Vỡ moong nước ở mỏ titan: Công ty khai thác lộ nhiều sai phạm

Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cho biết, Đoàn công tác Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (Bộ TN&MT) đã có kết quả xác định nguyên nhân ban đầu về sự cố vỡ bờ moong nước tại mỏ khai thác quặng titan – zircon của Công ty TNHH Tân Quang Cường xảy ra ngày 16/6 ở khu vực Nam Suối Nhum, xã Thuận Quý, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận.

Sau khi Đoàn công tác kiểm tra khu vực khai thác, trong đó có moong xảy ra sự cố; khu vực vườn gần khu vực khai thác, tuyến đường ĐT 719 và khu vực xung quanh bị ảnh hưởng do sự cố gây ra…Đoàn công tác đã làm việc trực tiếp với Công ty TNHH Tân Quang Cường ở văn phòng tại mỏ để thu thập thêm hồ sơ, tài liệu liên quan.

Về nguyên nhân, theo kết quả kiểm tra thực địa, khu vực bị vỡ bờ moong là do Công ty TNHH Tân Quang Cường mở vỉa, đào moong chứa nước để khai thác tại vị trí có địa hình cao (sườn đồi) tại cote +69 mét, cao hơn địa hình mặt đường ĐT 719 khoảng 50 mét, xung quanh là bờ cát.

Tuy nhiên, trong quá trình bơm nước vào moong, Công ty TNHH Tân Quang Cường đã thiếu sự theo dõi, kiểm tra lượng nước bơm vào nên đã xảy ra sự cố là tràn nước, vỡ vách moong tạo thành dòng áp lực lớn đẩy nước và cát trong hồ chảy tràn gây ra sự cố.

Công ty TNHH thương mại Tân Quang Cường đã và đang khai thác quặng titan tại khu vực Nam Suối Nhum theo Giấy phép khai thác khoáng sản số 1019/GP-BTNMT nêu trên do Bộ TN&MT cấp; tại thời điểm kiểm tra có 3 vị trí đã được Công ty khai thác với tổng diện tích khoảng 6 ha, vị trí các moong khai thác phù hợp với thiết kế mỏ đã duyệt và đều nằm trong diện tích khu vực được phép khai thác.

Nhưng trong quá trình hoạt động khai thác titan, Công ty TNHH thương mại Tân Quang Cường vẫn còn một số tồn tại, thiếu sót như: Công ty TNHH thương mại Tân Quang Cường chưa hoàn thành việc ký hợp đồng thuê đất để khai thác khoáng sản.

Công ty chưa đăng ký ngày bắt đầu khai thác theo quy định; chưa báo cáo để cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, xác nhận hoàn thành công trình xử lý môi trường theo Báo cáo đánh giá tác động môi trường đã duyệt; chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép sử dụng nước mặt; chưa có Giấy phép xả thải vào nguồn nước theo quy định.

Để khắc phục hậu quả so sự cố gây ra, Công ty TNHH thương mại Tân Quang Cường đã phun nước rửa sạch cát trên đường, tiếp tục xử lý cát phủ hai bên hành lang tuyến đường cũng như các vị trí sân vườn và khu vực gần bờ biển.

Hiện tại, TNHH thương mại Tân Quang Cường đã cam kết đền bù thiệt hại về sân vườn, cây cảnh, xe máy, ao cá, và một số vật dụng bàn, ghế trong quán ăn của nhà bà Trần Thị Nam là 700 triệu đồng. Đối với với diện tích trồng Phi Lao của hộ dân Trần Văn Đức bị ảnh hưởng nằm quy hoạch diện tích đất khai thác nên Công ty đang tiến hành bồi thường thiệt hại về cây trồng. 

Đoàn công tác đã yêu cầu Công ty TNHH thương mại Tân Quang Cường tạm dừng toàn bộ hoạt động khai thác tại mỏ để xử lý dứt điểm sự cố, đảm đảm an toàn, đáp ứng các yêu cầu về môi trường và khắc phục xong các tồn tại thiếu sót nêu trên. Đồng thời, đoàn tiếp tục kiểm tra thực địa và làm việc với Công ty TNHH thương mại Tân Quang Cường để làm rõ trách nhiệm và những tồn tại, hạn chế nêu trên để kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

Dự kiến, sau khi có báo cáo kết quả của Đoàn kiểm tra, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam sẽ có báo cáo chính thức, kiến nghị các việc xử lý gửi Bộ trưởng Bộ TN&MT trong ngày 20/6 để chỉ đạo thực hiện./.