Sáng 17/11, tại phiên chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng, Đại biểu Bạch Thị Hương Thuỷ, Đoàn ĐBQH tỉnh Hoà Bình đề cập đến tình trạng gian lận, liên quan thanh toán điện tử, thanh toán thẻ cũng như giải pháp của ngành ngân hàng để đảm bảo quyền lợi khách hàng và an ninh an toàn thanh toán.

Trong phần trả lời chất vấn của đại biểu, Thống đốc Lê Minh Hưng khẳng định, các hành vi gian lận trong thanh toán thẻ có dấu hiệu gia tăng đáng lo ngại không chỉ ở Việt Nam mà đang xảy ra tại nhiều quốc gia trên thế giới.

Thống đốc dẫn số liệu thống kê của Tổ chức phát thành thẻ quốc tế, năm 2015 tổng thiệt hại do gian lận thanh toán thẻ đã lên đến khoảng trên 21 tỷ USD. Đây là số tiền rất lớn, tính bình quân 100 USD giao dịch, khách hàng thiệt hại 7 cent. Riêng ở Việt Nam, mức độ gian lận chỉ vào khoảng 1/3 mức bình quân của thế giới, nhưng thời gian gần đây tình trạng này đang có dấu hiệu gia tăng.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng trả lời chất vấn của các ĐBQH sáng 17/11.

Thống đốc Lê Minh Hưng cho biết, nguyên nhân gia tăng tình trạng gian lận trong thanh toán thẻ được xác định từ phía các ngân hàng. Hệ thống ATM bị cài đặt thiết bị đánh cắp dữ liệu gây thiệt hại cho chủ thẻ.

Đặc biệt, quy trình bảo mật thông tin ngân hàng vẫn còn lỗ hổng. Phía người sử dụng sơ xuất trong bảo quản thông tin lưu trữ nên bị chiếm dụng, chiếm đoạt tiền. Đơn vị chấp nhận thẻ còn lỗ hổng bảo mật thông tin, cá biệt có tổ chức thông đồng đối tượng xấu để chiếm đoạt của chủ thẻ có diễn biến gia tăng.

Chính vì thế, Thủ tướng chỉ đạo và Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư quy trình xử lý va quy định rõ trách nhiệm của tổ chức tín dụng, với các nghĩa vụ bồi hoàn trong những trường hợp cụ thể. Vừa qua, khi xuất hiện các hiện tượng gian lận, nhiều tổ chức tín dụng đã giải quyết kịp thời, ứng tiền, miễn lãi suất trong giai đoạn điều tra cho khách hàng bị ảnh hưởng.

Theo Thống đốc Lê Minh Hưng, thời gian tới, ngành ngân hàng sẽ hoàn thiện các quy định pháo lý, an ninh an toàn, chuyển đổi thẻ từ thẻ từ sang thẻ chip để tăng tính bảo mật cao hơn.

Đồng thời, ngành ngân hàng cũng sẽ áp dụng tiêu chuẩn quốc tế về an toàn bảo mật, tăng cường kiểm tra giám sát hệ thống thanh toán thẻ. Đặc biệt, tăng truyền thông từ phía tổ chức ngân hàng với người sử dụng thẻ để nâng cao cảnh giác. 

“Một nhiệm vụ quan trọng nữa của ngành ngân hàng thời gian tới là phối hợp với cơ quan công an điều tra, làm rõ nguyên nhân và xử lý nghiêm minh các hành vi gian lận. Qua đó cảnh báo và góp phần hạn chế rất nhiều hành vi gian lận trong thanh toán thẻ ngân hàng”, Thống đốc Lê Minh Hưng khẳng định.

Kiểm soát rủi ro đảm bảo an toàn kho quỹ

Tranh luận với Thống đốc Ngân hàng Nhà nước về vấn đề này, Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương, Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Thuận cho rằng, không chỉ có tình trạng gian lận trong giao dịch thanh toán thẻ. Có một số trường hợp nhỏ lẻ khách hàng đột ngột bị mất tiền trong tài khoản và đề nghị Thống đốc cho biết việc chỉ đạo, kiểm soát vấn đề bảo mật để mang lại niềm tin cho khách hàng.

Thừa nhận có vụ việc liên quan về an toàn tiền gửi tiết kiệm, Thống đốc Lê Minh Hưng cho biết, sau khi nghe thông tin, Ngân hàng Nhà nước đã kịp thời chỉ đạo các chi nhánh ngân hàng thực hiện thanh kiểm tra xác minh; yêu cầu cơ quan tổ chức tín dụng phối hợp cơ quan điều tra làm rõ, xử lý nghiêm, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng.

Đưa ra giải pháp cho vấn đề này, Thống đốc Lê Minh Hưng nêu rõ: Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu các tổ chức tín dụng xây dựng hệ thống kiểm soát hành vi phạm tội; tuyền truyền phổ biến quy định phòng ngừa hành vi vi phạm đối với lĩnh vực ngân hàng.

Ngành ngân hàng cũng đã tổ chức hội nghị trực tuyến toàn ngành về hành vi vi phạm thanh toán thẻ. Đồng thời rà soát triệt để quy trình kiểm tra và kiểm soát nội bộ; kiểm soát rủi ro, an toàn kho quỹ... để ngăn chặn kịp thời hành vi vi phạm như vừa qua (cướp phòng giao dịch).

Đặc biệt, nâng cao ý thức cảnh giác của các bộ ngân hàng toàn ngành; thực hiện đúng trình tự thủ tục nội bộ; nêu cao trách nhiệm rà soát cán bộ và đào tạo nghiệp vụ, luân chuyển ở vị trí trực tiếp giao dịch với khách hàng... để đảm bảo an toàn. Công bố công khai thông tin quy trình nghiệp vụ, sản phẩm dịch vụ cho cách hàng; lưu ý khách hàng về bảo mật thông tin cá nhân.

“Ngày 1/10 vừa qua, Ngân hàng Nhà nước đã có Chỉ thị 17 tăng cường phòng chống vi phạm ở lĩnh vực ngân hàng. Tổ chức hội nghị trực tuyến quán triệt đến cán bộ chủ chốt, tăng cường ngăn ngừa phòng chống cũng như nghiêm túc xử lý nghiêm vi phạm quy định của pháp luật. Ngân hàng Nhà nước tin rằng, những việc làm trên sẽ hạn chế những vụ việc phát sinh liên quan đến tiền gửi ngân hàng trong thời gian tới”, Thống đốc Lê Minh Hưng khẳng định./.