Hôm qua (12/1), nhiều hoạt động diễn ra trên khắp Haiti tưởng nhớ các nạn nhân trong trận động đất mạnh 7 độ richter.

Haiti đổ nát vì động đất (ảnh: content.time)
5 năm sau trận động đất cướp đi mạng sống của ít nhất 230.000 người, bất chấp hàng tỉ USD viện trợ quốc tế, hàng triệu người dân Haiti vẫn sống trong những khu lều tạm và đối mặt với nghèo đói. Cùng với khó khăn về kinh tế, cuộc sống của người dân Haiti cũng tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức do tác động của những bất ổn chính trị trong nước.

Đúng 4h53 chiều qua ( giờ địa phương) - thời điểm 5 năm trước xảy ra  trận động đất mạnh 7 độ richter, người dân trên những con phố đông đúc của thủ đô Port-au-Prince đã dừng mọi hoạt động trong một phút để tưởng niệm những nạn nhân xấu số. Nhiều buổi lễ cầu nguyện cũng được tổ chức tại các nhà thờ trên khắp Haiti. Tổng thống Michel Martelly tham dự một lễ tưởng niệm tại địa điểm chôn cất hàng loạt các nạn nhân động đất ở ngoại ô thủ đô Port-au-Prince.  

Phát biểu tại buổi lễ, ông Martelly xúc động bày tỏ, 5 năm đã trôi qua nhưng nỗi đau do trận động đất để lại vẫn còn đó: “Đối với tôi và người dân Haiti, hôm nay là một ngày buồn. Là ngày chúng ta nhớ về những gì đã xảy ra, nhớ về những người xấu số và cả những người sống sót nhưng vẫn đang phải đối mặt với bệnh tật. Cuộc sống của mọi người đã thay đổi sau trận động đất này”

Theo ước tính, trận động đất xảy ra hôm 12/1/2010 đã cướp đi mạng sống của hơn 200.000 người, làm 300.000 người bị thương và đẩy hàng triệu người vào cảnh không có nhà cửa. Ngay sau khi trận động đất xảy ra, Haiti đã nhận được sự hỗ trợ to lớn của cộng đồng quốc tế với những cam kết cả trong ngắn và dài hạn.

Liên Hợp Quốc cho biết, Haiti đã nhận được hơn 80% trong tổng số 12,5 tỉ USD của hơn 50 nước cùng các tổ chức đa phương cam kết hỗ trợ. 

Nhiều hoạt động tái thiết đã được thực hiện trong 5 năm qua, với những con đường mới được mở, chuỗi khách sạn sang trọng mọc lên tại thủ đô, cùng sân bay quốc tế mới và hàng trăm trường học được xây dựng. Đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Haiti đạt 250 triệu USD trong năm qua.

Tuy nhiên, sự phục hồi và tái thiết này được cho là chưa đồng đều và không tương xứng với sự hỗ trợ quốc tế. 5 năm sau trận động đất xảy ra, hơn 1 triệu người đã được cung cấp nhà ở nhưng hàng nghìn người vẫn sống trong các lều tạm hay phải đối mặt với nỗi đau bệnh tật. Ngân hàng Thế giới cho biết, hơn 6 triệu người sống dưới mức ngưỡng nghèo quốc gia là 2,44 USD/ngày tại Haiti.

Nhiều người dân cho biết cuộc sống của họ đang gặp nhiều khó khăn do chi phí sinh hoạt tăng nhanh và thiếu việc làm.

Bên cạnh khó khăn về kinh tế, những bất ổn chính trị trong nước cũng cản trở hoạt động tái thiết sau động đất. Hàng loạt các cuộc biểu tình phản đối chính phủ diễn ra trong thời gian qua kêu gọi tổng thống và thủ tướng từ chức. Lo ngại bất ổn chính trị trong nước có thể làm gián đoạn sự hỗ trợ quốc tế. Người dân Haiti và các tổ chức quốc tế kêu gọi chính phủ nhanh chóng chấm dứt bất ổn chính trị và xây dựng một kế hoạch dài hạn hơn cho tương lai của quốc gia châu Phi này.

Người đứng đầu phái bộ của Tổ chức di trú quốc tế tại Haiti Gregoire Goodstein nhận định: “Tôi nghĩ nếu các nước tiếp tục tăng cường hỗ trợ người dân Haiti, nếu có sự ổn định chính trị và điều kiện thời tiết ổn định, chắc chắn trong vòng 12 tháng chúng ta có thể đóng cửa tất cả các khu lán trại cho những người mất nhà cửa”.

Trong một nỗ lực lập lại trật tự an ninh trong nước, Tổng thống Haiti Martelly và giới chức lập pháp nước này hôm qua đạt được thỏa thuận dài hạn nhằm mở đường cho việc tổ chức các cuộc bầu cử quốc hội vốn bị trì hoãn suốt 3 năm qua, qua đó giúp giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon hôm qua hối thúc cộng đồng quốc tế tiếp tục đóng góp viện trợ cho Haiti. Mỹ - nhà tài trợ lớn nhất cũng cam kết sát cánh cùng Haiti trong  hoạt động tái thiết cơ sở hạ tầng và nền kinh tế trong thời gian tới./.