộ.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó chủ tịch Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho biết, trong năm 2013, Hội tiếp nhận và xử lý khoảng 1.000 vụ khiếu nại về chất lượng hàng hóa Việt Nam sản xuất. Trong đó, 70% số vụ khiếu nại liên quan đến chất lượng hàng hóa như thực phẩm, công nghệ, còn lại liên quan đến dịch vụ và các vấn đề khác.
Tuy nhiên con số này chưa thể hiện hết thực trạng chất lượng hàng hóa trên thị trường còn yếu kém, do người Việt chưa quen với việc khiếu nại lên các cơ quan chức năng.
Điều này cho thấy chất lượng hàng hóa của các doanh nghiệp Việt Nam sản xuất chưa thực sự được coi trọng, dẫn đến việc người tiêu dùng mất dần niềm tin với các sản phẩm nội.
Do vậy, các doanh nghiệp sản xuất trong nước cần phải chú trọng hơn nữa đến mẫu mã, chất lượng sản phẩm cũng như đáp ứng được thị hiếu của người tiêu dùng để có thể tăng sức cạnh tranh trên thị trường nội địa, cũng như vươn xa ra thị trường quốc tế.
Để hàng Việt giành được ưu thế trên thị trường, lãnh đạo Bộ Công Thương cho biết, bên cạnh việc chú trọng công tác tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao hơn nữa nhận thức của người tiêu dùng, Bộ Công Thương sẽ đưa ra nhiều tiêu chí để các nhà sản xuất Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm đồng thời tạo các tiền đề giúp liên kết chặt chẽ giữa nhà sản xuất với nhà phân phối để đưa hàng về các vùng sâu, vùng xa./.