Khi chúng tôi đến thăm trại gà giống của gia đình anh Nông Văn Pai (SN 1986), thôn Khuổi Nọoi B, xã Như Khuê, huyện Lộc Bình, Lạng Sơn và ngỏ ý muốn mua chục con gà 6 ngón về nuôi, anh Pai vội vàng đáp: “Giờ không còn con giống đâu, mấy hôm nay cũng nhiều người vào hỏi mua nhưng mình đang cấp hơn 1.000 con giống gà 6 ngón cho Phòng Nông nghiệp huyện Lộc Bình, đến nay còn chưa cấp đủ cho họ này”.

Gà 6 ngón nhà anh được chăn thả tự nhiên nên thịt chắc và ngon hơn gà nuôi nhốt.

Nhấp ngụm nước chè, anh Pai kể: Anh sinh ra trong gia đình thuần nông, tuổi thơ vất vả luôn khiến anh khao khát tìm kiếm con đường làm giàu cho bản thân. Học xong trung học, anh xin bố mẹ đi xuất khẩu lao động tại Malaysia 3 năm, về nước anh vào Đồng Nai làm công nhân một thời gian khá dài. Năm 2012, sau khi có chút vốn anh Pai trở lại quê xây dựng gia đình và lập nghiệp.

Được bố mẹ chia cho vài sào ruộng nước, canh tác quanh năm cũng chỉ đủ ăn, anh Pai xoay xở nuôi thêm lợn nái. Trong thời gian nuôi lợn, anh Pai xây chuồng trại chăn thả gà và nhận ra giống gà 6 cựa có hiệu quả kinh tế cao được nhiều người tìm mua. Sau nhiều đêm suy nghĩ, đầu năm 2014 anh quyết định bán hết lợn để mua giống gà được mệnh danh là gà “tiến vua” của người Dao trên núi Mẫu Sơn về thả.

Anh Pai kể: Ban đầu mình chỉ dám mua đôi gà trống giống gà này về thả vì thời điểm đó giá cả khá đắt đỏ và vì lo lắng gà hợp khí hậu lạnh, mát trên Mẫu Sơn, mang xuống núi sẽ chưa thích nghi được. Khi mang về anh cho phối giống với đàn gà mái là gà nhà. Rồi từ đó, đàn gà nhà anh tăng liên tục qua các năm.

Bắt con gà mẹ lông vàng nhạt, anh Pai giới thiệu: “Gà bình thường mỗi chân có 4 ngón, 3 ngón trước, một ngón sau, nhưng giống gà này có tới 6 ngón mỗi chân. Ngoài 3 ngón trước dài, xòe rộng và 1 ngón sau ngắn, ở vị trí cao hơn thì còn 2 ngón nữa ở phía sau”.

“Đó là cựa, tính tổng 2 chân con gà mái có 4 cựa. Người dân gọi là gà 6 cựa, tính mỗi chân 6 ngón. Giống gà này được nuôi lâu đời ở vùng núi Mẫu Sơn, nhưng giờ cũng nhiều người mang về dưới này nuôi. Gà nhiều cựa đẻ 10-15 trứng/lứa. Về hình dáng và màu sắc, gà 6 ngón tương tự gà ri, nhưng to hơn. Gà trống trưởng thành nặng khoảng 3 kg, gà mái hơn 2 kg”, anh Pai giải thích.

Anh Pai cho biết, gà 6 ngón sống trên vùng núi Mẫu Sơn có khí hậu lạnh hơn so với dưới thấp, nên khi đem về nuôi gặp không ít khó khăn. Có nhiều con chưa kịp lớn đã chết do bệnh tật. “Có thời điểm đàn gà nhà mình chết 200 con, xót lắm”. Chưa nuôi giống gà này bao giờ nên anh phải mò mẫm kinh nghiệm thông qua người thân và tự mình đúc rút.

Anh Pai chuyên cung cấp gà 6 ngón cho các nhà hàng, quán ăn, ngoài ra thương lái và khách quen có nhu cầu sẽ gọi điện trước rồi tự đến tận nhà mua. Gà ta anh bán giá 120.000 - 130.000 đồng một kg, gà 6 ngón bán 160.000 - 180.000 đồng/kg, có thời điểm lên tới hơn 200.000 đồng/kg. Anh bán xoay vòng, xen kẽ tùy theo nuôi gối lứa ở các thời điểm để đảm bảo luôn có nguồn hàng cho khách.

Hiện tại, anh đang sửa lại chuồng nuôi nên chỉ còn đang giữ nuôi 10 con trống, hơn 40 con gà mái giống 6 ngón đẻ trứng ấp và cấp giống cho bà con trong vùng. Với con giống  gà 6 ngón 2 tuần tuổi anh bán với giá 50.000/con.  Từ mô hình nuôi giống gà 6 ngón kết hợp với trồng trọt đã cho gia đình anh thu nhập hơn 100 triệu mỗi năm./.