Trong quá trình phát triển đô thị, chung cư xuất hiện ngày càng nhiều, đáp ứng được nhu cầu về nhà ở cho người dân tại các thành phố lớn như Hà Nội hay TP HCM. Tuy vậy, nhiều vấn đề bất cập trong việc sở hữu, sử dụng chung cư vẫn còn tồn tại, chưa được giải quyết triệt để.
Một trong số đó là vấn đề chậm cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất (sổ hồng), kéo theo những bức xúc của người dân khi sinh sống tại chung cư.
Đủ kiểu “tắc” sổ hồng
Bà Nguyễn Lưu Hạnh Dung ở căn hộ B2.1201 chung cư 4S Linh Đông (phường Linh Đông, quận Thủ Đức, TP HCM) cho biết, người dân chung cư được nhận căn hộ và về ở từ năm 2016. Tuy nhiên, đến nay chủ đầu tư là Công ty Thành Trường Lộc vẫn chưa bàn giao sổ hồng. Sau nhiều lần yêu cầu chủ đầu tư thông báo tiến độ thực hiện thủ tục để cấp sổ nhưng không được đáp ứng, bà con ở đây đã bức xúc căng băng-rôn để đòi quyền lợi.
Cũng như các cư dân khác, bà Dung mong muốn sớm được nhận sổ hồng để yên tâm về tính pháp lý của căn hộ: "Tôi mong muốn ban quản trị cố gắng làm sao yêu cầu chủ đầu tư công bố để chứng minh quyền sử dụng đất đang không bị thế chấp, không bị ảnh hưởng tới tiến trình làm sổ hồng”.
Phản hồi về việc này, Công ty Thành Trường Lộc, chủ đầu tư chung cư 4S Linh Đông cho biết phải đợi hoàn thành xong công trình mới có thể giao sổ hồng. Người dân tại 3 block đã được bàn giao nhà phải chờ chủ đầu tư thực hiện xong block thứ 4, sau đó mới hoàn tất hồ sơ gửi cơ quan chức năng làm các thủ tục xin cấp sổ.
Một trường hợp khác, chủ đầu tư đã hoàn thành đầy đủ công trình, thực hiện xong nghĩa vụ tài chính nhưng vẫn “tắc” sổ hồng do xây dựng không đúng thiết kế ban đầu.
Tại chung cư Gateway Thảo Điền (phường Thảo Điền, Quận 2), đơn vị phát triển dự án là Công ty Sơn Kim Land đã xây dựng phần diện tích tầng hầm để xe vượt ngoài ranh diện tích khối đế toà nhà gần 4.000m2.
Ông Nguyễn Minh Sơn, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Sơn Kim Land cho biết, dự án đã bàn giao 100% căn hộ, người mua nhà cũng đã thanh toán đến 95% giá trị hợp đồng nhưng đến nay chưa được cấp sổ, dẫn đến bức xúc của người dân tại đây.
Ông Sơn khẳng định, doanh nghiệp luôn đồng hành và phối hợp với cơ quan chức năng, nếu có nghĩa vụ phát sinh thì sẵn sàng thực hiện đầy đủ.
"Chúng tôi không thể nào đánh đổi uy tín của mình vì muốn phát triển công ty một cách bền vững. Những vấn đề về kỹ thuật đã có quy định, có giấy phép rồi thì các sở ban ngành hướng dẫn chúng tôi để hoàn tất các thủ tục đó” - ông Sơn cho biết.
Theo thống kê của Hiệp hội Bất động sản TP HCM, tổng hợp số liệu từ 53 dự án của 12 tập đoàn và doanh nghiệp trong tổng số 490 dự án nhà ở được phê duyệt trong các năm 2015-2019, có đến 28.324 căn nhà và căn hộ đã bị chậm cấp sổ hồng. Việc chủ đầu tư chậm bàn giao sổ hồng khiến khách hàng bức xúc vì bị ảnh hưởng quyền lợi, dẫn đến việc tụ tập đông người, căng băng-rôn, biểu ngữ gây mất an ninh trật tự.
Xem xét từng dự án để tháo gỡ
Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM Trần Văn Thạch cho rằng, nguyên nhân chính khiến việc cấp sổ hồng còn chậm là do vướng mắc về kỹ thuật và pháp lý trong quy trình xác định giá đất. Cụ thể, trong quá trình thực hiện những dự án quy mô lớn, do thời gian triển khai kéo dài nên có nhiều luật, quy định được điều chỉnh, dẫn đến khó khăn khi giải quyết tính pháp lý. Hay có dự án điều chỉnh quy hoạch trong quá trình triển khai, đến khi hoàn thành phải thực hiện nghĩa vụ tài chính bổ sung thì có nhiều quy định phát sinh hoặc thay đổi.
Trong 6 tháng đầu năm 2020, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tính giá đất cho 38 dự án, sắp tới sẽ trình UBND TPHCM thông qua thêm 49 dự án. Hiện TP HCM còn hơn 100 dự án đề nghị tính tiền sử dụng đất chưa được giải quyết, để tháo gỡ vướng mắc thì phải xem xét từng dự án, vận dụng phù hợp các quy định của pháp luật.
"Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu UBND TP HCM bằng nhiều văn bản tháo gỡ cơ chế về phương pháp tính giá thì đã trình rồi. Còn những việc mang tính chất vận dụng pháp luật mà hiểu chưa giống nhau thì phải bàn, trình Ủy ban Nhân dân TP để phân loại thì mới giải quyết được” - ông Thạch cho biết.
Để “tăng tốc” cấp sổ hồng cho người dân, các sở ngành chức năng của TP HCM cần tích cực phối hợp tìm cách tháo gỡ. Về cơ chế, chính sách, cơ quan làm luật nên nghiên cứu phân quyền cho các quận, huyện được ký cấp sổ hồng thay vì tập trung một đầu mối tại Sở Tài nguyên và Môi trường. Có như vậy mới giảm tình trạng phát sinh khiếu nại, mất an ninh trật tự tại các chung cư vì cuốn sổ hồng./.