Miền Bắc đang trong những ngày rét đậm. Tại một số nơi, nhiệt độ ngoài trời ban ngày cao nhất chỉ đạt 16-19 độ C, nhất là buổi đêm còn giảm sâu hơn nữa, hiện tượng sương muối và băng giá vẫn duy trì.
Thời tiết giá lạnh cùng với ẩm thấp khiến nhiều người già gặp các bệnh về đường hô hấp, tim mạch, xương khớp…
Tăng huyết áp-Kẻ giết người thầm lặng
Sáng 24/12, tại khoa Khám bệnh-Viện Lão khoa Trung ương, cảnh tượng các cụ già, người trung niên ôm cổ ho sụ sụ, ngồi chật kín chờ đến lượt khám, hay cảnh người thân phải dìu các cụ vào phòng khám trở nên khá phổ biến.
Người cao tuổi ngồi chật kín trước cửa phòng khám tại Viện Lão khoa Trung ương
Trong khi đó, tại khu nội trú của bệnh viện, số người ra - vào vì đợt lạnh buốt này cũng tấp nập hơn cả. Nằm trên giường bệnh, bà Vũ Thị Ánh Hồng (70 tuổi, ở Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội) thi thoảng lại xoa xoa hai bàn tay để giữ ấm. Bà Hồng có tiền sử bị cao huyết áp. Những ngày rét liên tục vừa qua, huyết áp của bà không ổn định, buổi sáng bà đo được 130/70mmHg, nhưng đến chiều bà cảm thấy hoa mắt, chóng mặt, đi lại không vững thì mới biết huyết áp tăng tới 150/70- 160/70 mmHg. Chứng bệnh cao huyết áp cũng khiến bà Hồng bị suy thận độ 2 nhiều năm nay, nên lúc nào bà cũng phải uống thuốc.
Bác sĩ Nguyễn Trung Anh- Trưởng khoa Khám bệnh, Viện Lão khoa Trung ương cho biết, thời tiết chuyển lạnh, số bệnh nhân bị các bệnh lý về tim mạch, huyết áp, xương khớp, hô hấp đến khám ở mức cao hơn thời điểm trước khoảng 30%. Một điểm đáng chú ý là hầu hết người già nhập Viện Lão khoa Trung ương trong mấy ngày giá rét đều có tiền sử bệnh mãn tính, hay có thể gọi đây là các đợt cấp của bệnh mãn tính ở người già bởi sự tác động của thời tiết lạnh khiến bệnh mãn tính tái phát.
Trong số đó, số bệnh nhân bị tăng huyết áp đến khám tăng lên đáng kể. Đây cũng là nhóm bệnh nguy hiểm, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở người cao tuổi. Bệnh tăng huyết áp được biết đến như “kẻ giết người thầm lặng”. Mặc dù bệnh rất nguy hiểm nhưng khoảng 80% bệnh nhân không biết mình mắc phải, cho đến khi đột ngột bị tai biến mạch não, liệt, hôn mê. Bởi vì tăng huyết áp khó phát hiện, 90% không có biểu hiện điển hình, một số trường hợp có biểu hiện đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, tức nhẹ ở ngực, hay nặng sau gáy… Khi huyết áp tăng quá cao có thể dẫn đến những biến chứng cấp như nhồi máu cơ tim, đứt mạch máu não... gây tử vong.
Bác sĩ Trung Anh cho biết, thời tiết lạnh kích thích hệ thần kinh trung ương, làm tăng co mạnh, từ đó dẫn đến bị tăng huyết áp, tai biến mạch máu não. Tuy nhiên, bệnh tăng huyết áp có 4 cơ quan hay bị tổn thương (biến chứng) gồm tim: gây khó thở dẫn tới suy tim, đau ngực do suy động mạch vành; ở mắt thì có thể giảm thị lực do tổn thương đáy mắt; ở não: có thể gây chảy máu não, tai biến mạch máu não; ở thận: có thể gây suy thận ở nhiều mức độ.
Theo bác sĩ Nguyễn Trung Anh, có nhiều trường hợp đã từng điều trị tăng huyết áp nhưng lại kiểm soát không tốt do không tuân thủ điều trị theo hướng dẫn. Nhiều người sau một đợt điều trị thấy huyết áp ổn định thì lại ngưng thuốc, điều này rất nguy hiểm cho sức khỏe bởi nó sẽ dẫn đến tình trạng huyết áp tăng cao đột ngột.
Cách phòng bệnh
Để phòng bệnh tăng huyết áp, người già nên ăn nhiều bữa trong ngày để cung cấp đủ năng lượng; ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa, bột dinh dưỡng; ăn nhiều rau quả tươi; uống các vitamin tổng hợp, đặc biệt là vitamin C. Ngoài ra, người cao tuổi cần uống đủ 1,5 lít nước/ngày.
Người cao tuổi nên ở chỗ ấm, kín đáo, tránh gió lùa, không sử dụng thiết bị sưởi không đúng quy trình, không hợp vệ sinh, tuyệt đối không sưởi bằng than tổ ong.
Khi nhiệt độ thay đổi đột ngột từ nóng chuyển sang lạnh hoặc lạnh vừa chuyển sang rét đậm thì người cao tuổi nên hạn chế ra khỏi nhà lúc sáng sớm và nên trở về nhà trước khi trời tối muộn. Có thể vẫn tập thể dục hoặc đi lại, vận động thân thể ở trong nhà chứ không nên ra khỏi nhà khi thời tiết còn lạnh, nhất là lúc đang có gió mùa. Nếu bắt buộc phải đi ra ngoài, người cao tuổi cần mặc ấm, trang bị đầy đủ mũ, khăn…
“Người cao tuổi cần bỏ những thói quen xấu như hút thuốc lá, cà phê, rượu mạnh, đặc biệt nên ăn nhạt. Mỗi người phù hợp với một loại thuốc chống tăng huyết áp khác nhau nên người bệnh cần sử dụng thuốc đó theo đúng hướng dẫn của bác sĩ”, bác sĩ Trung Anh khuyến cáo thêm./.