Sáng 25/7, trong cuộc họp trực tuyến với Chính phủ về công tác phòng chống dịch Covid-19, lãnh đạo thành phố Đà Nẵng báo cáo, vào tối 24/7, Đà Nẵng phát hiện 21 người nước ngoài nhập cảnh trái phép.
Trước đó vào ngày 17/7, cơ quan chức năng tại Đà Nẵng phát hiện 24 người Trung Quốc trên địa bàn. Liên quan đến vấn đề này, công an TP Đà Nẵng vừa bắt 3 người liên quan đường dây đưa người nước ngoài nhập cảnh trái phép.
Tăng cường công tác quản lý tạm trú, tạm vắng
Về vấn đề này, luật sư Đặng Văn Cường, văn phòng luật sư Chính pháp (đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng, hành vi nhập cảnh trái phép, cư trú trái phép tại Việt Nam trong giai đoạn hiện nay là hành vi nguy hiểm cho xã hội. Bởi vậy hoàn toàn có thể truy cứu trách nhiệm hình sự để đảm bảo an ninh, an toàn cũng như phòng chống dịch bệnh trong giai đoạn hiện nay.
Đã bị xử lý hành chính mà còn vi phạm, có thể phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Theo đó, điều 20 Luật nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam năm 2014 quy định, người nước ngoài được nhập cảnh khi có đủ các điều kiện sau đây: Hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế và thị thực; Người nước ngoài nhập cảnh theo diện đơn phương miễn thị thực thì hộ chiếu phải còn thời hạn sử dụng ít nhất 6 tháng và phải cách thời điểm xuất cảnh Việt Nam lần trước ít nhất 30 ngày;
Không thuộc trường hợp chưa cho nhập cảnh quy định tại Điều 21 của Luật này, bao gồm: Không đủ điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 20 của Luật này; Trẻ em dưới 14 tuổi không có cha, mẹ, người giám hộ hoặc người được ủy quyền đi cùng; Giả mạo giấy tờ, khai sai sự thật để được cấp giấy tờ có giá trị nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú; Người bị mắc bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh truyền nhiễm gây nguy hiểm cho sức khỏe cộng đồng; Bị trục xuất khỏi Việt Nam chưa quá 03 năm kể từ ngày quyết định trục xuất có hiệu lực; Bị buộc xuất cảnh khỏi Việt Nam chưa quá 06 tháng kể từ ngày quyết định buộc xuất cảnh có hiệu lực; Vì lý do phòng, chống dịch bệnh; Vì lý do thiên tai; Vì lý do quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
Như vậy, theo quy định trên thì việc nhập cảnh vào nước ta phải đảm bảo các điều kiện theo quy đinh của pháp luật. Mọi trường hợp nhập cảnh trái phép đều được coi là hành vi vi phạm pháp luật và tuỳ từng tính chất, mức độ có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cụ thể, điều 17 Nghị định 167/2013/NĐ- CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tư, an toàn, xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy và chữa cháy; phòng chống bạo lực gia đình như sau: Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với một trong những hành vi như: Người nước ngoài nhập cảnh, hành nghề hoặc có hoạt động khác tại Việt Nam mà không được phép của cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam; giúp đỡ, chứa chấp, che giấu, tạo điều kiện cho người khác đi nước ngoài, ở lại nước ngoài, vào Việt Nam, ở lại Việt Nam hoặc qua lại biên giới quốc gia trái phép; Cá nhân, tổ chức ở Việt Nam bảo lãnh hoặc làm thủ tục cho người nước ngoài nhập cảnh Việt Nam, xin cấp thị thực, cấp thẻ tạm trú, gia hạn tạm trú, giấy tờ có giá trị nhập cảnh, cư trú tại Việt Nam nhưng không thực hiện đúng trách nhiệm theo quy định của pháp luật hoặc khai không đúng sự thật khi bảo lãnh, mời hoặc làm thủ tục cho người nước ngoài nhập cảnh, xin cấp thị thực, cấp thẻ tạm trú, gia hạn tạm trú, giấy tờ có giá trị nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú tại Việt Nam;
Trong trường hợp người nào đã bị xử phạt vi phạm hành chính về trường hợp trên mà còn vi phạm thì có thể sẽ bị xử lý hình sự về tội vi phạm quy định về xuất cảnh, nhập cảnh; tội ở lại Việt Nam trái phép theo Điều 347 Bộ luật hình sự 2015. Cụ thể: Người nào xuất cảnh, nhập cảnh trái phép hoặc ở lại Việt Nam trái phép, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Tình trạng nhập cư trái phép vào nước ta là đặc biệt nguy hiểm
Theo luật sư Cường, đối với những đối tượng biết mình nhiễm Covid-19 nhưng cố tình nhập cảnh vào Việt Nam, cư trú trái phép hoặc thực hiện các việc hành vi đi lại, giao tiếp không tuân thủ các quy định về phòng chống dịch bệnh thì còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lây truyền bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người. Vấn đề này cơ quan chức năng sẽ phải làm rõ. Ngoài hành vi nhập cảnh trái phép thì các đối tượng còn vi phạm các quy định nào khác hay không để xử lý theo quy định pháp luật. Những hành vi vi phạm quy định về phòng chống dịch bệnh thì sẽ bị xử phạt hành chính, nếu đến mức nghiêm trọng thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Luật sư Cường nhận định, hiện nay, với tình trạng nhập cư trái phép vào nước ta là đặc biệt nguy hiểm, nhất là khi tình hình dịch bệnh Covid 19 trên thế giới vẫn chưa được kiểm soát và nước ta vẫn đang thắt chặt các biện pháp cấm nhập cảnh để kiểm soát dịch bệnh.
Nếu để lọt các đối tượng này thì không chỉ dẫn đến nguy cơ bùng phát dịch bệnh trở lại mà còn ảnh hưởng đến an ninh chính trị, an toàn trật tự xã hội. Bởi lẽ, một số đối tượng nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam với mục đích hoạt động phi pháp, thực hiện những hành vi trái pháp luật như sản xuất, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, tổ chức đánh bạc trên mạng internet với quy mô xuyên quốc gia hay gây bạo động lật đổ chính quyền, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh chính trị. Việc kiểm soát an ninh đối với người nước ngoài là thật sự cần thiết. Nếu phát hiện các trường hợp nhập cảnh trái phép cần xử lý thật nghiêm để thể hiện tính răn đe, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội.
Tăng cường công tác quản lý tạm trú, tạm vắng
Ngoài ra, để chủ động phòng ngừa, ngăn chặn và chấm dứt tình trạng người nước ngoài nhập cảnh trái phép thì các cơ quan quản lý xuất nhập cảnh cần tăng cường công tác quản lý tạm trú, tạm vắng, quản lý chặt chẽ người ngoài nhập cảnh; Tăng cường phối hợp với Bộ đội biên phòng chỉ đạo các lực lượng chức năng dọc tuyến biên giới Việt - Trung làm tốt công tác quản lý công dân nhập cảnh, nhất là các đường tiểu ngạch.
Tăng cường công tác nắm địa bàn, đẩy mạnh công tác điều tra, phát hiện những người nhập cảnh, dẫn dắt đưa người nhập cảnh trái phép để xử lý kịp thời. Đồng thời, để công tác đấu tranh với hoạt động nhập cảnh trái phép qua biên giới đạt được hiệu quả cao, cần có sự vào cuộc quyết liệt của các tổ chức xã hội, các ngành, các cấp từ biên giới đến nội địa./.