Tiếp tục phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng các vấn đề thuộc lĩnh vực vận tải, Đại biểu Đặng Ngọc Quỳnh, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên đề nghị Bộ trưởng Đinh La Thăng làm rõ về cơ cấu cũng như tỷ trọng vận tải của các phương thức hiện nay cũng như thời gian tới. Cụ thể đối với quy trình vận tải hàng hóa và hành khách theo phương thức nào sẽ được tập trung ưu tiên phát triển và chiến lược của ngành GTVT để thực hiện.

Áp lực quá lớn cho vận tải đường bộ

Chi tiết về cơ cấu và tỷ trọng của các phương thức vận tải hiện nay, Bộ trưởng Đinh La Thăng cho biết, hiện nay vận tải đường bộ đang chiếm tỷ trọng 61,43% về vận tải hàng hóa và 95,75% vận tải hành khách. Vận tải đường sắt chiếm 2% vận tải hàng hóa và 1,14% vận tải hành khách; vận tải thủy nội địa chiếm 30,28% vận tải hàng hóa và 0,19% vận tải hành khách; vận tải đường hàng hải chiếm 7,13% vận tải hàng hóa và 0,01% vận tải hành khách; vận tải hàng không chiếm 0,02% vận tải hàng hóa, 2,05% vận tải hành khách.

Bộ trưởng Đinh La Thăng nêu rõ, nhìn vào cơ cấu vận tải trên thực tế đã cho thấy rõ, tỷ trọng đảm nhận phương thức vận tải còn chưa hợp lý, vận tải đường bộ còn chiếm ưu thế trong khi vận tải đường sắt, đường thủy và hàng hải chỉ đạt tỷ trọng thấp mặc dù giá cước dịch vụ vận tải ở các loại hình này đang rất thấp.

12_chot_88014_juqo.jpgKết nối giữa các loại hình nhằm phân bổ hợp lý cơ cấu vận tải. (Ảnh minh họa: KT)
Phân tích cụ thể của Bộ trưởng Đinh La Thăng đã cho thấy, mỗi phương thức vận tải đều có những ưu điểm và nhược điểm khác nhau. Đối với vận tải đường bộ có tính cơ động rất cao, có thể vận chuyển từ “cửa đến cửa” nhưng lại có nhược điểm là giá thành cao và tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông.

Đối với vận tải đường thủy nội địa và đường biển rất thích hợp với vận chuyển hàng hóa khối lượng lớn, hàng siêu trường siêu trọng đặc biệt với ưu thế chi phí vận tải rất thấp. Tuy nhiên phương thức vận tải này lại phụ thuộc vào luồng tuyến và thời gian vận chuyển không nhanh, đặc biệt trong điều kiện kết nối giữa các phương thức vận tải chưa tốt.

Tương tự đối với vận tải đường sắt đã và đang phù hợp với vận chuyển hàng hóa khối lượng lớn, giá thành thấp tuy nhiên tính cơ động không cao nhất là khi việc kết nối các phương thức bị hạn chế. Ngoài ra, vận chuyển hàng không dù có ưu thế vận chuyển nhanh, phù hợp với việc vận chuyển hàng hóa có giá trị cao nhưng lại có nhược điểm là không thể vận chuyển với khối lượng lớn và có giá thành vận chuyển tương đối cao.

Trước thực trạng như trên, Bộ trưởng Đinh La Thăng cho rằng, theo chiến lược phát triển vận tải đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, sắp tới Bộ GTVT thực hiện việc tái cơ cấu ngành trong đó có tái cơ cấu vận tải, mục tiêu của ngành đưa ra theo hướng phát triển thị phần vận tải đường sắt, đường thủy, đường biển và giảm vận tải đường bộ, đặc biệt trên các tuyến hành lang chính, nâng cao chất lượng dịch vụ và giảm chi phí nhằm tăng năng lực cạnh tranh của quốc gia.

Theo đó, Bộ GTVT xác định mục tiêu cụ thể: Đối với vận tải đường bộ phải giảm còn 54,4% về hàng hóa và 93,23% về hành khách; vận tải đường sắt với thị phần vận tải tăng lên 4,34% về hàng hóa và 3,4% vận tải hành khách; đường thủy nội địa sẽ chiếm 3,38% vận tải hàng hóa và 0,17% vận tải hành khách; vận tải hàng hải chiếm 8,55% về hàng hóa và 0,07% về hành khách; vận tải hàng không chiếm 0,04% về hàng hóa và 3,23% về hành khách.

Đảm bảo tính liên kết giữa 5 loại hình vận tải

Bộ trưởng Đinh La Thăng nêu rõ, một trong những giải pháp nhằm cân đối thị phần vận tải chính là kiểm soát tải trọng phương tiện đường bộ đang được tiến hành như hiện nay. Nếu làm tốt việc kiểm soát chặt tải trọng đường bộ chắc chắn thị trường vận tải, giá cước vận tải sẽ trở về giá trị thực khi trong thực tế hiện nay, xe chở quá tải từ 2 – 3 lần đã khiến cước vận tải  không cao.

“Khi kiểm soát tốt tải trọng xe, cước vận tải đường bộ sẽ tăng lên do đó hàng hóa vận chuyển đường bộ buộc phải chuyển qua phương thức vận tải khác, điều này sẽ tăng cường tính liên kết giữa các loại hình vận tải với nhau. Bộ GTVT cố găng đến năm 2015 việc kiểm soát tải trọng xe sẽ được giải quyết căn bản”, Bộ trưởng Đinh La Thăng khẳng định.

Cũng theo Bộ trưởng Đinh La Thăng, ngoài việc phân bổ tỷ trọng hợp lý giữa các phương thức vận tải, Bộ GTVT sẽ tăng cường phát triển việc kết nối vận tải đa phương thức giữa 5 loại hình vận tải với nhau. “Tương lai hành khách sẽ chỉ cần dùng một tấm vé nhưng có thể được phục vụ tốt bởi tất cả các loại hình vận tải khác nhau”, Bộ trưởng Đinh La Thăng nêu rõ./.