Chiếc bình gốm cổ Chu Đậu- báu vật tại bảo tàng Thổ Nhĩ Kỳ

Ngày 09/8/2017, Đoàn công tác tỉnh Hải Dương do ông Nguyễn Mạnh Hiển - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương dẫn đầu, đã đến làm việc với bà Ayse Erdogu - Giám đốc Bảo tàng Cung điện Tokapi tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Bảo tàng Cung điện Tokapi là nơi đang lưu giữ một bình gốm cổ Chu Đậu - Hải Dương. Tại cuộc làm việc, ông Nguyễn Mạnh Hiển cho biết làng nghề gốm Chu Đậu của Hải Dương hiện nay rất phát triển, các sản phẩm của làng đã được dùng làm tặng phẩm của các lãnh đạo Việt Nam, và gần đây làng nghề đã tái tạo lại chiếc bình giống với hiện vật đang có ở Bảo tàng Cung điện Tokapi.

Theo bà Erdogu, chiếc bình gốm Chu Đậu là một hiện vật rất quý của bảo tàng, chưa có bình gốm nào của bảo tàng lại có họa tiết và thông tin rõ như vậy với 13 Hán tự. Bà Erdogu cho biết chiếc bình gốm Chu Đậu được trưng bày ở bảo tàng từ năm 1980 đến năm 2000; sau đó do có động đất ở Istanbul nên bảo tàng phải trùng tu lại, bình gốm Chu Đậu được lưu giữ trong kho. Sắp tới bảo tàng hoàn tất trùng tu, bình gốm sẽ tiếp tục được đưa ra trưng bày. Cũng theo bà Erdogu, hiện bảo tàng còn có hai hiện vật về gốm khác cũng có nguồn gốc từ Việt Nam.

Chiếc bình gốm Chu Đậu được biết đến từ một bức thư của ông Makoto Anabuki, cán bộ ngoại giao Nhật Bản (từng làm Bí thư thứ hai Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam) gửi nguyên Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương Ngô Duy Đông thông tin về một chiếc bình gốm cổ được trưng bày tại Bảo tàng Tokapi vào năm 1980. Trên bình có 13 chữ Hán: “Thái Hòa bát niên Nam Sách châu tượng nhân Bùi Thị Hý bút”, tạm dịch là “Năm Thái Hòa thứ tám (đời vua Lê Thánh Tông 1450), thợ gốm Bùi Thị Hý vẽ” (hiện có nhiều cách hiểu khác nhau về các chữ Hán trên bình và thứ tự sắp xếp các chữ). Từ bức thư này, các nhà khảo cổ học đã tiến hành khám phá dòng gốm cổ Chu Đậu của Việt Nam từng phát triển hưng thịnh từ thế kỷ 15 và 16. Từ các hiện vật cổ khai quật được, các nhà nghiên cứu đã mô phỏng khôi phục lại và tạo nên thương hiệu gốm Chu Đậu ngày nay./.