Mỹ có thể sẽ loại các phi công Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình huấn luyện với F-35, nhằm gây sức ép buộc đồng minh NATO phải hủy thương vụ mua hệ thống phòng không S-400 của Nga.

Mỹ đang “xem xét nghiêm túc việc đình chỉ chương trình huấn luyện phi công F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ”, hai nguồn tin giấu tên nói với Reuters ngày 28/5, nhưng không nêu chi tiết quyết định như vậy đã được đưa ra hay chưa.

Một chiếc F-35 tại căn cứ không quân Luke của Mỹ. Ảnh: Facebook

Hiện tại, Thổ Nhĩ Kỳ triển khai 4 phi công và 47 nhân viên quân sự tại căn cứ không quân Luke ở Arizona của Mỹ để học cách vận hành máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 của Mỹ. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ cũng triển khai các quân nhân tới Nga để học các sử dụng hệ thống phòng không S-400.

Chính phủ của Tổng thống Recep Erdogan khẳng định nước này cần cả F-35 và S-400 đề bảo vệ chủ quyền. Thổ Nhĩ Kỳ đã đặt mua 100 chiếc F-35 và khẳng định những chiếc tiêm kích này cần phải được bàn giao, đặc biệt là vì Thổ Nhĩ Kỳ đã đầu tư 1,25 tỷ USD vào chương trình sản xuất một số linh kiện cho F-35.

Trong khi đó Mỹ khẳng định một đối tác NATO “tốt” chỉ nên mua các loại vũ khí được Mỹ “chấp nhận”. Tháng 3 vừa qua, Mỹ tuyên bố dừng chuyển giao các thiết bị liên quan đến F-35.

Lockheed Martin đã tổ chức lễ bàn giao 2 chiếc F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 6/2018 và 2 chiếc khác vào tháng 4/2019. Tuy nhiên, những chiếc máy bay này đều vẫn ở trên đất Mỹ. Phía Thổ Nhĩ Kỳ hy vọng những chiếc máy bay hiện đang ở căn cứ Luke này sẽ được đưa về căn cứ không quân Malatya của Thổ vào tháng 11/2019./.