Tại phiên thảo luận về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2015 do Ủy ban Tư pháp của Quốc hội tổ chức, đại diện Vụ pháp chế - Bộ Công thương đề nghị, cần quy định tội hình sự đối với trường hợp kinh doanh theo mô hình đa cấp không phải là hàng hóa, như các hoạt động tuyển dụng, thu hút đầu tư, huy động tiền…
Theo bà Trần Đỗ Quyên, Phó Vụ trưởng Vụ pháp chế, Bộ Công thương, một trong những điểm quan trọng của bán hàng đa cấp là phải có hoạt động bán và tiêu thụ hàng hóa. Tuy nhiên, thực tế, thời gian qua, mô hình kinh doanh đa cấp đã bị biến tướng thành nhiều loại khác nhau ở các lĩnh vực, trong đó mục đích chính là huy động vốn của người tham gia.
Bà Quyên cho biết, lợi nhuận của mô hình kinh doanh đa cấp không đến từ việc bán sản phẩm mà đến từ lôi kéo người dùng tham gia với mục đích huy động vốn. Người tham gia sẽ phải nộp các khoản tiền ký quỹ hoặc các loại lệ phí tham gia hay trực tiếp mua sản phẩm với số tiền nhất định để trở thành thành viên của mạng lưới. Đó chính là nguồn thu nhập chính của các công ty này, sau đó họ sẽ chia tỷ lệ phần trăm số tiền nhờ lôi kéo người tham gia theo các cấp khác nhau. Những hành vi này chưa được xử lý hình sự vì Bộ luật Hình sự 2015 đã bỏ tội kinh doanh không có giấp phép.
Do đó, bà Quyên cho rằng cần quy định tội hình sự đối với kinh doanh theo mô hình đa cấp mà pháp luật không cho phép, không phải là hàng hóa như các hoạt động thu hút đầu tư, huy động tiền.
“Luật Kinh doanh bảo hiểm cho phép sử dụng mô hình đa cấp trong trường hợp bán bảo hiểm. Còn trường hợp pháp luật không cho phép, chúng tôi đề xuất đưa vào xử lý hình sự. Bởi vì mảng đa cấp có nhiều vấn đề, hậu quả rất lớn. Do đó, chúng tôi mong muốn, khi kinh doanh mô hình đa cấp đối với các dịch vụ không phải là hàng hóa thì đề nghị đưa vào xử lý hình sự trong Bộ luật Hình sự sửa đổi lần này”, bà Quyên đề nghị./.
