Dân làng trìu mến gọi bà là "Cụ Ninh phát thanh tư tưởng Hồ Chí Minh"…
"Phát thanh viên 3X"...Lúc dừng chân bên quán nước ven đường chợ Bến, tôi lấy làm tò mò khi nghe một giọng đọc "lạ" phát trên loa đặt ở ngọn cây bàng vọng lại. Hỏi: Phát thanh viên nào mà giọng có vẻ… cũ thế? Cô chủ quản cười nói: Anh này nghe chuẩn thật! Giọng bà cụ Ninh phát thanh tư tưởng Hồ Chí Minh đấy!.
Bà Ninh kể: Năm nay tôi 78 rồi. Nói như các cụ là thuộc hàng xưa nay hiếm rồi đấy. Nhưng mà nghĩ còn đi được, nói được, nên tham gia chi hội Người cao tuổi thôn Bá Lam 2 trong vai trò thư ký "cái loa" của thôn. Chúng tôi sắm thêm cái âm ly, cái mic này hơn trăm bạc nữa, thế là có… đài truyền thanh.
Bà cười phân bua: “Nói các anh đừng cười, chả phải phát thanh viên gì đâu. Chẳng qua là mình đọc mấy bài báo hay, mấy cái bài viết về học tập làm theo tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh cho cả làng cùng nghe. Các con tôi bảo: Mẹ già rồi làm thế làm gì cho bận thêm. Tôi bảo để mẹ tham gia cho vui xóm, vui làng. Mẹ đọc vậy, bà con nghe rồi làm theo báo, làm theo tấm gương Bác Hồ thì cuộc sống sẽ tốt đẹp hơn…”
 |
Câu chuyện của bà cụ răng đen, khăn vấn thuần Việt trong chiều bắt đầu như thế.
Quê bà tận Cầu Đơ thuộc đất Hà Đông. “Tuy là con thầy giáo, nhưng đến lớp Năm bây giờ thì bỏ ngang ra chợ Hà Đông bán trầu cau. Lấy chồng, được hai đứa con thì chồng bị chết vì bệnh dại. Một nách hai đứa con, gian truân lắm. Dưng mà còn xuân sắc, nên anh trai Mường ấy đã phải lòng".
Chắp nối với đời chồng thứ hai, cô hàng xén theo chồng về chợ Bến tận Kim Bôi này lập nghiệp cũng bằng gánh hàng xén đắp đổi qua ngày nuôi cả thảy chín đứa con cả riêng lẫn chung. Rồi người chồng sau cũng qua đời sớm, nên khi con cái trưởng thành bà cũng lại chỉ còn có một mình.
Bà Ninh kể: “Mấy năm nay, trên phát động học tập làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, chúng tôi đã có nhiều hoạt động như đọc báo trên loa phục vụ bà con, rồi vận động thể dục thể thao rèn luyện sức khoẻ. Tôi vốn rất thích báo chí văn thơ. Có báo mới về là tổ chức đọc cho các cụ nghe. Thôn có cái loa chúng tôi huy động sắm cái âm ly, cái míc nữa là có thể phát thanh miễn phí… Ngày đầu tôi mắc loa lên cây bàng trước cửa nhà, mỗi ngày mở máy đọc dăm ba tờ báo. Ngày hai buổi sớm chiều đọc sách, báo cho bà con, trước khi đọc, tôi phải luyện giọng vài lần. Giờ thì trạm truyền thanh đặt ở trụ sở thôn, tôi ra đó ngồi đọc vào giờ đã định hàng ngày. Tiếng loa phát đi xa lắm, vọng vào tận chân núi kia…”.
...và ước mong có nhiều báo đọc cho người dân ngheBà Ninh vui vẻ khoe chợ Bến quê mình mấy năm nay đổi mới nhiều. Đời sống bà con khá lên trông thấy, từ ngày có đường Hồ Chí Minh mới qua đây, xe cộ qua lại tấp nập. Nhiều nhà đẹp mọc lên, "có nhà còn đẹp hơn cả biệt thự ngoài Hà Nội cơ đấy!". Còn Hội người cao tuổi thì kinh phí không có nên chỉ có mỗi tờ báo Người cao tuổi mà cố gắng lắm mới đặt nổi.
Bà mơ ước có được báo cũ để tìm đọc bài về Bác, hay có được một tập thơ của người cao tuổi để thi thoảng đem đọc trên đài cho chương trình hấp dẫn, động viên làng xóm sống yên vui hoà thuận… Nói rồi bà đi vào nhà đem ra cuốn số chép những bài thơ do bà sáng tác để đọc trên đài. Nét chữ run run nghuệch ngoạc, thơ lục bát mà bà viết liền mạch không thấy xuống dòng có lẽ vì sợ…tốn giấy. Những câu thơ thật sâu lắng:
Về già nghèo rớt mùng tơi/Vì ham sách báo mà tôi rất giầu…
Hay:
Gia tài chỉ có thế thôi/Một kho sách báo một trời thơ văn…
Ông Nguyễn Ngọc Hỏa, người dân tộc Mường, chi hội trưởng người cao tuổi thôn Bá Lam 2 khen ngợi: Bà Ninh là người nhiệt tình tâm huyết với công tác xã hội. Đều đặn ngày hai buổi bà lên trụ sở thôn mở máy đọc báo cho dân nghe hay tuyên tuyền chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước, đặc biệt các bài viết về tư tưởng Hồ Chí Minh...
“Đó là cách tuyên truyền hiệu quả về tư tưởng, đạo đức của Bác vào đời sống hôm nay nhằm động viên mọi ngườì sống và làm việc tốt hơn… Hội người cao tuổi xã Cao Thắng mấy năm nay nhờ học tập và làm theo gương Bác mà phong trào nền nếp hơn. Câu lạc bộ dưỡng sinh, rồi phong trào rèn luyện sức khoẻ ngày càng sôi nổi, sống vui, sống khỏe sống có ích.... Đời sống văn hóa xứ Mường nơi heo hút này vì thế mà mở mang hơn...”.
Bà Ninh tâm sự, “bà con người Mường ở đây còn thiếu thông tin kiến thức về nhiều lĩnh vực lắm. Họ đặc biệt rất thích nghe những câu chuyện về tấm gương Bác Hồ, bởi vậy, tôi bớt chút thời gian sưu tầm những bài báo có nội dung thiết thực, đọc lại cho bà con nghe và làm theo. Tôi chỉ ao ước có thêm nhiều tờ báo hay và trời còn cho sức khoẻ là còn đọc phát thanh...”.
Nhìn cách cầm "mic" rồi nghe giọng của cụ "phát thanh viên" Trần Thị Ninh đọc thấy thật ấm lòng./.