Thông tin tại Tọa đàm “Phát huy hiệu quả chính sách bảo hiểm thất nghiệp” do Báo Nhân dân tổ chức chiều nay (23/12), ông Đào Duy Hiện - Phó Trưởng Ban Thực hiện chính sách Bảo hiểm xã hội (BHXH Việt Nam) cho biết, hiện nay khái niệm về thất nghiệp còn chưa đúng bản chất. Do đó, vẫn còn tình trạng người lao động chủ động nghỉ việc để hưởng trợ cấp thất nghiệp trong khi đơn vị vẫn bố trí được việc làm cho người lao động. Thí dụ, người lao động được hưởng chế độ thai sản chủ động xin nghỉ việc để hưởng trợ cấp thất nghiệp và trợ cấp thai sản. Ngoài ra, tình trạng người hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có việc làm khai báo không trung thực diễn ra tương đối phổ biến.
Hàng tháng, trong quá trình tổ chức chi trả trợ cấp thất nghiệp cho người hưởng, cơ quan bảo hiểm xã hội đã thực hiện kiểm tra tình trạng tham gia BHXH, BHTN của người lao động để kịp thời phát hiện những trường hợp mà không đúng quy định, tức là vừa hưởng trợ cấp thất nghiệp mà lại có việc làm đóng BHXH, BHTN. Hoặc là vừa hưởng trợ cấp thất nghiệp, vừa hưởng chế độ hưu trí để chuyển cho cơ quan trung tâm dịch vụ việc làm của ngành lao động, thương binh xã hội để ra quyết định chấm dứt hưởng.
Riêng trong năm 2020, cơ quan BHXH đã rà soát phát hiện hơn 18.000 trường hợp vừa hưởng trợ cấp thất nghiệp vừa đóng BHXH, đề nghị cơ quan có thẩm quyền rà soát và dừng chi trả khoảng 62 tỷ đồng, 1.250 trường hợp vừa hưởng trợ cấp thất nghiệp vừa hưởng lương hưu với số tiền đề nghị dừng chi trả là hơn 5 tỷ đồng. Riêng năm 2018, Kiểm toán nhà nước đã phát hiện và đề nghị rà soát hơn 2.000 trường hợp hưởng không đúng quy định và với số tiền kiến nghị thu hồi là là hơn 14 tỷ đồng
Ông Đào Duy Hiện cho biết, hiện nay, theo quy định tại Nghị định 61/2020, người hưởng trợ cấp thất nghiệp có việc làm hoặc là hưởng lương hưu thì bị chấm dứt luôn kể từ ngày có việc làm hoặc là từ ngày hưởng lương hưu theo quy định. Ngoài ra những trường hợp này nếu không thực hiện khai báo đúng quy định thì sẽ không được bảo lưu thời gian đóng BHTN tương ứng với thời gian đã hưởng trợ cấp thất nghiệp, đồng thời có thể bị xử phạt hành chính.
Để bảo đảm quyền lợi chính đáng của bản thân, người hưởng trợ cấp thất nghiệp khi thuộc một trong các trường hợp bị chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp theo Điều 53 Luật Việc làm cần phải thực hiện đúng quy định về khai báo tình trạng việc làm./.