Trong bài phát biểu đêm Giáng sinh 24/12 và trước thềm năm mới 2018, được phát sóng trên truyền hình, Nhà Vua Felipe VI đã dành một phần nội dung chính cho vấn đề đòi độc lập của Catalonia khi nhận định đối với Tây Ban Nha, năm 2017 là “một năm khó khăn”. Ông nhấn mạnh con đường tiến lên phía trước của Tây Ban Nha không thể một lần nữa quay trở lại xung đột, “vốn chỉ gây ra những mối bất hòa, sự bất ổn và đau đớn”.

Con đường hòa giải dân tộc sau cuộc bầu cử ở Catalonia được dự báo sẽ còn lắm chông gai. Ảnh: Reuters.

Nhà Vua kêu gọi người dân Catalonia lựa chọn đồng tồn tại thay vì đối đầu. Ông cũng bày tỏ hy vọng những nhà lãnh đạo được bầu mới tại vùng Catalonia, những người phải đương đầu với những vấn đề ảnh hưởng đến tất cả người dân địa phương này, cần “tôn trọng sự khác biệt và tư duy có trách nhiệm vì lợi ích chung”.

“Một vài ngày trước, người dân Catalonia đã bỏ phiếu bầu người đại diện của mình tại Nghị viện Catalonia – những người sẽ phải đối mặt với những vấn đề tác động tới tất cả người dân Catalonia. Con đường đi tới đây không thể là con đường đối đầu và li khai. Điều đó chỉ tạo ra sự bất đồng, bất ổn, mệt mỏi và sự bần cùng hóa về đạo đức, quyền công dân và kinh tế. Thay vào đó, con đường đúng đắn là phải dẫn đến sự đồng tồn tại trong gốc rễ của xã hội Catalonia”.

Thông điệp trên được Nhà vua Felipe VI đưa ra 4 ngày sau khi vùng tự trị Catalonia tiến hành cuộc bầu cử địa phương ngày 21/12 vừa qua.

Trước đó, ít ngày, Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy cũng cho biết ông trông đợi “một kỷ nguyên mới dựa trên đối thoại” sẽ bắt đầu tại Catalonia sau cuộc bầu cử, đồng thời tái khẳng định lập trường nhất quán của Chính phủ Tây Ban Nha phản đối mọi hành động đi ngược lại Hiến pháp liên quan việc chính quyền Catalonia trước đây đơn phương tuyên bố độc lập.

Theo kết quả kiểm phiếu sơ bộ cuộc bầu cử địa phương tại Catalonia, phe ủng hộ ly khai hiện đã nhận được tổng cộng 70 ghế trong cơ quan lập pháp gồm 135 ghế của vùng này, ít hơn 2 ghế so với cuộc bầu cử năm 2015. Tuy nhiên, 3 đảng nằm trong danh sách ủng hộ ly khai vẫn chưa đạt thỏa thuận về cách thức phối hợp với nhau trong thời gian tới.

Trong khi đó, 3 đảng ủng hộ Catalonia là một phần không thể chia cắt của Tây Ban Nha có thể giành được 57 ghế, thấp hơn đáng kể so với mốc 68 ghế để giành đa số tối thiểu. Tuy nhiên, nếu xét riêng từng đảng thì đảng trung tả phản đối ly khai Ciudadanos nhận được nhiều phiếu nhất, tương đương 37 ghế. Kết quả này cho thấy sự chia rẽ lớn giữa các đảng phái chính trị ở Catalonia.

Giới phân tích nhận định, không quan trọng là ai sẽ nắm quyền trong chính quyền mới ở Catalonia, người đó cũng sẽ phải xử lý tốt vấn đề đồng tồn tại trong xã hội Catalonia.

Bà Lluc Lopez i Vidal, giáo sư về Quan hệ quốc tế và Chính trị, đại học Mở Catalonia nhận xét: “Các đảng phải chính trị cần phải ngồi lại với nhau không chỉ để tổ chức trưng cầu ý dân mà còn tìm kiếm các giải pháp để người dân Catalonia sống trong sự hòa hợp bất chấp sự bất đồng về quan điểm chính trị”.

Theo kế hoạch, việc kiểm phiếu chính thức của chính quyền trung ương được tiến hành vào ngày 24/12 và kết quả chính thức cuối cùng sẽ được công bố trong vòng 3 ngày sau đó./.