Bài hát "Quê hương" được giới trẻ Nhật yêu thích

Bài hát "Quê hương", do nhạc sĩ Giáp Văn Thạch sáng tác, phổ thơ Đỗ Trung Quân được đông đảo công chúng, nhất là đồng bào Việt Nam ở xa Tổ quốc yêu thích. Bài hát đã gợi lên trong tâm trí tất cả mọi người một tình yêu thiết tha với vẻ đẹp bình dị quê hương yêu dấu. Mới đây nhất, bài hát "Quê hương" đã được ca sĩ Hải Triều hát lên bằng tiếng Nhật, được nhiều bạn trẻ đón nhận.

 Bài hát Quê hương được nhạc sĩ Giáp Văn Thạch viết năm 1984. Nhạc sĩ Giáp Văn Thạch sinh năm 1951, quê xã An Nhơn, huyện Thuận An, tỉnh Bình Dương, nguyên là cán bộ âm nhạc Phòng Biên tập văn nghệ, Sở Văn hóa Thông tin tỉnh Sông Bé. Ông mất năm 1986 (mới 35 tuổi), nhưng nhiều ca khúc của ông như: Cánh hoa dầu, Tiếng gọi rừng Đắc Ơ, Con thuyền vượt thác (phổ thơ Nguyễn Trọng Tạo), Đường thời gian (phổ thơ Phan Thị Thanh Nhàn) và nhất là bài hát Quê hương (phổ thơ Đỗ Trung Quân)... đã đọng lại trong tâm trí nhiều thế hệ công chúng.

Năm 1984, trong một đêm hè đầy tràn hứng khởi sáng tạo, trong căn nhà nhỏ của anh trên đường Đồ Chiểu, thị xã Thủ Dầu Một, nhạc sĩ Giáp Văn Thạch đã viết bài hát Quê hương, phổ từ một bài thơ nhỏ bốn khổ đăng trên Báo Khăn Quàng Đỏ của nhà thơ Đỗ Trung Quân, một người cũng chạc tuổi ông.

Nhà thơ Đỗ Trung Quân cho biết lúc đầu in ở báo Khăn quàng đỏ bài thơ có tựa đề: “Quê hương bài học đầu tiên của con”. Cứ theo khổ đầu thì đúng là bài thơ viết cho các em, khi phổ nhạc Giáp Văn Thạch thay là “Quê hương” và từ đây bài thơ viết cho trẻ nhỏ trở thành bài hát cho người lớn. Bài thơ gồm 7 khổ, trong đó 6 khổ mỗi khổ 4 câu.

Bài hát Quê hương được ca sĩ Ngọc Yến hát lần đầu hát trên Đài Tiếng nói Việt Nam, ngay từ khi ra đời đã lan tỏa đi khắp mọi miền đất nước và đến với những người Việt Nam ở khắp trên thế giới. Bài thơ Quê hương được đánh giá thành công nhất trong đời thơ của Đỗ Trung Quân và cũng là bài hát hay nhất trong đời nhạc của Giáp Văn Thạch.

Đến năm 1996, Đài Truyền hình Nhật Bản NHK trao tặng bài hát “Quê hương” là ca khúc châu Á có đời sống lâu dài nhất sử dụng trên đài truyền hình của nước mình (suốt 10 năm 1986-1996) với số tiền thưởng 1.000 đôla Mỹ. Nhà thơ Đỗ Trung Quân đã dành toàn bộ số tiền đó để gửi vào sổ tiết kiệm cho vợ nhạc sĩ Giáp Văn Thạch sử dụng để nuôi các con nhạc sĩ ăn học.

Như có duyên với đất nước mặt trời mọc, gần đây, nhiều bạn trẻ truyền nhau đường link về ca khúc Quê hương của do ca sĩ Hải Triều hát bằng lời Nhật. Giọng hát bài Quê hương bằng tiếng Nhật, nhưng rất truyền cảm và cách phối âm vẫn đậm chất Việt Nam.

Hải Triều từng ghi dấu ấn của mình tại thị trường Việt Nam bằng album Diễm xưa – hát song ngữ Nhật - Việt với những ca khúc của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và các sáng tác của nhạc sĩ Quốc Bảo được Hải Triều dịch sang tiếng Nhật. Hải Triều sau đó sống và làm việc tại Nhật Bản và anh quyết theo đuổi con đường âm nhạc của mình tại đất nước mặt trời mọc. Bài hát Quê hương là một trong những cố gắng của anh giới thiệu các ca khúc của Việt Nam đến với thị trường người nghe Nhật Bản. Hải Triều cho biết khá nhiều người Nhật yêu thích văn hóa Việt nhưng họ không biết nhiều về âm nhạc Việt Nam. Bài Quê hương được nhạc sĩ Matsushima Yoshio và Trần Gia Hòa phối khí. Nhạc sĩ Matsushima Yoshio cũng là người phổ lời Nhật cho ca khúc này. Do đặc trưng ngôn ngữ và với mục đích muốn chuyển tải hết nội dung, cái đẹp của bài hát nên nhạc sĩ đã phải viết lời Nhật dài ra gấp đôi.

Sắp tới Hải Triều cùng nhạc sĩ Matsushima sẽ có nhiều dự án hợp tác, mà gần nhất là dự án thu âm những ca khúc liên quan đến nạn nhân chất độc da cam. Hiện, Hải Triều vẫn đi diễn tại Nhật cùng ban nhạc riêng có tên HaiTrieuBox với những thành viên đều là người Nhật Bản./.